Με φόντο τις έμφυλες διακρίσεις, την ελλειμματική διαπαιδαγώγηση και την συστηματικοποιημένη διάδοση των ναρκωτικών ουσιών, το “Bacha Bazi”, συνιστά το “τελευταίο καρφί” στο κάρδο της ανθρωπιστικής κρίσης, όπως αυτή συντελείται στο Αφγανιστάν.
Τι είναι το “Bacha Bazi”
Το ειδεχθές αυτό έθιμο, ανάγεται στον σεξουαλικώς ποικιλόμορφο εξανδραποδισμό, νεαρών αγοριών της κατώτερης κοινωνικής τάξης (ηλικίας 10 έως 18 ετών), από επιφανείς άνδρες (επιχειρηματίες, ανθρώπους περιοπής εν γένει), με στόχο μία επίδειξη δύναμης, που τείνει να προσωμοιάζει σε ανθρωπιστικό εκμηδενισμό άνευ προηγουμένου. Ειδικότερα, τα ανυποψίαστα θύματα, φαίνεται να προσεγγγίζονται από το επίβουλο κύκλωμα, με δελεαστικές χρηματικά προτάσεις, που αφορούν την επικουρική τους συνδρομή ως υπηρέτες σε συμπόσια και λοιπές εκδηλώσεις. Με την αυθόρμητη ανάληψη καθηκόντων, την φυσιογνωμία των οποίων a priori δεν γνωρίζουν, τα παιδιά συνυπογράφουν ακούσια την καταδίκη τους: Εφόσον τα ντύσουν με γυναικεία ρούχα, τα υποχρεώνουν να χορέψουν για μία μικρή “φατρία” εύπορων συνδιατημόνων (αισθητός ο παραλληλισμός με την σεξουαλική αντικειμενοποίηση της γυναίκας), ενώ ο συνακόλουθος βιασμός τους όχι μόνο προκρίνεται, αλλά υφέρπως επιβάλλεται (σε συνέντευξη άνδρα που έχει εμπλακεί στο παρελθόν με αυτή την μορφή εξυνγιασμένης κοινωνικά παιδεραστίας, ο ίδιος δήλωσε ότι οδηγήθηκε εκεί, προκειμένου να “μην παραγκωνισθεί από τον κύκλο των στρατιωτικών αξιωματικών” όπου άνηκε, κατά τον Ρωσο-Αφγανικό Πόλεμο.)
Ο αποχρώντας λόγος- οι ρίζες του προβλήματος
Φυσικά, η διαχρονικά ταραχώδης καθεστηκυία τάξη πραγμάτων στην περιοχή, θεμελιώνει μεθοδικά, το εύφορο έδαφος για την άνθιση αυτων των προκλητικών μηχανισμών εκφοβισμού:
Οικονομικοί Δείκτες και Ανεργία:
Για το 2020, 49,4% των κατοίκων του Αφγανιστάν, βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας, βάσει έρευνας του Trading Economics. Σε άμεση συνάρτηση με την οικονομική δυσπραγία και τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας, το 42% των γηγενών εντοπίζονται στο ηλικιακό φάσμα των 0 έως 14 ετών, ενώ η μερίδα του πληθυσμού που ξεπερνά τα 55 έτη, εξαντλείται σε ένα πενιχρό ποσοστό της τάξεως του 7%.
Τα δυσαναπλήρωτα ελλέιμματα στο εργατικό δυναμικό της χώρας, όπως με λογική αναγκαιότητα εκπηγάζουν από την στατιστική εξασθένιση της κύριας παραγωγικής ηλικίας, υποθάλπουν την αντιδεοντολογική ροπή για επιστράτευση της παιδικής εργασίας (child labor), της επάνδρωσης των στρατευμάτων από ανηλίκους (child soldiers), καθώς και την σεξουαλική εκμετάλλευση των νέων (sexual exploitation), με αποκλειστικό γνώμονα τον βιοπορισμό της οικογένειας.
Υποκουλτούρα των διακρίσεων και φυλετικές προκαταβολές:
Η πολιτιστική νόρμα και η κοινωνική διαστρωμάτωση, υπαγορεύει τον συλλήβδην αποκλεισμό των γυναικών και των οικονομικά ασθενεστέρων, από το αναφαίρετο αγαθό της εκπαίδευσης, με τα στατιστικά να προμηνύνουν ένα ζοφερό όχι μόνο άμεσο, αλλά και απώτερο μέλλον: Μόλις 45% των κοριτσιών ολοκληρώνουν την Πρωτοβάθμια εκπαιδευση. Όσον αφορά την Δευτεροβάθμια τα στατιστικά είναι ακόμη πιο αποκαρδυωτικά, με ένα ισχνό 5% των νεανίδων να περνά το κατώφλι, γεγονός που τεκμηριώνει αβίαστα το αρνητικό ρεκόρ της χώρας στον δείκτη ισοτιμίας των φύλων (parity index).
Ωστόσο, αυτού του είδους η αποστροφή απέναντι στην γυναικεία χειραφέτηση και η σύννομη πρόκριση του αναλφαβητισμού, διαιωνίζουν την προπαγάνδα περί ανωτερότητας του άνδρα. Αποστερημένα από την υποχρεωτική παιδεία, τα κορίτσια αδυνατούν να διαμορφώσουν την κριτική τους σκέψη και ως εκ τούτου γίνονται έρμαια αναχρονιστικών απόψεων και πεποιθήσεων, που παρά την οφθαλμοφανή ανεδαφικότητά τους, αδυνατούν να ανατρέψουν. Η εμπέδωση της πλάνης ως κλειού χειραγώγησης, έχει επιφέρει την άκριτη συμμόρφωση: 92% των γυναικών απάντησαν θετικά σε έρευνα που αφορούσε την ελευθερία του άνδρα να χτυπά την σύζυγό του.
Το θρησκευτικό αδιέξοδο:
Η ελιτίστικη τακτική του “Bacha Bazi”, μιας παιδοφυλοφιλικής και ομοφυλοφυλικής τάσης, η οποία αν και υφίσταται, δεν ευθυγραμμίζεται με την ιδεολογική και θρησκευτική γραμμή της χώρας (η Sharia, καταδικάζει άρδην την “παρά φύσιν ασέλγεια”), επικρατεί εφόσον οι ιθύνοντες χάριν της πολιτικής και κοινωνικής τους θέσης, τοποθετούνται στο απυρόβλητο. Ωστόσο, αν και το Ισλάμ, σε κάθε περίπτωση αντιστρατεύεται την ερωτική συνεύρεση μεταξύ ανδρών, οι υπέρμαχοι του “Bacha Bazi”, πρεσβεύουν ότι το “έθιμο”, δεν καταπατά τον Νόμο, εφόσον συνάδει με την συνουσία ενός άνδρα, με ανήλικο αγόρι.
Τοπικό και υπερ-τοπικό νομοθετικό πλαίσιο:
Μέχρι και το 2017, δεν υπήρχε καμία σαφής νομοθετική πρόβλεψη σε τοπικό επίπεδο που να καταδικάζει ρητά και απερίφραστα τον μηχανισμό του “Bacha Bazi”. Με τις λοιπές διατάξεις περί πρόληψης του βιασμού και κατάληψης της παιδεραστίας να επιτελούν εθιμοτυπικό ρόλο, η αποτελεσματική αντιμετώπιση του φαινομένου παραμένει κενό γράμμα και ταυτόχρονα ευσεβής πόθος. Ιδίως μετα την επανακατάληψη της εξουσίας από τους Ταλιμπάν, η τακτική έχει προσλάβει ενδημικές διαστάσεις στις παραμεθόριες επαρχίες του Αφγανιστάν, με τις Αρμόδιες Αρχες να παραμένουν πεισματικά ασυγκίνητες και αμετανόητα ίδιες.
Το αστυνομικό σώμα, όχι μόνο δεν μεριμνά για την ανθρωπιστική καταστροφή στην περιοχή, αλλά σε πολλές περιπτώσεις υψηλόβαθμα στελέχη του, έχουν βρεθεί να εμπλέκονται σε κυκλώματα προώθησης και αγοραπωλησίας νεαρών αγοριών. Εκεί που η ανοχή γίνεται συνενοχή, ένα έγκλημα παραγράφεται και ένα καινούργιο συντελείται.
Υπό το πρίσμα του Διεθνούς Δικαίου, το “Bacha Bazi”, πληροί δυνητικά την κατανομή του στην επαχθή κατηγορία των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας (στην οποία και συγκαταλέγονται οι κτηνωδίες της Ναζιστικής Γερμανίας- βασική κατηγορία στην Δίκη της Νυρεμβέργης). Συγκεκριμένα, η τακτική συνιστά κατάφωρη παράβαση του πρωτοκόλλου R2P (Responsibility To Protect), όπως αυτό κατοχυρώθηκε το 2005, από το “United Nations World Summit”.
Ο κανονισμός αυτός, έχοντας ως κέντρο βάρους την μαζική πρόληψη και καταστολή εγκλημάτων θηριωδίας, προβλέπει την ευθύνη αμιγούς της ανθρώπινης κοινότητας, με “αρμό”, 3 βασικούς πυλώνες:
α) την εγγενή υποχρέωση των κρατών για προστασία των πολιτών τους από φρικαλεότητες, όπως η εθνοκάθαρση και τα εγκλήματα πολέμου,
β) την δέσμευση της υπόλοιπης Οικουμένης για υποστήριξη των κρατών κατά την εκπλήρωση του ανωτέρω καθήκοντος,
γ) την επιτακτική ανάγκη λήψης προσήκοντων μέτρων σε περίπτωση εφησυχασμού του ιθύνοντος κράτους, εκ μέρους των υπολοίπων.
Η αναζωπύρωση μέσα από τα social media και ο τραγικός επίλογος:
Σήμερα, όλοι μας μπορούμε να γίνουμε μάρτυρες αυτής της άσωτης πρακτικής, χάριν της πληθώρας των αποκρουστικών βίντεο, που κάνουν τον κύκλο του Διαδικτύου. Οι σπαρακτικές εικόνες με πρωταγωνιστές τους ανήλικους “χορευτές”, έχουν εύλογα θορυβήσει την κοινή γνώμη και όμως η στείρα αποδοκιμασία δεν φαίνεται να προάγει το γόνιμο έδαφος, για να ανοίξει ο δημόσιος διάλογος. Είναι οξύμωρο και όμως άκρως αληθινό: Eνώ οι Δυτικοί Πολιτισμοί επαίρονται για τα τεχνολογικά τους ανδραγαθήματα, στην άλλη πλευρά του πλανήτη, διακυβεύονται αξίες, που θα έπρεπε συλλογικά να εκλαμβάνονται ως κεκτημένες.
Πρόκειται για την αναβίωση του παρελθόντος, για την εγκαθίδρυση μιας Οικουμένης δύο ταχυτήτων- αυτής των Πατρικείων και των Πληβείων. Η διαιώνιση μιας αναχρονιστικής μεθόδου πατερναλισμού, η κανονικοποίηση του παιδικού βιασμού με το καταχρηστικό προκάλυμμα του “εθίμου”, θίγει ποικιλοτρόπως τα θεμέλια του σύγχρονου ανθρωπισμού και ίσως αισθητοποιεί την σαθρότητά τους).
ΠΗΓΕΣ:
Τσιρίδης, Γ. (2025), «Bacha Bazi»: Το απεχθές έθιμο που νομιμοποιεί την παιδική κακοποίηση και τον βιασμό live στο TikTok. Ανακτήθηκε από: parallaximag.gr. (Τελευταία Πρόσβαση: 03/10/2015)
Bacha Bazi: Unraveling Debate between Crime Against Humanity and Regional Tradition. Ανακτήθηκε από: www.ej-politics.org. (Τελευταία Πρόσβαση: 03/10/2025)
DeKastle, S. (2019), Bacha Bazi in Afghanistan. Ανακτήθηκε από: www.academia.edu. (Τελευταία Πρόσβαση: 03/10/25)
