Εν έτη 2021, το γυναικείο φύλο πλέον έχει αντίστοιχα δικαιώματα με το ανδρικό φύλο, όπως ίσα εργασιακά δικαιώματα, δικαίωμα ψήφου, έχει πλέον την δική του φωνή και όχι του συζύγου, πατέρα, αδερφού του. Δυστυχώς, τον τελευταίο καιρό στην Ελλάδα ζούμε το αντίστοιχο κίνημα #metoo με πάρα πολλές γυναίκες να αναφέρουν περιστατικά σεξουαλικής, εργασιακής και ψυχολογικής βίας που έχουν βιώσει. Ωστόσο, ακόμα και τώρα, μετά από τόσους αγώνες, πολλοί προσπαθούν να “πνίξουν” αυτές τις φωνές.
Πίσω στο 1913, μια γυναίκα πάλεψε για να ακούγονται αυτές οι φωνές, που παρά την φίμωση που υπέστη κατάφερε να αλλάξει την ζωή του γυναικείου φύλου. Η Άλις Πολ γεννήθηκε στο Νιου Τζέρσι, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια, ταξιδεύοντας στην Ευρώπη γνώρισε το φεμινιστικό κίνημα. Γυρίζοντας στις ΗΠΑ, έγινε μέλος του Εθνικής Αμερικανικής Ένωσης Σουφραζετών (NAWSA).
Στις 3 Μαρτίου 1913, παραμονή της ορκωμοσίας του Προέδρου Γούντροου Γουίλσον, η Άλις Πολ, η Λούσι Μπερνς και η Κρίσταλ Ίστμαν οργάνωσαν τη μεγαλύτερη διαδήλωση που είχε γίνει ως τότε στις ΗΠΑ: με επικεφαλής την Ινέζ Μιλχόλαντ πάνω σε ένα άσπρο άλογο, 8.000 γυναίκες, εργάτριες και αστές, λευκές και έγχρωμες, ντυμένες στα άσπρα, διαδήλωσαν απαιτώντας την γυναικεία ψήφο στην Πενσιλβάνια Άβενιου.
Οι προπηλακισμοί κατά των γυναικών ήταν τέτοιοι, ώστε πάνω από 100 γυναίκες νοσηλεύτηκαν με σοβαρά τραύματα. Ταυτόχρονα, παρά τις προεκλογικές δεσμεύσεις του, ο Γουίλσον δήλωσε λίγες μέρες αργότερα από την διαδήλωση «το πλήρωμα του χρόνου δεν είχε έρθει ακόμα για το δικαίωμα της ψήφου». Το φεμινιστικό κίνημα του είχε βγάλει το παρατσούκλι «Κάιζερ Γουίλσον» και συνέκριναν το δράμα του γερμανικού λαού με αυτό των γυναικών της Αμερικής.
Η Άλις Πολ και η Μπερνς προχώρησαν στις αρχές του 1916 στην ίδρυση του «Εθνικού Κόμματος Γυναικών» (ΝWP). Υιοθετώντας πιο δυναμικές μεθόδους πίεσης στο δημοκρατικό κόμμα, ήταν οι πρώτες στην πολιτική ιστορία των ΗΠΑ που οργάνωσαν εκδηλώσεις πολιτικής ανυποταγής.
Τον Ιανουάριο του 1917, μία «φρουρά» γυναικών στάθηκε μπροστά στην είσοδο του Λευκού Οίκου κρατώντας πλακάτ με συνθήματα που απευθύνονται ευθέως στον πρόεδρο Γουίλσον. Για 18 μήνες, η πόρτα του Λευκού Οίκου παρέμεινε πολιορκημένη από αυτές τις γυναίκες, ήταν οι Σιωπηλές Φρουρές.
Μέρα και νύχτα, κάθε μέρα, πάνω από 1.000 γυναίκες κράτησαν ακούραστες τα πλακάτ της διαμαρτυρίας. Οι αντιδράσεις ήταν αναμενόμενες, περαστικοί άρχισαν να τους επιτίθενται, ακόμα και να χτυπούν τις γυναίκες, ενώ η αστυνομία κρατούσε πάντα τον ρόλο του θεατή, ώσπου, τον Ιούνιο, άρχισαν οι συλλήψεις γυναικών.
Στην φυλακή, έκαναν απεργίες πείνας. Οι αστυνομικοί για να τις καταστείλουν άρχισαν προς αυτές τις βίαιες σιτίσεις και τα βασανιστήρια: στέρηση επαφής με τον έξω κόσμο, απομόνωση, ξυλοδαρμοί. Τους έδιναν σκεπάσματα που δεν είχαν πλυθεί για χρόνια και τις υποχρέωναν να γδυθούν μπροστά στους άντρες δεσμοφύλακες για να κάνουν μπάνιο.
Η Άλις Πολ συνελήφθη στις 20 Οκτωβρίου, καταδικάστηκε σε επτά μήνες φυλάκιση και στάλθηκε, με άλλες 33 συντρόφισσές της σε φυλακή καταναγκαστικών έργων στην Βιρτζίνια. Όταν διεκδίκησαν καθεστώς πολιτικών κρατουμένων, η διεύθυνση της φυλακής απάντησε με απομόνωση, στέρηση ύπνου και σκουληκιασμένο φαγητό!
Έτσι ξεκίνησε μια ομαδική απεργία πείνας από τις 34 κρατούμενες που βρίσκονταν σε κελιά απομόνωσης. Όταν η Άλις Πολ έφτασε στο σημείο να μην μπορεί να περπατήσει, μεταφέρθηκε στο ψυχιατρικό τμήμα της φυλακής και οι γιατροί την απείλησαν πως θα τη μεταφέρουν σε ψυχιατρικό άσυλο με διαγνωσμένη μανία καταδίωξης. Οι εφημερίδες, για πρώτη φορά άρχισαν να δημοσιεύουν ειδήσεις για τη μεταχείριση που υφίσταντο οι φεμινίστριες κρατούμενες.
Ο διευθυντής της φυλακής, σαν μια ακόμα προσπάθεια καταστολής τους ή εκδίκηση διέταξε, τη νύχτα της 15ης Νοεμβρίου, σαράντα φύλακες οπλισμένους με γκλομπ να εισβάλουν στα κελιά των κρατουμένων . Η νύχτα αυτή έμεινε γνωστή στη φεμινιστική ιστορία ως η «νύχτα του τρόμου στη φυλακή Οκοκουάν». Οι συντρόφισσες της Άλις Πολ, η Λούσι Μπερνς αιμορραγούσε από τα χτυπήματα, την άφησαν όλη νύχτα δεμένη και κρεμασμένη από τους καρπούς στα κάγκελα του παραθύρου του κελιού της και κινδύνεψε να πεθάνει από ασφυξία· η Ντόρα Λιούις έπαθε πολλαπλά κατάγματα στο κεφάλι όταν τη χτύπησαν στο σιδερένιο κρεβάτι, ενώ η συγκρατούμενή της, Άλις Κόζου, νομίζοντας ότι η Ντόρα είχε πεθάνει, έπαθε καρδιακή προσβολή.
Σήμερα, μία στήλη έξω από τη φυλακή, μνημονεύει την νύχτα αυτή μ’ αυτά τα λόγια:
«Το θάρρος και η αφοσίωση των γυναικών που αγωνίζονταν για το δικαίωμα της ψήφου στη διάρκεια της κράτησής τους και της σκληρής μεταχείρισης που υπέστησαν ξεσήκωσε το έθνος και επιτάχυνε την ψήφιση και έγκριση της τροποποίησης του Συντάγματος που έδωσε στις γυναίκες της Αμερικής πολιτικά δικαιώματα».
Η αντίδραση της κοινής γνώμης με τα βασανιστήρια των φεμινιστριών ανάγκασε την κυβέρνηση να διατάξει την απελευθέρωση των γυναικών στις 27 Νοεμβρίου, ενώ το Κογκρέσο όρισε την 10η Ιανουαρίου του 1918 για την ψηφοφορία πάνω στην πρόταση τροποποίησης του αμερικανικού συντάγματος .Η πρόταση καταψηφίστηκε .
Ο αγώνας συνεχίστηκε ξανά, εκατοντάδες γυναίκες συνελήφθησαν ξανά, οι απεργίες πείνας ξανάρχισαν. Στις 4 Ιουνίου 1919 η πρόταση τροποποίησης, ψηφισμένη από την Βουλή, πέρασε στην αμερικάνικη Γερουσία με μία και μόνη ψήφο. Τριάντα έξι πολιτείες έπρεπε, εν συνεχεία, να επικυρώσουν την τροποποίηση. Η πολιτεία του Τενεσί ήταν η 36η πολιτεία που, τον Αύγουστο του 1919, με μία ψήφο μόνο έδωσε οριστικά πολιτικά δικαιώματα στις Αμερικάνες.
Πιθανόν να είναι αστικός μύθος, η μία ψήφος που έκανε τη διαφορά ήταν αυτή ενός νεαρού γερουσιαστή που είχε εκφραστεί κατά της γυναικείας ψήφου, αλλά την τελευταία στιγμή άλλαξε άποψη: λίγα λεπτά πριν από την ψηφοφορία, έφτασε ένα τηλεγράφημα από τη μαμά του, που του έλεγε να μη διανοηθεί να μην ψηφίσει υπέρ της γυναικείας ψήφου.
Η ζωή και το έργο της Άλις Πολ μας εμπνέει, together we can do the revolution!
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:
- Ray Strachey, The Clause: A Short History of the Women’s Movement in Great Britain (1928) p. 302.
- Did the Suffragettes Help?”. Claire. John D. (2002/2010), Greenfield History Site.
- “SUFFRAGETTES.”. The Register (Adelaide, SA : 1901–1929) (Adelaide, SA: National Library of Australia). 16 April 1913. p. 7.
- Σουφραζέτες. Ανακτήθηκε από https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CE%BF%CF%85%CF%86%CF%81%CE%B1%CE%B6%CE%AD%CF%84%CE%B5%CF%82
