Η Ιστορία του Βρετανικού Μουσείου ξεκινά το 1759, όταν άνοιξε για το κοινό πρώτη φορά. Ιδρύθηκε όμως έξι χρόνια νωρίτερα το 1753. Αρχικά, το Μουσείο λειτουργούσε στεγασμένο σε μια ιδιωτική κατοικία. Στη συνέχεια όμως επειδή η συλλογή του αυξήθηκε ραγδαία οδήγησε στη δημιουργία του σημερινού κτηρίου. Οι πρώτες δωρεές αποτελούνταν από περισσότερα από 71.000 αντικείμενα, τα οποία συλλέχθηκαν από τον Sir Hans Sloane, ο οποίος δημιούργησε την αρχική συλλογή του μουσείου, αλλά ήταν και ο πρώτος δωρητής. Στη συνέχεια εμπλουτίστηκε με αρχαιολογικά ευρήματα από όλο τον κόσμο, τα οποία αποτέλεσαν και την επέκτασή του. Η επέκταση αυτή οφείλεται πρώτα στις δωρεές συλλεκτών και έπειτα στις αποστολές της Βρετανικής Αυτοκρατορίας ανά τον κόσμο.
Το Βρετανικό Μουσείο βρίσκεται στο Λονδίνο και τα δύο χαρακτηριστικά αρχιτεκτονικά κτήρια που το κάνουν μοναδικό είναι το εντυπωσιακό Reading Room και η σύγχρονη Great Court, η οποία σχεδιάστηκε από τον Sir Norman Foster.
Η Ιστορία του Βρετανικού Μουσείου μελετάται και από την Ιστορία της Αρχιτεκτονικής του Αναγνωστηρίου (Reading Room) και της Μεγάλης Αυλής (The Great Court). Η Ιστορία του Αναγνωστηρίου ξεκινά με την κατασκευή του το 1854, ενώ άνοιξε στις 2 Μαϊου του 1857. Το Αναγνωστήριο χτίστηκε επειδή το Βρετανικό Μουσείο χρειαζόταν ένα μεγαλύτερο αναγνωστήριο⋅ βρίσκεται στην καρδιά του Μουσείου, στο κέντρο της Μεγάλης Αυλής και θεωρείται ιστορικό μέρος του Μουσείου, γιατί αποτελεί ένα από τα πιο σπουδαία αξιοθέατα του Λονδίνου, αλλά θεωρείται και παγκοσμίου φήμης κέντρο μάθησης. Η Μεγάλη Αυλή βρίσκεται στο κέντρο του Βρετανικού Μουσείου και στις 6 Δεκεμβρίου του 2020 συμπληρώθηκαν 20 χρόνια από τότε που άνοιξε το επανασχεδιασμένο Great Court από την Βασίλισσα Ελισάβετ Β’. Με τον επανασχεδιασμό το Μουσείο Μεγάλωσε 40% . Οι νέοι χώροι που δημιουργήθηκαν έγιναν γκαλερί, οι οποίες στεγάζουν μια έκθεση αντικειμένων από την Αφρική Κατασκευάστηκε επίσης έναες νέος χώρος γαι προσωρινές εκθέσεις, το Room 35- The Joseph Hotung Great Court Gallery.
Η Ιστορία του Βρετανικού Μουσείο λοιπόν ενυπάρχει τόσο στην Αρχιτεκτονική του κατασκευή όσο και στον τεράστιο αριθμό των επισκεπτών.
Η Ιστορία του Βρετανικού Μουσείου όμως έχει άμεση σχέση με την Ελλάδα, διότι εκεί φυλάσσονται τα Ελγίνεια Αγάλματα του Παρθενώνα. Συγκεκριμένα, τα μάρμαρα του Παρθενώνα που εκτίθενται στο Βρετανικό Μουσείο αποτελούν το 50% περίπου του συνόλου του γλυπτού διάκοσμου του Παρθενώνα που σώζεται σήμερα, σύμφωνα με το Υπουργείο Πολιτισμού. Εν συνεχεία, η ανάγκη για επανένωσή τους με το άλλο 45% περίπου που βρίσκεται στην Αθήνα και αποτελεί πολιτιστική επιταγή που επιβάλλεται να πραγματοποιηθεί. Θεωρώντας από την πλευρά της Ελλάδας ότι δεν υπήρξε ποτέ άδεια, την οποία θα έπρεπε να ζητήσει η Μεγάλη Βρετανία για να μεταφέρει τα γλυπτά στο Βρετανικό Μουσείο, γίνεται λόγος για μια τεράστια και ανυπλόγιστη αδικία. Γι’ αυτόν τον λόγο γίνονται προτάσεις συνεργασίας μεταξύ της Μ. Βρετανίας και της Ελλάδας, ώστε να γίνει αναβίωση του Παρθενώνα, η οποία θα εξυπηρετεί μια πολιτιστική αλλά και εκπαιδευτική συνεργασία. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα προτείνει να γίνει η έκθεση των γλυπτών που βρίσκονται στο Λονδίνο στην ειδική αίθουσα του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης.
Από τον γλυπτό διάκοσμο λοιπόν του Ναού της Ακρόπολης βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο τα εξής:
- από την νότια πλευρά (Κενταυρομαχία) 16 μετόπες ακέραιες ή σε θραύσματα,
- από το δυτικό αέτωμα 4 μορφές (A, P, Q, T),
- από τη δυτική πλευρά της ζωοφόρου 2 λίθοι, από την νότια πλευρά της ζωοφόρου 24 λίθοι. Από τη βόρεια πλευρά της 15 λίθοι και από την ανατολική πλευρά της ζωοφόρου 1 λίθος.
Εν ολίγοις, τα γλυπτά του Παρθενώνα αποτελούν τη ζωοφόρο, τις μετόπες και τα αετώματα. Ο πλούσιος διάκοσμος λοιπόν του Παρθενώνα εάν επανενωθεί και συνδεθούν μεταξύ τους όλα τα μάρμαρά του εικονίζονται ξεκάθαρα: η Πομπή των Παναθηναίων, η Γιγαντομαχία, η Αμαζονομαχία, ο Τρωικός Πόλεμος, η Μάχη μεταξύ των Κενταύρων και των Λαπίθων, η γέννηση της Αθηνάς και η Μάχη της Αθηνάς και του Ποσειδώνα για την κηδεμονία της Αθήνας.
Πάντως η Ιστορία της αρπαγής των αγαλμάτων του Παρθενώνα, από τον Λόρδο Έλγιν συνεχίζει να υπάρχει στις συζητήσεις των διαπραγματεύσεων, με μοναδικό σκοπό από τη μεριά της Ελλάδας να επιστραφούν τα ελληνικά αγάλματα, που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο πίσω στην πατρίδα τους. Φυσικά οι λόγοι δεν είναι μόνο οικονομικοί και ιστορικοί, αλλά κυρίως ηθικοί για τον ελληνικό λαό, ο οποίος επιθυμεί να δει τα ιερά αγάλματα του Παρθενώνα εκεί όπου ανήκουν.
Πηγές
TRAVELLING THE WORLD. (2024). Το Βρετανικό Μουσείο: Ένας θησαυρός αγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Ανακτήθηκε από https://travelingtheworld.gr/destinations/europe/united-kingdom/british-museum/. (τελευταία πρόσβαση 22-4-2025)
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ. Τα γλυπτά που λείπουν από τον Παρθενώνα. Ανακτήθηκε από https://www.culture.gov.gr/el/parthenonas/SitePages/view.aspx?iID=7/. (τελευταία πρόσβαση 22-4-2025)
