Διαχειρίση διαταραχής χρήσης αλκοόλ
Το παρόν άρθρο, με τίτλο Διαχειρίση διαταραχής χρήσης αλκοόλ, θα παρουσιάσει πρόσφατα ερευνητικά ευρήματα. Πάνω από 400 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως επηρεάζονται από τη διαταραχή χρήσης αλκοόλ. Μια πρόσφατη ανασκόπηση διερευνά τις τρέχουσες επιλογές διαχείρισης και θεραπείας για τη διαταραχή χρήσης αλκοόλ από μια οπτική γωνία που εστιάζει στη γαστρεντερολογία και την ηπατολογία.
Η διαταραχή χρήσης αλκοόλ είναι μια διαδεδομένη, αλλά αποτρέψιμη αιτία νοσηρότητας και θνησιμότητας παγκοσμίως, προκαλώντας πολλές σημαντικές συνέπειες για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της χρόνιας ηπατικής νόσου. Οι περισσότεροι γιατροί δεν αξιολογούν επαρκώς την πρόσληψη αλκοόλ στην κλινική πράξη και υπάρχουν πολλά εμπόδια στην παροχή ολοκληρωμένης διαχείρισης σε ασθενείς με διαταραχή χρήσης αλκοόλ.
Το Τεστ Εντοπισµού ∆υσλειτουργιών από τη Χρήση Αλκοόλ
Ερωτηματολόγια, όπως το Τεστ Εντοπισµού ∆υσλειτουργιών από τη Χρήση Αλκοόλ (Alcohol Use Disorders Identification Test, AUDIT), μπορούν να διευκολύνουν τον εντοπισμό των ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο διαταραχής χρήσης αλκοόλ και οι βιοδείκτες αλκοόλ, όπως η φωσφατιδυλαιθανόλη, βοηθούν στον ποσοτικό προσδιορισμό των επιπέδων κατανάλωσης αλκοόλ.
Με βάση τα δεδομένα μιας πολυεθνικής μελέτης σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το AUDIT έχει γίνει το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο ερωτηματολόγιο ελέγχου αλκοόλ στον κόσμο από τη δημοσίευσή του το 1989. Επί του παρόντος, είναι διαθέσιμο σε περίπου 40 γλώσσες, μεταξύ των οποίων και η ελληνική γλώσσα. Είναι σημαντικό ότι ο έλεγχος παρέχει ένα πλαίσιο παρέμβασης για να βοηθήσει όσους κάνουν ανθυγιεινή χρήση αλκοόλ να μειώσουν ή να σταματήσουν την κατανάλωση αλκοόλ και έτσι να αποφύγουν τις βλαβερές συνέπειες του αλκοόλ. Ο έλεχγος μπορεί επίσης να βοηθήσει στον εντοπισμό της εξάρτησης από το αλκοόλ και των συγκεκριμένων συνεπειών της επιβλαβούς κατανάλωσης οινοπνεύματος. Είναι ειδικά σχεδιασμένο για επαγγελματίες υγείας και για μια σειρά από περιβάλλοντα υγείας, αλλά με κατάλληλες οδηγίες μπορεί να χορηγηθεί μόνο του ή να χρησιμοποιηθεί από μη επαγγελματίες υγείας.
Η έρευνα του Díaz και των συνεργατών του (2025)
Οι μη φαρμακολογικές παρεμβάσεις (ψυχοκοινωνικές και συμπεριφορικές θεραπείες)—συμπεριλαμβανομένων των σύντομων παρεμβάσεων, τη διευκόλυνση των 12 βημάτων, τη θεραπεία ενίσχυσης κινήτρων, τη διαχείριση έκτακτης ανάγκης και τη γνωστική συμπεριφορική θεραπεία— είναι αποτελεσματικές για ασθενείς με διαταραχή χρήσης αλκοόλ, ανεξάρτητα από την παρουσία προχωρημένης ηπατικής νόσου. Οι φαρμακολογικές θεραπείες θα πρέπει να εξετάζονται ανάλογα με τη σοβαρότητα της ηπατικής νόσου και άλλες συννοσηρότητες, το προφίλ ασφάλειας και την τοπική διαθεσιμότητα. Η διαχείριση των ασθενών με διαταραχή χρήσης αλκοόλ και σχετιζόμενη ηπατική νόσο θα πρέπει ιδανικά να πραγματοποιείται στο πλαίσιο ολοκληρωμένων πολυεπιστημονικών ομάδων.
Η παρακάτω εικόνα δείχνει τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας και κοινωνικής υποστήριξης (κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι και ψυχίατροι) και την πρωτοβάθμια περίθαλψη, τις υπηρεσίες εξεωτερικών ιατρείων και τα νοσοκομεία (εργοθεραπευτές, οικογενειακοί ιατροί, γαστρεντερολόγοι και ηπατολόγοι).
Οι φαρμακευτικές ουσίες που έδειξαν την αποτελεσματικότητά τους είναι οι ακόλουθες:
- η Ακαμπροσάτη
- η Ναλτρεξόνη. Η ναλτρεξόνη είναι ένας ειδικός ανταγωνιστής των οπιοειδών. Δρα ανταγωνιστικά καταλαμβάνοντας τους υποδοχείς οι οποίοι εντοπίζονται κυρίως στο κεντρικό και περιφερικό νευρικό σύστημα.
- η Διφλουνιζάλη.
- η Βακλοφαίνη.
- η Τοπιραμάτη.
- η Γκαμπαπεντίνη &
- η Βαρενικλίνη.
Βιβλιογραφία
Díaz, L. A., König, D., Weber, S., Ayares, G., Fuentealba, J. M., Vázquez, V., κ.ά. (2025). Management of alcohol use disorder: a gastroenterology and hepatology-focused perspective. The Lancet. Gastroenterology & hepatology, S2468-1253(24)00380-7. Advance online publication. https://doi.org/10.1016/S2468-1253(24)00380-7
