Παρθενώνας. Το θέμα της επιστροφής των γλυπτών του είναι παλαιό και κάποτε φάνταζε άλυτο. Για πρώτη φορά, όμως, μετά από χρόνια φανερής και μη διαμάχης, υπάρχει φως στο τούνελ!
Τα μάρμαρα αφαίρεσε ο Thomas Bruce από το 1799 μέχρι και το 1803 από τον Ναό και εν έτη 1806 έφτασαν στην 
Βρετανία, όπου και βγήκαν στο φως το 1936 με την δημοσίευση τους στην έκθεση του Duveen. Εκμεταλλευόμενος την Οθωμανική κυριαρχία στην Ελλάδα, ο Bruce μπόρεσε ανενόχλητος να αφαιρέσει και να φυγαδεύσει τον ‘πολιτισμό μιας χώρας’. Πρόκειται για γλυπτά αετωμάτων και μετώπων που απεικονίζουν τη Μάχη των Λαπιθών και την Κενταυρομαχία , για την Ζωοφόρο του Ναού, καθώς και αντικείμενα και γλυπτά από το σύνολο της Ακρόπολης. Για 47 χρόνια παρέμεινε αγκάθι στα πλευρά των Ελληνικών Κυβερνήσεων, που σταθερά αρνούνταν να αναγνωρίσουν οι αντίστοιχες Βρετανικές. Το μεγάλο βήμα έγινε με την Μελίνα Μερκούρη, υπουργό Πολιτισμού το 1983. Η Μερκούρη έδωσε στα μάρμαρα τον πατριωτικό και εθνικό τόνο που είχε ξεχαστεί και πρότασσε το θέμα με κάθε ευκαιρία. Κατέβαλλε υπεράνθρωπες προσπάθειες τόσο στο εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της χώρας, ζητώντας αδιάκοπα την επιστροφή στον τόπο τους:
Πρέπει να καταλάβετε τι σημαίνουν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα για μας. Είναι το καμάρι μας. Είναι οι θυσίες μας. Είναι το υπέρτατο σύμβολο ευγένειας. Είναι φόρος τιμής στη δημοκρατική φιλοσοφία. Είναι η φιλοδοξία και το όνομά μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητάς μας.
Advertising
Η δήλωση της ότι πρόκειται για κατακερματισμό παρά για έκθεση του μνημείου αγγίζει την UNESCO και το 1987 τίθεται ως εκκρεμές ζήτημα. Προσπάθειες έγιναν και από Άγγλους Φιλέλληνες μέσω συνεχών υπομνημάτων προς πολιτικούς, δημοσιογράφους, νομικούς και καθέναν που μπορεί να κάνει λίγο πιο εύκολο το έργο της επιστροφής. Η αγάπη του ξένου κόσμου για την Αρχαία Ελλάδα ήταν σαφώς ένα σημαντικό πλεονέκτημα. Δεν είναι όμως μια εύκολη υπόθεση. Όσα υπομνήματα, όσες προτάσεις, όσοι και αν ασχολήθηκαν επί του θέματος δεν συγκίνησαν το Βρετανικό Μουσείο. Το 2007 ανακοινώνει πως θέμα επιστροφής δεν τίθεται. Το 2008 ο Ιταλός πρόεδρος Giorgio Napolitano επέστρεψε ένα μαρμάρινο γλυπτό 2.500 ετών του ποδιού και του φορέματος της θεάς Αρτέμιδος που είχε αφαιρεθεί και είχε μεταφερθεί στο Βρετανικό Προξενείο της Σικελίας το 1816, στο Παλέρμο. Η κίνηση αυτή θεωρήθηκε συμβολικά γέφυρα για την Επιστροφή τους. Το 2009 η Βρετανία μιλά για ΔΑΝΕΙΣΜΌ στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης και μόνο αν η Ελληνική Κυβέρνηση αναγνωρίσει το δικαίωμα ιδιοκτησίας τους σε αυτήν. Το 2014 η UNESCO προσπαθεί να επαναφέρει το ζήτημα μονάχα για να δει το Βρετανικό Μουσείο να της κλείνει την πόρτα. Την ίδια χρονιά, ωστόσο, ξεκινά το κίνημα όπου Άγγλοι Βουλευτές προβάλλουν το αίτημα του επαναπατρισμού των γλυπτών, για να απορριφθεί στη συνέχεια από τον διευθυντή του μουσείου, Robert Anderson. Ένα σημαντικό βήμα είναι επίσης η συμβολή Χολιγουντιανών σταρ όπως ο George Clooney και η σύζυγος του Amal Alamuddin, Vanessa Redgrave, Son Connery και άλλοι.
Πίσω στην Ελληνική πλευρά, το θέμα προβάλλεται μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος, διαδικτυακών εκστρατειών και δημοσκοπήσεων, ενώ το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού εξέδωσε επίσημη θέση επί του θέματος.Το πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει είναι η διχασμένη άποψη του κόσμου. Δεν λείπουν αυτοί που αντιμετωπίζουν την διαμονή των γλυπτών στη Βρετανία ως δωρεάν διαφήμιση της χώρας και επιθυμούν την παραμονή τους εκεί. Το ζήτημα εντείνεται από τα party που κάνουν οι Βρετανοί σε αίθουσες του μουσείου με décor διάφορα εκθέματα, ανάμεσα τους και τα Γλυπτά. Ο Έλληνας Πρέσβης καταδίκασε τη στάση του μουσείου, αλλά η αντίδραση του δεν έφτασε ως εκεί.
Το Ελληνικό Υπουργείο εξέδωσε ανακοίνωση αναφερόμενο στη διάσκεψη της UNESCO σχετικά με τα μάρμαρα, στην οποία:
Για πρώτη φορά η UNESCO αναγνωρίζει τις ιστορικές, πολιτιστικές, νομικές και ηθικές διαστάσεις του ζητήματος της επιστροφής των Γλυπτών, τα οποία ανήκουν σε ένα εμβληματικό μνημείο της Παγκόσμιας Κληρονομιάς και καλεί τις δύο πλευρές να βρουν μια αμοιβαίως αποδεκτή λύση στο μακροχρόνιο αυτό ζήτημα.
Advertising
Στον Αγώνα της Επιστροφής συμμετάσχουν και άλλες χώρες: Κίνα, Τουρκία, Ιαπωνία, Αρμενία, Μεξικό, Ιράκ, Κορέα, Αίγυπτος, Αργεντινή, Κύπρος, Ζάμπια, Γαλλία και Σουηδία δηλώνουν στο πλευρό της Ελλάδας, ενώ οι αρμόδιοι εκπρόσωποι της Ελληνικής πλευράς υπόσχονται ότι δε θα σταματήσουν τις προσπάθειες επαναπατρισμού.
