Κώστας Κρυστάλλης, ένας κυνηγημένος ποιητής με αγάπη για την πατρίδα.

“Ἀνάθεμά σε, ξενιτιά, μὲ τὰ φαρμάκια πὄχεις!..
Θὰ πάρω ἕναν ἀνήφορο νὰ βγῶ σὲ κορφοβούνι,
νὰ βρῶ κλαράκι φουντωτὸ καὶ ριζιμιὸ λιθάρι,
νὰ βρῶ καὶ μία κρυόβρυση, νὰ ξαπλωθῶ στὸν ἴσκιο,
νὰ πιῶ νερὸ νὰ δροσισθῶ νὰ πάρω λίγη ἀνάσα,
ν᾿ ἀρχίσω νὰ συλλογισθῶ τῆς ξενιτιᾶς τὰ πάθη,
νὰ εἰπῶ τὰ μαῦρα ντέρτια μου καὶ τὰ παράπονά μου.”

 Κώστας Κρυστάλλης “Tραγούδι τῆς ξενιτιᾶς”

Υπάρχουν κάποια πρόσωπα που ενώ έζησαν λίγα χρόνια κατάφεραν με το  συγγραφικό τους ταλέντο να μείνουν για πάντα στις καρδιές μας. Ένα τέτοιο πρόσωπο είναι ο Κώστας Κρύσταλλης (1868 – 1894). Ήταν ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της χώρας μας. Γεννήθηκε στο Συρράκο της Ηπείρου και ο πατέρας του ήταν έμπορος κτηνοτροφικών προϊόντων. Οι τουρκικές αρχές προσπάθησαν να τον συλλάβουν όταν έγγραψε το ποίημα «Αι σκιαί του Άδου», το οποίο αναφέρεται στην Επανάσταση του 1821.Κώστας Κρυστάλλης

Advertising

Advertisements
Ad 14

Λόγω του παραπάνω, αναγκάστηκε τον Ιανουάριο του 1889 να καταφύγει στην Αθήνα, ενώ το Τουρκικό δικαστήριο ερήμην του τον καταδίκασε σε 25 χρόνια εξορίας στη Βαγδάτη. Εκεί άλλαξε το όνομά του από Κρούσταλης σε Κρυστάλλης. Στην Αθήνα, αρχικά, εργάστηκε στο τυπογραφείο των εκδόσεων «Φεξής» και παράλληλα δημοσίευσε ποιήματά του. Τρία χρόνια μετά την φυγή του στην πρωτεύουσα (1891) έγινε συντάκτης στο περιοδικό «Εβδομάς» αλλά λόγω διαφωνιών έφυγε γρήγορα από τη θέση αυτή. Κατευθύνθηκε προς την Πελοπόννησο, όπου και διορίστηκε ως υπάλληλος στους σιδηροδρόμους της περιοχής.

Το 1894 εξέδωσε τα διηγήματα του με τίτλο «Πεζογραφήματα» και έφυγε για την Κέρκυρα, καθώς είχε προσβληθεί από φυματίωση και θεωρούσε ότι το νησί του Ιονίου θα βελτιώσει την υγεία του. Δυστυχώς, όμως, η υγεία του επιδεινώθηκε και τελικά πέθανε στις 22 Απριλίου 1894 στην Άρτα, όπου έμενε με την αδελφή του.

Η ποίηση του Κρυστάλλη είχε μια γνήσια ελληνική νότα. Αν και έζησε μόλις 26 χρόνια τα κείμενα που μας άφησε είναι όσα άλλοι χρειάστηκαν μια ολόκληρη ζωή για να τα συντάξουν. Έγραψε επίσης διηγήματα, στα οποία εκφράζει τη νοσταλγία για τη χαμένη πατρίδα και την απλότητα της βουνίσιας ζωής. Τέλος, είχε εκδώσει μια εκτεταμένη ιστορικό-λαογραφική μελέτη για τους «Βλάχους της Πίνδου».

Αποσπάσματα από ποιήματά του.

“Ἤθελα νἄμουν σταυραητός, νὰ πέταγα τ᾿ ἀψήλου,
ν᾿ ἀνέβαινα στὴ Λιάκουρα, κατάκορφα στὴ ράχη,
νἄριχνα ἐκεῖθε μία ματιά, ν᾿ ἀγνάντευα τὸν Πίνδο,
νὰ ἰδῶ πῶς μοῦ τὸν ἔκαμαν τὰ χρόνια κ᾿ ἡ σκλαβιά του.”

Advertising

Κώστας Κρυστάλλης, “Πόθοι

“Νησιωτοπούλα κάθεται σὲ μαρμαρένιον πύργο,
μὲ κέντημα στὰ χέρια της, μ᾿ ἀγάπη στὴν καρδιά της.
Φορὲς-φορὲς τὸ κέντημα κεντοῦσε μὲ τραγούδια,
φορὲς-φορὲς πισώριχνε τὰ ξεπλεγα μαλλιά της.”

Κώστας Κρυστάλλης, “Ἡ νησιωτοπούλα

 

Περισσότερα από τη στήλη: Ποίηση & Ποιητές

Ποίηση & Ποιητές

Αισχύλεια ψήγματα

Είμαστε συνηθισμένοι να αναζητούμε τις ύψιστες στιγμές των λογοτεχνών σε μεγάλα -σε μέγεθος και σημασία-,…

Ποίηση & Ποιητές

Ενδοχώρα της ελληνικής ποίησης

Στις παρυφές των Αθηνών οι μέτοικοι ζούσαν δίχως την ιδιότητα του πολίτη, δίχως να είναι…

Ποίηση & Ποιητές

Ο ποιητικός εικοστός αιώνας

Κάθε αιώνας είναι αιώνας μεταβολών. Οι καλές κι οι κακές στιγμές του, που πολλές φορές…

Ποίηση & Ποιητές

Το χρονόμετρο: ένα μικρό βιβλίο ελληνικής ποίησης του Γιάννη Κοντού περί έρωτα στη μεταπολίτευση

ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ Το «χρονόμετρο» αποτελεί το δεύτερο βιβλίο του  Γιάννη Κοντού. Κυκλοφορεί την δεκαετία…

Ποίηση & Ποιητές

Carmina Burana – πέρα από τον Carl Orff

Στις 8 Ιουνίου 1937, η όπερα της Φρανκφούρτης παρουσίασε το νέο έργο του Βαυαρού συνθέτη…

Ποίηση & Ποιητές

Η Έμιλυ Ντίκινσον απευθύνεται στην οικουμένη

Η Έμιλυ Ντίκινσον γεννήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 1830 στο Άμχερστ της Μασαχουσέτης και πέθανε στις…

Ποίηση & Ποιητές

Επική ποίηση: Τέσσερα σύγχρονα έργα

Η επική ποίηση ανήκει σε εκείνα τα λογοτεχνικά είδη που ασυναίσθητα συνδέουμε σχεδόν πάντα με…