Εισαγωγή:
Οι Ετρούσκοι έμειναν στην ιστορία ως οι “μυστηριώδεις” γείτονες των Ρωμαίων. Ο πολιτισμός τους άκμασε στην περιοχή της Ιταλίας, πολλούς αιώνες πριν την ίδρυση της Ρώμης το 753 π. Χ. Με άλλα λόγια, ήταν οι γηγενείς κάτοικοι της Ιταλίας. Για αυτό τον λόγο, η επιρροή που άσκησαν στην ανάπτυξη και στην εξέλιξη των Ρωμαίων και κατ’ επέκταση του σύγχρονου δυτικού πολιτισμού, ήταν αξιοσημείωτη και σημαντική.
Ετρουσκικές οικογένειες στην Ρώμη:
Πρώτα από όλα, το μοντέλο των Ετρουσκικών οικογενειών επηρέασε βαθύτατα την διαμόρφωση της Ρωμαϊκής κοινωνίας. Ειδικότερα, οι Πατρίκιοι ήταν οι ευπατρίδες, οι ευγενείς που κατάγονταν από τις επιφανείς οικογένειες (patres) των παλαιότερων συγκλητικών της Ρώμης.
Οι Πατρίκιοι χωρίζονταν σε τρεις φυλές ανάλογα με την καταγωγή τους. Οι φυλές αυτές ήταν οι Luceres, οι Ramnes και οι Tities. Η κάθε μία από αυτές τις φυλές χωρίζονταν σε δέκα φατρίες, οι οποίες με την σειρά τους χωρίζονταν σε γένη. Συγκεκριμένα, τα γένη αποτελούνταν από τα αρχαιότερα(gentes maiores) και από τα νεότερα(gentes minores).
Σύμφωνα με την Δωδεκάδελτο, οι Πατρίκιοι δεν μπορούσαν να νυμφευτούν κόρες, γυναίκες ή αδερφές των Πληβείων μέχρι και το 445 π.Χ. Επιπλέον, οι Πατρίκιοι συνέρχονταν στις “συνελεύσεις των φατριών” (comitia curiata) και διατηρούσαν τα δικά τους ιερά καθήκοντα. Τέλος, μετά την πτώση του πολιτεύματος της βασιλείας, έγιναν οι κυρίαρχοι της Ρωμαϊκής πολιτείας λόγω του πλούτου και των προνομίων τους, μέχρι βέβαια την ανάδυση της νέας κοινωνικής τάξης των Πληβείων, αυτή των “nobiles”.
Ετρουσκική μηχανική και αρχιτεκτονική στην Ρώμη:
Επιπροσθέτως, σημαντική ήταν η συμβολή των Ετρούσκων στην ανάπτυξη της μηχανικής και της αρχιτεκτονικής επιστήμης στην Ρώμη. Αντιπροσωπευτικά παραδείγματα αρχιτεκτονικών τεχνουργημάτων αποτελούσαν και αποτελούν μέχρι και σήμερα το Κολοσσαίο της Ρώμης και τα υδραγωγεία, τα περισσότερα από τα οποία κοσμούν πόλεις τόσο της Δυτικής όσο και της Ανατολικής Ευρώπης. Επίσης, μπορούμε να προσθέσουμε ότι τα υδραγωγεία βοήθησαν στην ανάπτυξη της υδραυλικής επιστήμης και κατ’ επέκταση στην τροφοδότηση με νερό των κατοίκων μιας ολόκληρης πόλης. Ακόμα, η κατασκευή των σηράγγων αποδίδεται στους Ετρούσκους και συνέβαλαν με αυτόν τον τρόπο στην κατασκευή του αποχετευτικού συστήματος. Τέλος, οι Ετρουσκικοί ναοί των θεών αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για την κατασκευή των αντίστοιχων Ρωμαϊκών ναών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα Ρωμαϊκού ναού εμπνευσμένο από τα Ετρουσκικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά ήταν ο ναός του Διός του Στάτορος στον λόφο του Καπιτωλίου στην Ρώμη.
Ετρουσκικός θεσμός της γραφής και το αλφάβητο:
Εκτός από τον οικογενειακό θεσμό και την αρχιτεκτονική επιστήμη, οι Ετρούσκοι κληροδότησαν τον θεσμό της γραφής και το αλφάβητο τους στους Ρωμαίους. Όμως, και οι Ετρούσκοι με την σειρά τους, πήραν το αλφάβητο από τους Έλληνες και εκείνοι από τους Φοίνικες. Όπως και να έχει το αποτέλεσμα ήταν το ίδιο. Το λατινικό αλφάβητο και κατ’ επέκταση ο θεσμός της γραφής πέρασε από τους Ετρούσκους στους Ρωμαίους και από τους Ρωμαίους σε ολόκληρο τον Δυτικό κόσμο.
Ετρουσκική θρησκεία στην Ρώμη:
Τέλος, οι Ρωμαίοι υιοθέτησαν την θρησκεία των Ετρούσκων κατά έναν μεγάλο και σημαντικό βαθμό. Η διαφορά ήταν ότι οι Ρωμαίοι άλλαξαν τα ονόματα των θεών, ώστε να διαφοροποιηθούν όσο περισσότερο γινόταν από τους Ετρούσκους και να δημιουργήσουν τον δικό τους μοναδικό πολιτισμό. Επί παραδείγματι, η Ετρουσκική θεά “Menvra” μετονομάστηκε σε “Minerva” (θεά Αθηνά στην αρχαία Ελλάδα), ενώ ο Ετρουσκικός θεός “Heracle” ή “Hercle” μετονομάστηκε σε ” Hercules” (ημίθεος Ηρακλής, γιος του θεού Δία στην αρχαία Ελλάδα).
Δικτυογραφία:
- Βικιπαίδεια (τελευταία τροποποίηση 2022), Πατρίκιοι, el.wikipedia.org/wiki, 1 (τελευταία πρόσβαση 20/7/2023)
- Εύη Τσιριγωτάκη (τελευταία τροποποίηση 2022), Επιστήμονες έλυσαν το μυστήριο της καταγωγής των Ετρούσκων, www.ertnews.gr, 2 (τελευταία πρόσβαση 20/7/2023)
- Caleb Howells (τελευταία τροποποίηση 2023), The Profound Inflyence of the Etruscans on Rome, www.thecollector.com, 3 (τελευταία πρόσβαση 20/7/2023)