Δεν είναι λίγες οι φορές που νιώσαμε την ανάγκη για καθαρό αέρα και επαφή με τη φύση, βρισκόμενοι σε αγχωτικές καταστάσεις. Τίποτα δεν είναι τυχαίο, αφού το φυσικό περιβάλλον γύρω μας είναι το κλειδί για να νιώσουμε την ψυχική ευεξία που διακαώς επιθυμούμε. Η επίδραση της φύσης στην βελτίωση της ψυχικής υγείας του ανθρώπου είναι σημαντικότατη και έχει συζητηθεί πολύ. Σύγχρονες σχετικά μελέτες έχουν δείξει την τεράστια συμβολή της στην ψυχολογία του κάθε ανθρώπου. Αυτές οι έρευνες έχουν μάλιστα οδηγήσει και στη δημιουργία μιας ξεχωριστής ψυχολογικής προσέγγισης το 1989 που ονομάζεται “Οικοψυχολογία“. Τι είναι όμως η Οικοψυχολογία και πως η επαφή με τη φύση βελτιώνει την ψυχική μας υγεία;
Πώς ορίζεται η Οικοψυχολογία;
Αρχικά, ο όρος “Οικοψυχολογία” επινοήθηκε από τους R. Greenway, E. Shapiro, A. Kanner και M. Comes το 1989 με τον οποίο αργότερα ασχολήθηκε και ο T. Roszak. Φαίνεται πως βασικός στόχος της Οικοψυχολογίας είναι να ξεπεράσει το χάσμα ανάμεσα στης Ψυχολογία και την Οικολογία, επισημαίνοντας τις ανάγκες του πλανήτη αλλά και του ανθρώπου ως συνέχεια. Στόχος όλων των ερευνών σε γενικό πλαίσιο παραμένει πάντα η εξισορρόπηση της ψυχικής υγείας με την πολύτιμη βοήθεια της φύσης. Διάφορες ενασχολήσεις, που ενισχύουν την επαφή με τη φύση, επιδρούν θετικά στην ψυχολογία όλων των ανθρώπων, πόσο μάλλον όσων πάσχουν από κάποια ψυχική νόσο.
Τι μας προσφέρει η επαφή με τη φύση;
Όσο πιο κοντά παραμένουμε στη φύση, είναι αποδεδειγμένο πια ότι βελτιώνεται και η σωματική αλλά και η ψυχική και πνευματική μας ευημερία. Ξεκινώντας, μια μεγάλη ευκαιρία για βελτίωση του εαυτού μας εν γένει μέσα και έξω είναι η άθληση στη φύση. Τα αποτελέσματα που μπορούν να προσφέρουν οι υπαίθριες δραστηριότητες στον ψυχισμό ενός ατόμου είναι εκπληκτικά.
Συνάμα θετικά αποτελέσματα μπορούν να έχουν και τα άτομα που δεν επιλέγουν την άθληση αλλά έστω μια απλή βόλτα. Σύμφωνα με έρευνες άτομα που πάσχουν από διαφόρων ειδών καταθλιπτικές διαταραχές, έδειξαν σημαντικές αυξήσεις στη διάθεσή κατά την έκθεσή τους στο φυσικό περιβάλλον. Η ενέργεια και η ψυχική κινητοποίηση που τους προσέφερε η επαφή με τη φύση, ακόμα και με μια απλή βόλτα τακτικά, έθεσε τη βάση για επιστροφή στην κανονική ροή της ζωής. Οι περίπατοι στη φύση μειώνουν το άγχος καθώς μειώνουν την ορμόνη του στρες, γνωστή και ως κορτιζόλη. Άλλωστε, μια βόλτα στη φύση ενισχύει αποτελεσματικά τη δημιουργικότητά μας, την προσοχή μας και την ευγνωμοσύνη που δείχνουμε για την ομορφιά γύρω μας.
Συναισθήματα και ψυχική ευεξία
Συχνά παρατηρείται ότι οι άνθρωποι που συνδέονται περισσότερο με τη φύση είναι πιο ευτυχισμένοι στη ζωή τους. Η επαφή με τη φύση μπορεί να δημιουργήσει πλήθος θετικών συναισθημάτων στο άτομο. Όταν μένουμε κοντά στις ευχάριστες πτυχές της φύσης, αβίαστα προκαλούνται συναισθήματα ευχαρίστησης και ικανοποίησης. Η παραμονή στη φύση όσο το δυνατόν περισσότερο δρα εξαιρετικά στην ενίσχυση της μνήμης και της προσοχής και κατά συνέπεια στη ρύθμιση πολλών παραγόντων. Η ψυχική και σωματική βελτίωση και η συναισθηματική ρύθμιση τείνει να μειώνει το στρες και τούμπαλιν. Μια συστηματική βόλτα στη φύση λοιπόν μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα ορμονών του στρες στον οργανισμό. Επιπλέον, καταστέλλει την διέγερση του νευρικού συστήματος και ενισχύει τη λειτουργικότητα του ανοσοποιητικού. Τέλος, η φύση μας βοηθά να επιδιδόμαστε σε πιο θετικές σκέψεις, μας αφυπνίζει και μας παρέχει διαύγεια. Σε συνδυασμό όλα τα παραπάνω μας προσφέρουν ευεξία και μια καλή διάθεση.
Κλείνοντας…
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι όλοι μας λίγο ή πολύ έχουμε την ευκαιρία να βρεθούμε σε επαφή με τη φύση. Καλό θα ήταν λοιπόν να εκμεταλλευτούμε προς όφελος της ψυχικής μας υγείας αυτό το δώρο που μας προσφέρεται απλόχερα. Ωστόσο, ο σεβασμός προς τη φύση παραμένει αδιαπραγμάτευτος. Ας βγούμε συνεπώς έξω και ας απολαύσουμε τη φύση.
