Στις 26 Απριλίου 1986 συνέβη η μεγαλύτερη πυρηνική καταστροφή στην ιστορία της ανθρωπότητας. Το τραγικό γεγονός στον Πυρηνικό Σταθμό Παραγωγής Ενέργειας του Τσέρνομπιλ μετρήθηκε στην κατηγορία 7 της διεθνούς κλίμακας μέτρησης πυρηνικών ατυχημάτων, μαζί με το αντίστοιχο της Φουκουσίμα στην Ιαπωνία. Υπολογίζεται ότι 8.5 εκατομμύρια άνθρωποι εκτέθηκαν σε ραδιενεργή ακτινοβολία ενώ στα χρόνια που ακολούθησαν οι ποσοστιαίες αυξήσεις καρκίνων ξεπέρασαν το 15% με τα περισσότερα περιστατικά να καταγράφονται στην Ουκρανία και τη Λευκορωσία. Μετά το τέλος των εργασιών αποκατάστασης της περιοχής ορίστηκε μια ζώνη απομόνωσης έκτασης 30 χιλιομέτρων.
Ωστόσο το 2011 η ουκρανική κυβέρνηση αποφάσισε, στον βωμό του συμφέροντος, να επιτρέψει στους τουρίστες να επισκέπτονται τη μολυσμένη ζώνη. Και έτσι το Τσέρνομπιλ από τόπος μιας τρομακτικής ανθρώπινης τραγωδίας, έχει σήμερα μετατραπεί σε μια καλοστημένη επιχείρηση από την οποία βγαίνουν όλοι κερδισμένοι. Τόσο η κυβέρνηση της Ουκρανίας όσο και οι διάφορες εταιρείες που διοργανώνουν καθημερινά τουρ έναντι υψηλού αντιτίμου το οποίο κυμαίνεται από 89 έως 129 ευρώ. Φυσικά ο τιμοκατάλογος είναι μακρύς και οι επιλογές ποικίλες. Εκτός από την κλασική ημερήσια επίσκεψη, «προσφέρεται» η δυνατότητα πριβέ ξενάγησης, διαμονής στην περιοχή μέχρι και πέντε ημέρες ενώ αν κάποιος θελήσει να πάρει πλάνα με drone θα πρέπει να βάλει εκ νέου το χέρι στην τσέπη.
Και το πιο άσχημο είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπων που πηγαίνουν στον συγκεκριμένο τόπο θέλουν απλώς να ικανοποιήσουν τη ματαιοδοξία τους. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι μετά και από την παγκόσμια επιτυχία της σειράς Chernobyl του HBO η περιοχή «πλημμύρισε» από influencers που πόζαραν χαμογελαστοί μπροστά από τα ερειπωμένα κτήρια. Στο κυνήγι των likes μάλιστα, πολλές από τις «βασίλισσες» του instagram δε δίστασαν να φωτογραφηθούν ακόμη και ημίγυμνες. Αυτή η αρρωστημένη μόδα προκάλεσε διεθνή κατακραυγή, αναγκάζοντας ακόμη και τον Craig Mazin, δημιουργό της δημοφιλούς αμερικανικής σειράς να δηλώσει «Όσοι επισκεφθείτε την περιοχή, σας παρακαλώ πολύ να έχετε στον νου σας ότι εκεί συνέβη μια μεγάλη τραγωδία. Δείξτε σεβασμό σε όσους υπέφεραν και θυσιάστηκαν».
Επιπλέον δεν είναι λίγοι οι επισκέπτες που θέλοντας να ζήσουν την «εμπειρία» του σκοτεινού τουρισμού επιλέγουν τετραήμερα ή πενταήμερα πακέτα διαμονής, αδιαφορώντας για τους κινδύνους στους οποίους εκθέτουν τους εαυτούς τους. Και αυτό γιατί, σε αντίθεση με τα όσα λένε οι ξεναγοί, σε πολλά σημεία του Πρίπιατ τα ποσοστά ραδιενέργειας είναι υψηλότερα από τα επιτρεπόμενα όρια. Ενδεικτικό είναι μάλιστα το γεγονός ότι οι μελέτες που έγιναν πρόσφατα σε ένα νεκρό αγριογούρουνο έδειξαν ιδιαίτερα αυξημένες ποσότητες στροντίου και καισίου στον οργανισμό του ενώ γνωστές είναι οι περιπτώσεις των μεταλλαγμένων γατόψαρων που κολυμπούν στην περιοχή. Επιπλέον, το επιστημονικό προσωπικό που βρέθηκε στο Τσέρνομπιλ για την κατασκευή της νέας σαρκοφάγου απέφευγε την καθημερινή εργασία λόγω της μεγάλης έκλυσης ακτινοβολίας στην ατμόσφαιρα. Όλα αυτά καταδεικνύουν ότι στη ζώνη αποκλεισμού υπάρχει ακόμη και σήμερα σοβαρή μόλυνση του εδάφους και των υδάτων.
Kαι ακόμη κι αν δεχθούμε ότι ο κίνδυνος για έναν άνθρωπο που θα βρεθεί εκεί για λίγες μόνο ώρες είναι μικρός, δεν παύει ένα ερώτημα να τριβελίζει το μυαλό μου: Γιατί κάποιος που δεν επιδιώκει την αυτοπροβολή, να θέλει να επισκεφθεί ένα μέρος στο οποίο επικρατούν οδύνη και μελαγχολία; Η μόνη απάντηση που ενδεχομένως θα μπορούσα να δώσω είναι ότι ορισμένοι άνθρωποι ικανοποιούνται από τη γοητεία που ασκεί στο μυαλό τους όλο αυτό το μακάβριο σκηνικό. Ίσως το βλέπουν ως μια ευκαιρία να «επεξεργαστούν» τον θάνατο από απόσταση ασφαλείας, επειδή φοβούνται να αντιμετωπίσουν τη δική τους θνησιμότητα. Κάτι που συμβαίνει με τη συγκατάθεση της ουκρανικής κυβέρνησης και κατά τη γνώμη μου αποτελεί προσβολή για όλους όσοι θυσιάστηκαν. Όσο όμως η «επιχείρηση» παραμένει κερδοφόρα, τόσο θα παραμένει και η ασέβεια απέναντι στους νεκρούς.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο άρθρο αυτό:
Accident and its Elimination. Ανακτήθηκε από chnpp.gov.ua
