Καθημερινά, αν ψάξει κανείς λόγους να γκρινιάξει θα τους βρει μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Αυτή η γκρίνια, συμβαίνει εξαιτίας των προσδοκιών που έχουμε. Προσδοκίες από εμάς, από τους άλλους, από την ίδια τη ζωή. Πολλές φορές, οι προσδοκίες αυτές δεν είναι δυνατό άμεσα (αν όχι καθόλου) να πραγματοποιηθούν. Κι αυτό μας ρίχνει στα «μαύρα πανιά». Η ευγνωμοσύνη μοιάζει με άγνωστη λέξη στο καθημερινό μας λεξιλόγιο.
Γκρίνια VS Ευγνωμοσύνης: 1 – 0
Τότε πέρα από τη γκρίνια έρχεται και η αγανάκτηση να μας χτυπήσει την πόρτα και αρχίζει το συναισθηματικό ξέσπασμα. Είτε με προσβλητικούς χαρακτηρισμούς των άλλων, είτε με φωνές και εντάσεις που μας κάνουν να χάνουμε τον έλεγχο του εαυτού μας. Είμαστε στη δίνη μιας «δυστυχίας» που παρασέρνει και τους γύρω στο πέρασμά μας. Πού καιρός για αναστοχασμό; Η ευγνωμοσύνη στα ψιλά γράμματα.
Όταν γκρινιάζουμε έχουμε “δίκιο”
Η γκρίνια μετατρέπεται σε ένα όπλο ισχυροποίησης της προσωπικής μας τοποθέτησης στη ζωή. Θέλουμε το «δίκιο» να είναι με το μέρος μας αμφισβητώντας το δίκιο των άλλων, υποτιμώντας και εκμηδενίζοντάς το με διάφορους αρνητικούς χαρακτηρισμούς. Όλες οι αδικίες σε εμάς, όλα τα βάρη σε εμάς, όλες οι ατυχίες πάνω μας.
Γκρινιάζω γιατί δεν μπορώ να κάνω αλλιώς
Με όλα τα παραπάνω, αν το σκεφτεί κανείς λογικά, δεν είναι τυχαίο που οι γκρινιάρηδες έχουν αυτό που θα λέγαμε κοινώς, τον «ανθρωποδιώχτη». Ποιος θέλει να ξεκινήσει ευχάριστα τη μέρα του ακούγοντας τέτοιες «ψαλμωδίες»; Είναι γνωστό στους πάντες, ότι η μιζέρια θέλει παρέα αλλά τι φταίει και ο άλλος να δοκιμάζεται η υπομονή του στο να επιβεβαιώνει τους υποκειμενικούς λογισμούς του καθένα για το τι του φαίνεται «στραβό» σε αυτόν τον κόσμο;
Κι όμως, υπάρχει ελπίδα να ατονίσει η εξαρτητική μας σχέση με τη γκρίνια, παίρνοντας έναν άλλον εναλλακτικό δρόμο. Αυτόν της ευγνωμοσύνης.
Ξεκινάμε με ευγνωμοσύνη τη μέρα μας
Ευγνωμοσύνη σημαίνει να αναγνωρίζουμε και να λέμε ευχαριστώ για ό,τι καλό έχουμε και απολαμβάνουμε ήδη στη ζωή μας. Είτε αυτό λέγεται υγεία, είτε νόηση, είτε σπίτι, είτε δουλειά, είτε οικογένεια, είτε φαγητό, είτε πόσιμο νερό, είτε σχολείο, είτε τεχνολογία, κ.ά. Συμβαίνει πως όλα αυτά που εμείς θεωρούμε αυτονόητα και δεδομένα στην καθημερινότητά μας, για άλλους ανθρώπους να είναι σκοπός ζωής.
Αλλαγή στάσης ζωής
Για παράδειγμα, υπάρχουν στον κόσμο άνθρωποι που ζουν και μεγαλώνουν μέσα στα σκουπίδια σε χωματερές. Γι’ αυτούς, το να ζήσουνε μέσα στο πιο ταπεινό σπιτάκι μέσα στα χωράφια και τη φύση είναι αυτοσκοπός. Πάντα, δηλαδή, θα υπάρχει κάποιος στον κόσμο που θα ζήλευε να βρισκόταν στη θέση που εμείς βρισκόμαστε ήδη. Όπως είπε και ο Επίκουρος «Σκέψου πως ό,τι έχεις τώρα, κάποτε γι’ αυτό είχες ελπίσει».
Η πίεση για το θαύμα
Ο ανθρώπινος νους είναι κατασκευασμένος έτσι, ώστε να μη μένει αδρανής. Θέλει να βάζει στόχους και να τους πετυχαίνει. Να κυνηγά κάτι καλύτερο από αυτό που ήδη έχει. Δεν υπάρχει κάτι κακό σε αυτό. Το κακό συμβαίνει όταν υπάρχει βία να επιτευχθεί ο στόχος σε χρόνο “εδώ και τώρα”. Αυτός ο αυστηρός προγραμματισμός είναι που «θρυμματίζει» το νευρικό σύστημα. Και φυσικά από εκεί ξεκινούν τα προβλήματα. Τότε η πίεση παίρνει τον έλεγχο και όχι ο σώφρων νους.
Η ευγνωμοσύνη ως διέξοδος
Η ευγνωμοσύνη τότε έρχεται στη ζωή μας για να μας βγάλει από όλη αυτή τη ματαίωση και την απογοήτευση όλων των ονείρων και των στόχων που δεν επιτεύχθηκαν ή χρειάζονται κι άλλο χρόνο κι άλλη προσπάθεια για να επιτευχθούν. Μέσα από την άσκηση στην ευγνωμοσύνη, διδασκόμαστε να βλέπουμε τα θετικά πίσω από κάθε κατάσταση που τυχόν μέσα στην αγωνία και τα άγχη μας παραβλέπουμε.
Ευγνωμοσύνη: η συνταγή της χαράς και της αισιοδοξίας
Με αυτό τον τρόπο ξανακερδίζουμε την αισιοδοξία μας και τη χαμένη μας αυτοπεποίθηση. Το να εκτιμούμε αυτά που ήδη έχουμε μας κάνει επίσης χαρούμενους. Μας υπενθυμίζει πού τα έχουμε καταφέρει. Άρα το μείγμα χαράς και αισιοδοξίας θα μας δώσει περισσότερη ενέργεια. Δε θα χρειάζεται να εξαρτόμαστε πάντα από την εκτόνωση της αρνητικότητάς μας. Η ευγνωμοσύνη θα είναι αυτή που θα μας φορτίζει με θετικά συναισθήματα και θα μας χαλαρώνει από το άγχος και την πίεση.
Γκρίνια & Αυτο-υπονόμευση
Χρειάζεται ακόμα να καταλάβουμε και να αποδεχτούμε ότι το πλέον φυσικό πράγμα στη ζωή είναι να μη συγχρονίζονται τα πράγματα που χρειαζόμαστε με την ώρα που τα θέλουμε. Είναι αναγκαίο να σταματήσουμε να βλέπουμε τον εαυτό μας σαν τον καημένο που χρειάζεται λύπηση και συμπόνια επειδή θέλουμε κάτι πάρα πολύ και δεν το έχουμε. Αυτό είναι ένα σκεπτικό-παγίδα, που υπονομεύει τις δυνατότητες μας να ελέγξουμε την κατάσταση της ζωής μας και δε μας βοηθάει. Ίσα-ίσα, μας καθυστερεί και μας κλέβει τη χαρά της ζωής (και των διπλανών μας).
Κίνδυνος συναισθηματικών επιπλοκών
Η ασταμάτητη γκρίνια και η επιμονή να τα βλέπουμε όλα απελπιστικά σκοτεινά μπορεί να οδηγήσει (αν δεν έχει οδηγήσει ήδη) σε καταθλιπτική διαταραχή του συναισθήματος. Δηλαδή, απ’ όλη τη χρωματική παλέτα των συναισθημάτων, ο νους μας κολλάει σε ένα αποκλειστικά χρώμα: το μαύρο. Εφόσον, τη δυσκολία δεν την προσεγγίζουμε θετικά με την ελπίδα να τη φέρουμε εις πέρας, χρησιμοποιούμε μόνιμα την αυτό-λύπηση η οποία μας εξαντλεί και μας ρίχνει ακόμα περισσότερο ψυχολογικά. Στο μυαλό μας στριφογυρνάνε αρνητικές και απαισιόδοξες σκέψεις που αποκτούν ένα μόνιμα μελοδραματικό χαρακτήρα.
Η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας ως ένδειξη δύναμης
Εκεί χρειάζεται να ζητήσουμε και επαγγελματική βοήθεια. Άλλαξαν οι εποχές πια και το να επισκεφθείς έναν ψυχολόγο ή έναν ψυχίατρο, σιγά και τι έγινε. Για το καλό του ψυχισμού σου το κάνεις. Αν πόναγε το δόντι σου δε θα πήγαινες στον οδοντίατρο; Αν το αυτοκίνητό σου δεν έπαιρνε μπρος δε θα το πήγαινες στο μηχανικό;
Η προσοχή μας σε ό,τι μας γεμίζει θετικά συναισθήματα
Όταν, μάλιστα, δίνουμε την προσοχή μας σε όλα αυτά για τα οποία είμαστε ευγνώμονες, δημιουργούμε θετικό αυτο-συναίσθημα. Έτσι, συνειδητοποιούμε και επανεξετάζουμε όλα όσα έχουμε στη ζωή μας και μας κάνουν υπερήφανους. Που για κάποιους άλλους, μάλιστα, δε θεωρούνται αυτονόητα. Ακόμα και το ότι ξυπνήσαμε σήμερα, είναι λόγος να γιορτάσουμε και να χαρούμε. Άλλοι δε στάθηκαν τόσο τυχεροί.
Ευγνωμοσύνη: η άλλη γλώσσα της ύπαρξής μας
Η ευγνωμοσύνη μέσα μας καλλιεργείται. Αν για ένα διάστημα τεσσάρων έως δώδεκα εβδομάδων, καταγράφουμε καθημερινά πράγματα και ανθρώπους που εκτιμάμε που υπάρχουν στη ζωή μας. Πολλές φορές αμελούμε να εκφράσουμε την ευγνωμοσύνη με λέξεις στα άτομα που μας βοήθησαν στο ξεκίνημά μας ή μας στήριξαν σε μια μας δυσκολία έστω και με την απλή ύπαρξή τους. Αλλά και μόνο που θα αναγνωρίσουμε τη βοήθεια των άλλων στον εαυτό μας είναι μεγάλη ωφέλεια γιατί αυτό μας δείχνει πως δεν ήμασταν ουσιαστικά μόνοι.
Ό,τι αξίζει είναι οι στιγμές
Επίσης, το ότι ξυπνήσαμε και είδαμε τον ήλιο, νιώσαμε το χάδι του αέρα στο πρόσωπό μας, μυρίσαμε τα όμορφα λουλούδια της αυλής μας, μας χαμογέλασε ένα παιδάκι, μας χαιρέτησε ένας γνωστός μας στο δρόμο, όλα αυτά που φτιάξαμε μόνοι μας και ό,τι ευχάριστο μας έριξε η ζωή στο διάβα μας, όλα είναι αφορμές για να χαρούμε και να αισθανθούμε καλά. Τίποτα δεν είναι δεδομένο. Καταγράφουμε τα πάντα. Από τα πιο μικρά μέχρι τα πιο μεγάλα πράγματα και γεγονότα που υπήρξαν σημαντικά για εμάς.
Ευγνωμοσύνη στην προσφορά βοήθειας προς τους άλλους
Ευγνωμοσύνη δε νιώθει κανείς μόνο όταν παίρνει αλλά και όταν δίνει και μοιράζεται. Μάλιστα αποκτά και πιο αγαπητικό χαρακτήρα αυτή η προσφορά βοήθειας προς τους άλλους. Έτσι, η ζωή μας εμπλουτίζεται σε νόημα και νιώθουμε περισσότερο ευγνωμοσύνη γι’ αυτό που ζούμε.
Ευγνωμοσύνη: η απαρχή του συναισθηματικού πλούτου
Η ευγνωμοσύνη κρύβει μέσα της μια μεγάλη δύναμη. Όποιος τη χρησιμοποιεί πλημμυρίζει από συναισθήματα ευφορίας. Με έναν τόσο πλούσιο συναισθηματικό κόσμο που δε δίνει τόση σημασία στο πόσα έχει αλλά στο τι είναι, αρχίζει κανείς να σχετίζεται και με τους άλλους διαφορετικά.
Θα το δοκίμαζες;
Κάνε την αρχή και σημείωσε πιο κάτω στα σχόλια για τι είσαι ευγνώμων καθημερινά.
Μετά από τέσσερις εβδομάδες, μοιράσου με την ομάδα τι επίδραση είχε η ευγνωμοσύνη στο συναισθηματικό σου κόσμο.
