Σαν σήμερα, πριν από 58 χρόνια, λειτούργησε το πρώτο ΑΤΜ στον κόσμο, σε υποκατάστημα της τράπεζας Barclays στο ‘Ενφιλντ του βόρειου Λονδίνου. Το ΑΤΜ (Automated Teller Machines), αποτελεί δημιούργημα του Σκωτσέζου εφευρέτη Τζον Σέπερντ Μπάρον. Το 2025 σύμφωνα με πηγές, μας βρίσκει με πάνω από 3,5 εκατομμύρια ΑΤΜ παγκοσμίως.
Η ιδέα
Ήταν ένα Σάββατο του 1965, όταν ο Τζον Σέπερντ Μπάρον, έχασε την ευκαιρία να βγει το βράδυ επειδή δεν πρόλαβε να πάει στην τράπεζα για να κάνει ανάληψη χρημάτων. Επιστρέφοντας στο σπίτι, μπήκε για μπάνιο και τότε του ήρθε μια ιδέα. Αν μπορείς να πάρεις σοκολάτες από έναν αυτόματο πωλητή, γιατί να μη μπορείς να κάνεις το ίδιο και με τα χρήματα; Αυτή η σκέψη οδήγησε στη δημιουργία του ΑΤΜ. Ο Μπάρον, οραματίστηκε μια μηχανή που θα έδινε τη δυνατότητα στον κόσμο να κάνει αναλήψεις χωρίς την παρουσία ταμία, εύκολα, γρήγορα και κάθε ώρα της ημέρας. Μια ιδέα που θα έκανε τη ζωή των πελατών πιο απλή και θα μείωνε τα κόστη λειτουργίας για τις τράπεζες.
Αρχικά, οι πλαστικές κάρτες δεν είχαν εφευρεθεί. Οι πελάτες χρησιμοποιούσαν ειδικές επιταγές, εμποτισμένες με άνθρακα, μία ουσία με ήπια ραδιενεργή ακτινοβολία. Το μηχάνημα την ανίχνευε και στη συνέχεια την ταίριαζε μ’ έναν αριθμό ασφαλείας. Ο χρήστης έπρεπε να δώσει τον 4ψήφιο προσωπικό του αριθμό και το μηχάνημα μπορούσε να του δώσει μέχρι 10 λίρες.
Το Pin
Ο Σέπερντ Μπάρον όταν σχεδίαζε το πρώτο ΑΤΜ, σκεφτόταν να έχει ο κωδικός ασφαλείας 6 ψηφία για μεγαλύτερη ασφάλεια. Συζητώντας όμως την ιδέα με τη σύζυγό του στην κουζίνα τους, εκείνη του είπε πως δεν θα μπορούσε να θυμάται τόσους αριθμούς. Έτσι, αποφάσισαν τελικά να περιοριστούν σε 4 ψηφία, κάτι που έγινε και το παγκόσμιο πρότυπο για τους PIN των τραπεζικών καρτών.
Η εξέλιξη των ΑΤΜ
Το ΑΤΜ αποτέλεσε επανάσταση στον τραπεζικό τομέα και κατάφερε να προηγηθεί του ανταγωνισμού, καθώς εγκαταστάθηκε εννιά ημέρες πριν από το σουηδικό Bankomat και ένα μήνα πριν από το βρετανικό Chubb MD2, που προωθούσε η Westminster Bank.
Εννιά μέρες μετά την εγκατάσταση του πρώτου ΑΤΜ, πήραν σειρά οι Σουηδοί, οι Ιάπωνες και φυσικά οι Αμερικανοί, με αποτέλεσμα τα ΑΤΜ να γίνουν σταδιακά αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινής τραπεζικής εξυπηρέτησης. Στην Ελλάδα, η Alpha Bank εγκατέστησε το πρώτο, το 1983, ωστόσο η ευρεία χρήση τους άρχισε να καθιερώνεται κυρίως την τελευταία δεκαετία του 20ού αιώνα.
Το ΑΤΜ σήμερα
58 χρόνια μετά, τα ΑΤΜ αποτελούν βασικό κομμάτι του τραπεζικού συστήματος παγκοσμίως. Επιτρέπουν όχι μόνο αναλήψεις αλλά και καταθέσεις, μεταφορές χρημάτων, πληρωμές λογαριασμών, ακόμα και αγορά εισιτηρίων. Η συνδεσιμότητά τους με διεθνή δίκτυα, επιτρέπει τη χρήση καρτών σε όλο τον κόσμο.
ΑΤΜ και μέλλον
Θα μπορούσε άραγε να σκεφτεί ο Τζον Σέπερντ Μπάρον, ότι η τότε επαναστατική του ιδέα θα έφτανε να αντικαταστήσει στο μέλλον την ανθρώπινη παρουσία; Ότι η ανάπτυξη των ΑΤΜ θα είχε ως συνέπεια τη μείωση της ανθρώπινης εργασίας στον τραπεζικό τομέα;
Καθώς βρισκόμαστε σε χρόνια ραγδαίας εξέλιξης της μηχανικής και της τεχνολογίας, δεν θα ήταν απίθανο να δούμε ακόμα και τα ΑΤΜ να «εξαφανίζονται», αφού στο μέλλον ίσως προκύψουν νέοι τρόποι συναλλαγών ή ακόμα και να καταργηθεί πλήρως η χρήση του φυσικού χρήματος.
Πηγές:
SanSimera.gr. Τζον Άντριαν Σέφερντ-Μπάρον. Ανακτήθηκε από: sansimera.gr, (Τελευταία πρόσβαση στις 24/6/2024)
Μηχανή του Χρόνου. Η ιδέα του πρώτου ATM γεννήθηκε σε μια τουαλέτα…. Ανακτήθηκε από: mixanitouxronou.gr, (Τελευταία πρόσβαση στις 24/6/2024)
SanSimera.gr. Το πρώτο ΑΤΜ στον κόσμο. Ανακτήθηκε από: sansimera.gr, (Τελευταία πρόσβαση στις 24/6/2024)
Μηχανή του Χρόνου. Ο άνθρωπος που ανακάλυψε το ΑΤΜ – Τζον Άντριαν Σέφερντ Μπάρον. Ανακτήθηκε από: mixanitouxronou, (Τελευταία πρόσβαση στις 24/6/2024)
