Πηγή εικόνας:1.bp.blogspot.com
Ο νεκρός ”δεδικαίωται” φωνάζει ανά τους αιώνες ο απόστολος των εθνών Παύλος (Ρωμ. 6,7). Η λέξη δικαίωση ως νομικός όρος αφορά την απαλλαγή από κατηγορία ή την αναγνώριση ότι το άτομο ή ομάδα ατόμων είχαν δίκιο σε κάτι που υποστήριζαν. Από την άλλη, η λέξη δικαιοσύνη, η οποία απασχόλησε πολλούς φιλοσόφους, αναφέρεται στη τήρηση των αρχών του δικαίου από τα μέλη μιας κοινωνίας, που εκφράζεται με την ίση και ορθή εφαρμογή των νόμων. Κατά την αριστοτελική προσέγγιση λοιπόν, η δικαιοσύνη είναι έννοια γένους (ευρύτερη) ενώ η δικαίωση είναι έννοια είδους (συγκεκριμένη). Ένας ζωντανός δικαιώνεται όταν του αναγνωριστεί το δίκιο του και όντας ζωντανός του επιστραφεί αυτό ή αυτά που του έχουν αφαιρεθεί, από υλικής και ηθικής πλευράς συνάμα. Πως δικαιώνεται ένας νεκρός όμως;
Η απάντηση στο ερώτημα αυτό θα αποτελούσε μόνο πρόβλημα ηθικοφιλοσοφικού επιπέδου, αν δεν το συναντούσαμε στο σύγχρονο πολιτικό βίο, όπως συνέβηκε με την πρόσφατη περίπτωση της μακαρίτισσας Φώφης Μπουλούτας, της καθηγήτριας που το 2012 είχε πιάσει τον γιο του τότε πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά να αντιγράφει. Λίγο αργότερα η εν λόγω καθηγήτρια απολύθηκε με συνοπτικές διαδικασίες, γεγονός που η ίδια το απέδιδε στο συμβάν με τον υιό Σαμαρά. Δεν σταμάτησε από τότε μέχρι τον θάνατο της το 2017 να αγωνίζεται για δικαίωση έχοντας απέναντί της ένα ολόκληρο κατεστημένο, το οποίο επιστράτευσε ένα πανίσχυρο επιτελείο δικηγόρων με ακαδημαϊκούς πάτρωνες συμπεριλαμβανομένους, αλλά και την αδιαφορία του Κ.Υ.Σ.Δ.Ε. να επανεξετάσει το ζήτημα μετά από την πρωταρχική αρνητική του θέση «ελλείψει στοιχειών» όπως αναφέρεται επίσημα. Αφού η άτυχη καθηγήτρια δεν βρίσκεται πια στη ζωή για να αποκατασταθεί στη θέση της, η δικαίωση αυτής έχει μόνο ηθική και θεωρητική αξία – οχι πρακτική- και γι’ αυτό αποτελεί «δικαίωση» και όχι «δικαιοσύνη».
Η υστεροφημία, η μετά θάνατον καλή φήμη, αποτελούσε για την αρχαία Ελλάδα ύψιστο ιδανικό, το οποίο συναντούμε σε όλες τι εκφάνσεις του αρχαιοελληνικού δημόσιου και ιδιωτικού βίου και κυρίως στην Τέχνη. Η βυζαντινή σκέψη και η ορθόδοξη θεολογία βάζει την υστεροφημία σε δεύτερη μοίρα αφού πλέον προέχει η χριστιανική αρετή υπέρ των άλλων παραγόντων και η σχέση πιστού-Τριαδικού Θεού. Βέβαια, η αξία της υστεροφημίας δεν θα πεθάνει στην αρχαία Ελλάδα αλλά θα επιδρά σ’ όλες τις ανθρώπινες κοινωνίες, της βυζαντινής μη εξαιρουμένης. Άλλωστε ακόμα και ο άγιος χαίρει καλής φήμης ένεκεν των φιλανθρωπικών πράξεων του ή των θαυμάτων του.
Εξετάζοντας την πράξη αυτή καθαυτή και όχι το βάσιμο των κατηγοριών, που αν όντως ευσταθούν τότε αποδεικνύεται ότι το ελληνικό σώμα πάσχει από την μολυσματική πολιτική ασθένεια του νεποτισμού, αναδεικνύεται ένα τεράστιο πρόβλημα βραδυκινησίας και αρτηριοσκλήρωσης του ελληνικού ιδεώδους της κοινωνικής ισονομίας και ισοπολιτείας. Η ετεροχρονισμένη και καθυστερημένη αποκατάσταση από το αρμόδιο υπουργείο οφείλει να προβληματίσει τους σκεπτόμενους πολίτες για το πόση αλήθεια ισονομία έχουμε και πόση από αυτήν αντέχουμε.
Το γεγονός ότι απολύονται εκπαιδευτικοί με συνοπτικές και αδιαφανείς διαδικασίες,- και δεν είναι η πρώτη φορά- και με στοιχειοθέτηση ελλλιπούς επιχειρηματολογίας υπέρ της απόλυσης, όπως έπραξε το Κ.Υ.Σ.Δ.Ε. δηλαδή, αποτελούν την κορωνίδα του προβλήματος και αυτό που θα έπρεπε να μας προβληματίζει αφού η έλλειψη εν τέλει δικαιοσύνης είναι θέμα που αφορά όλους. Γιατί άλλο δικαιοσύνη και άλλο δικαίωση.
ΠΗΓΕΣ:
- Εφημερίδα «ΑΥΓΗ», 08/01/2019.
- Εφημερίδα «Έθνος», 03/01/2019.
- Ο δημόσιος και ιδιωτικός βίος των αρχαίων Ελλήνων, Robert Flaceliere, Αθήνα 1987.
- Κλήση, πορεία, μετοχή: Η πνευματική οντολογία της χριστιανικής αγιότητας, Παναγιώτης Αρ. Υφαντής, Αθήνα 2010.
