Το Ολυμπιακό Μουσείο Θεσσαλονίκης, ιδρύθηκε το 1998 ως Μουσείο Αθλητισμού, αποτελώντας το μοναδικό μουσείο στο είδος του στην Ελλάδα, μετά από πρωτοβουλία και συνεργασία του Υπουργείου Πολιτισμού, της Ειδικής Γραμματείας Αθλητισμού Μακεδονίας-Θράκης και τη συμμετοχή εκπροσώπων Αθλητικών Ομοσπονδιών και Ενώσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Αρχικά στεγαζόταν σε χώρο που παραχωρήθηκε από τον ΟΣΕ στην Πλατεία Αριστοτέλους. Από το 2004, έτος διεξαγωγής των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα, το μουσείο μεταφέρθηκε σε νέο κτίριο κοντά στο Καυτανζόγλειο Στάδιο, στην ευρύτερη περιοχή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το νέο, σύγχρονο και μοντέρνο κτίριο, επιφάνειας 4500 τ.μ. εγκαινιάστηκε το ίδιο έτος από τον Πρόεδρο της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής, Ζακ Ρογκ.
Το 2008 η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή αναγνώρισε το μουσείο ως το πρώτο Ολυμπιακό Μουσείο της χώρας και έτσι μετονομάστηκε σε Ολυμπιακό Μουσείο Θεσσαλονίκης. Το Ολυμπιακό Μουσείο Θεσσαλονίκης είναι μέλος της ISHA (Διεθνής Ένωση Αθλητικής Κληρονομιάς), του ICOM (Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων) και του Δικτύου Ολυμπιακών Μουσείων ενώ συνεργάζεται με διάφορους ευρωπαϊκούς φορείς αθλητικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.
Εκθέσεις και άλλες δραστηριότητες
Αποτελείται από τέσσερις αίθουσες εκθέσεων:
Στην πρώτη αίθουσα βρίσκεται η μόνιμη έκθεση που είναι αφιερωμένη στους Ολυμπιακούς Αγώνες με τίτλο «Ανάδειξη της Αθλητικής Ιστορίας και του Ολυμπιακού Πνεύματος». Στη δεύτερη αίθουσα υπάρχει μία μόνιμη διαδραστική έκθεση μηχανημάτων με τίτλο «Επιστήμη των Αθλημάτων» Στην τρίτη ένας μόνιμος εκθεσιακός χώρος με παράλληλη εκθεσιακή δράση και προσομοίωση γηπέδου στίβου, ενώ στην τέταρτη εκθεσιακός χώρος περιοδικών εκθέσεων. Όλοι οι εκθεσιακοί χώροι, περιλαμβάνουν ειδικούς χώρους φιλοξενίας εκπαιδευτικών δράσεων και χώρους εκπαιδευτικών εργαστηρίων. Το μουσείο διαθέτει επίσης αμφιθέατρο 300 ατόμων, δύο αίθουσες πολλαπλών χρήσεων, πωλητήριο και ένα μεγάλο χώρο υποδοχής κοινού, που μπορεί να φιλοξενήσει περιοδικές εκθέσεις μικρής έκτασης αλλά και εκδηλώσεις γενικού ενδιαφέροντος.
Η έκθεση αποτελείται από ιστορικά αρχεία και αντικείμενα όλων των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, αντικείμενα Ελλήνων Ολυμπιονικών, μετάλλια, δάδες, ενθυμήματα από τις ολυμπιακές διοργανώσεις και εξοπλισμό των αθλημάτων.
Νέα αποστολή του Μουσείου αποτελεί όχι μόνο η καταγραφή και ανάδειξη της αθλητικής κληρονομιάς, αλλά επίσης, η διαφύλαξη και προβολή της ολυμπιακής ιστορίας της χώρας και η ανάδειξη του ολυμπιακού ιδεώδους.
Στην επίσημη ιστοσελίδα του μουσείου φιλοξενούνται οι δύο ψηφιακές διαδραστικές εκθέσεις με θέματα τους Παραολυμπιακούς Αγώνες και τα Μετάλλια και τις Δάδες.
Παράλληλα το μουσείο πραγματοποιεί εξωστρεφείς δράσεις, εκδίδει εφημερίδα ενώ στην εκδοτική του δραστηριότητα εντάσσονται οι ειδικοί κατάλογοι των εκθέσεών του όπως και τα πρακτικά των διαφόρων συνεδρίων που κατά καιρούς οργανώνει.
Σκοπός του Μουσείου
Μοναδικό στην Ελλάδα, το Ολυμπιακό Μουσείο αφηγείται μια από τις πιο συναρπαστικές ιστορίες της ανθρωπότητας, αυτή των Ολυμπιακών Αγώνων, γεφυρώνοντας παρελθόν με παρόν με στόχο την ανάδειξη του Ολυμπιακού πνεύματος και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Σκοπός της ίδρυσης του Μουσείου, που παραμένει ζωντανός μέχρι σήμερα, είναι η συλλογή, καταγραφή διατήρηση, τεκμηρίωση και ανάδειξη της ιστορίας του αθλητισμού, παράλληλα δε, η ανάδειξη του Μουσείου, σε ένα χώρο «ενεργό» και «ζωντανό», με εκπαιδευτικό χαρακτήρα, όπου η μουσειακή πληροφορία κινητοποιεί το κοινό σε συμμετοχή και διάδραση, προάγοντας τα υψηλά ιδανικά του αθλητισμού γενικά και του ολυμπισμού.
