- Η λέξη ένδυμα προέρχεται από το αρχαιοελληνικό εν-δύομαι που σημαίνει ντύνω. Το ένδυμα είναι κάθε τι που καλύπτει το ανθρώπινο σώμα. Προσφέρει στον άνθρωπο προστασία και κάλλος. Τα ενδύματα των αρχαίων Ελλήνων ήταν, κυρίως, άνετα και το ράψιμο τους γίνονταν με απλό τρόπο. Βασικός τους στόχος ήταν η λειτουργικότητα, ωστόσο ήταν περίτεχνα διακοσμημένα. Προσαρμόζονταν ανάλογα με την εποχή και φυσικά τις περιστάσεις. Χαρακτηρίζονταν από έντονα χρώματα όπως κόκκινο, γαλάζιο, πορφυρό και πράσινο. Αξιοσημείωτο είναι ότι χρησιμοποιούνταν και ως κλινοσκεπάσματα.
Τα υφάσματα
Τα υφάσματα που χρησιμοποιούσαν ήταν λινά ή μάλλινα. Το μαλλί βεβαία είχε την τιμητική του. Περιοχές, όπως η Αττική και η Μίλητος, ήταν ιδιαίτερα γνώστες για την παραγωγή μαλλιού. Τα λινά ρούχα σπάνιζαν εξαιτίας της υψηλής τιμής του λιναριού που φυσικά δεν ήταν προσιτό σε όλους. Με εξαίρεση τα βρέφη τα οποία δεν έφεραν ρουχισμό, τα υπόλοιπα μέλη μιας οικογενείας φορούσαν ένα τετράγωνο ή ορθογώνιο κομμάτι υφάσματος, το οποίο στερέωναν γύρω από το σώμα χρησιμοποιώντας περόνες (καρφίτσες), πόρπες (παραμάνες), κουμπιά και ζώνες.
Το μαλλί και ο αργαλειός
Το μαλλί που προμηθεύονταν προκειμένου να γίνει νήμα έπρεπε να καθαριστεί και να πλυθεί .Στη συνεχεία αφηνόταν στον ήλιο και βάφονταν με ορυκτές αλλά και φυτικές ουσίες .Αφού ολοκληρωνόταν αυτή η διαδικασία δημιουργούσαν μπάλες από το προϊόν τις οποίες τοποθετούσαν σε συγκεκριμένα αγγεία .Τότε η ρόκα, το αδράχτι και το σφοντύλι έπιαναν δουλεία …Το νήμα ήταν έτοιμο για τον αργαλειό.
Οι τύποι των ενδυμάτων
Χιτώνας ή χλαίνα
Κατασκευαζόταν από λινό η μάλλινο ύφασμα, το οποίο φορούσαν άνδρες αλλά και γυναίκες κατάσαρκα. Διακρινόταν στον ιωνικό και το δωρικό. Ο πρώτος ήταν μακρύτερος από τον δεύτερο, λινός με μακρόστενο άνοιγμα για το κεφάλι. Έπεφτε και στους δυο ώμους και κούμπωνε αριστερά και δεξιά με κουμπιά η πόρπες, ώστε να δημιουργούνται μανίκια κοντά αχειρίδοτος ή μακριά χειριδωτός. Ο δωρικός υφασμένος από μαλλί, φοριόταν στον αριστερό ώμο και κούμπωνε στον δεξιό αφήνοντας γυμνή αυτή τη πλευρά. Έδενε στη μέση με ζώνη και πρόσφερε ελευθερία κινήσεων ανδρικός χιτώνας ήταν μακρύς και ονομαζόταν ποδήρης, ενώ ο κοντός χιτωνίσκος. Αυτού του είδους φοριόταν στην ιππασία την εργασία και την άσκηση. Κατά την αρχαϊκή εποχή ξεκίνησε και η χρήση του από τις γυναίκες. Αυτές συγκέντρωναν μεγάλο μέρος του υφάσματος στο πίσω μέρος του σώματός τους. Εκτός από τον κλασικό υπήρχε και μακρύτερος, «ό διπλός»- διπλάσιος δηλαδή στο μήκος του. Στη διάρκεια της ημέρας παρέμενε διπλωμένος ενώ τη νύχτα χρησιμοποιούταν ως κλινοσκέπασμα.
Πέπλος
Ήταν ένα είδος μάλλινου χιτώνα που φορούσαν αποκλειστικά γυναίκες. Αποτελούταν από ένα ορθογώνιο κομμάτι υφάσματος που δεν χρειαζόταν καν να ραφτεί και το όποιο μπορούσε να διπλωθεί και να στερεωθεί με διάφορους τρόπους. Το ύφασμα διπλωνόταν στο ένα τρίτο περίπου του ύψους του μία φορά προς τα έξω, σχηματίζοντας, έτσι, έναν υφασμάτινο όγκο, το ανάπτυγμα, που έπεφτε προς τα έξω στην πλάτη και το στήθος. Με τον πέπλο, πολλές φορές, καλυπτόταν όχι μόνο το σώμα αλλά και το κεφάλι. Τέτοιο έφεραν, συνήθως, στις κηδείες αλλά και κατά την παράδοση της νύφης στο γαμπρό στη πόρτα του νυφικού θαλάμου. Ο πέπλος μπορούσε να φορεθεί πάνω από το χιτώνα.
Χλαμύδα
Η χλαμύδα ήταν αποκλειστικά ανδρικό ένδυμα. Ήταν έναν μικρός μανδύας τον όποιο φορούσαν ως επί το πλείστον έφηβοι ταξιδιώτες και στρατιωτικοί. Στερεωνόταν στον δεξί ώμο, με αποτέλεσμα να μένει ακάλυπτος ο δεξής βραχίονας ενώ ο αριστερός παρέμενε καλυμμένος.
Ιμάτιο
Το ιμάτιο φορούσαν γυναίκες και άνδρες. Ένδυμα από χοντρό, μάλλινο συνήθως ύφασμα. Οι γυναίκες το φορούσαν πάνω από το χιτώνα ως πανωφόρι, ενώ οι άντρες είτε πάνω από το χιτώνα είτε κατάσαρκα. Οι πρώτες συχνά κάλυπταν και το κεφάλι τους με αυτό. Χρησίμευε ως πανωφόρι στους στρατιώτες όταν εκστράτευαν και ως κουβέρτα τις κρύες χειμωνιάτικες νύχτες. Είχε την ίδια χρήση με το σημερινό παλτό.
Η ενδυμασία των παιδιών
Τέλος, τα παιδιά φορούσαν τους ίδιους τύπους ενδυμάτων με εκείνους των ενηλίκων. Η βασική, ωστόσο, διαφορά τους ήταν ότι το μήκος έφτανε, κυρίως, μέχρι τα γόνατα προσφέροντάς τους ελευθερία κινήσεων.
Πήγες που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία του άρθρου:
Ένδυση_στην_αρχαία_Ελλάδα. Ανακτήθηκε από wikipedia.org
Η ΕΝΔΥΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ. Ανακτήθηκε από http://textile.chem-net.gr/index-p=504.html
Αρχαία Ενδύματα και Υποδήματα, Ανακτήθηκε από http://www.ekivolos.gr/Arxaia%20endymata%20kai%20ypodhmata.htm
Το ένδυμα στην Αρχαία Ελλάδα. Ανακτήθηκε από https://issuu.com/museumofcycladicart/docs/endymasia_gr_2015_04_30__1_
