Επιπτώσεις των φαρμάκων για τη ΔΕΠΥ στην καρδιά
Μια νέα μελέτη βρήκε ότι τα φάρμακα για τη ΔΕΠΥ έχουν συνολικά μικρές επιδράσεις στην αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό μετά από εβδομάδες ή μερικούς μήνες χρήσης. Υπήρξαν ανησυχίες σχετικά με τις παρενέργειες των φαρμάκων της ΔΕΠΥ, αλλά τα νέα ευρήματα, σε συνδυασμό με άλλες μελέτες, υποδηλώνουν ότι τα οφέλη από τη λήψη αυτών των φαρμάκων υπερτερούν των κινδύνων, ενώ υπογραμμίζουν την ανάγκη για προσεκτική παρακολούθηση.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο The Lancet Psychiatry, διεξήγαγε τη μεγαλύτερη και πιο ολοκληρωμένη ανάλυση των καρδιαγγειακών επιδράσεων των φαρμάκων για τη ΔΕΠΥ με βάση τα αποτελέσματα τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών — τον πιο αυστηρό τύπο κλινικής μελέτης για την αξιολόγηση των επιδράσεων των φαρμάκων. Ο καθηγητής Samuele Cortese, Eπικεφαλής Sυγγραφέας της μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Σαουθάμπτον, δήλωσε:
“Όταν πρόκειται για τη λήψη οποιουδήποτε φαρμάκου, οι κίνδυνοι και τα οφέλη θα πρέπει πάντα να αξιολογούνται μαζί. Βρήκαμε συνολικά μία μικρή αύξηση της αρτηριακής πίεσης και του σφυγμού για την πλειοψηφία των παιδιών που λαμβάνουν φάρμακα για τη ΔΕΠΥ. Άλλες μελέτες δείχνουν σαφή οφέλη όσον αφορά τη μείωση του κινδύνου θνησιμότητας και τη βελτίωση των ακαδημαϊκών λειτουργιών, καθώς και έναν μικρό αυξημένο κίνδυνο υπέρτασης, αλλά όχι άλλες καρδιαγγειακές παθήσεις. Συνολικά, η αναλογία κινδύνου-οφέλους είναι καθησυχαστική για τα άτομα που λαμβάνουν φάρμακα για τη ΔΕΠΥ“.
Υπολογίζεται ότι η ΔΕΠΥ επηρεάζει περίπου το 4% των παιδιών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Από αυτά, περίπου το 45% λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή. Η διεθνής ομάδα ερευνητών ανέλυσε δεδομένα από 102 τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές, συμπεριλαμβανομένων συνολικά 22,702 συμμετεχόντων με ΔΕΠΥ. Χρησιμοποίησαν μια προηγμένη στατιστική προσέγγιση η οποία τους επέτρεψε να συγκρίνουν τα αποτελέσματα πολλών φαρμάκων, ακόμα και όταν τα φάρμακα δε συγκρίθηκαν άμεσα στις δοκιμές που περιλαμβάνονται στην ανάλυση.
Διαπίστωσαν ότι όλα τα φάρμακα για τη ΔΕΠΥ γενικά σχετίζονταν με συνολικά μικρές επιδράσεις στην αρτηριακή πίεση, τον καρδιακό ρυθμό και τις παραμέτρους του ηλεκτροκαρδιογραφήματος. Με εξαίρεση τη γουανφασίνη (η οποία οδηγεί σε μειωμένη αρτηριακή πίεση και καρδιακό ρυθμό), άλλα φάρμακα οδήγησαν σε αύξηση των τιμών αυτών των παραμέτρων.
Δε βρέθηκαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των διεγερτικών (συμπεριλαμβανομένης της μεθυλφαινιδάτης και της αμφεταμίνης) και των μη διεγερτικών (ατομοξετίνη και βιλοξαζίνη) όσον αφορά τις επιδράσεις τους στην αρτηριακή πίεση και τον καρδιακό ρυθμό.
“Τα ευρήματά μας θα πρέπει να ενημερώνουν τις μελλοντικές κλινικές κατευθυντήριες γραμμές, τονίζοντας την ανάγκη της συστηματικής παρακολούθησης της αρτηριακής πίεσης και του καρδιακού ρυθμού, τόσο για τα διεγερτικά όσο και για τα μη διεγερτικά. Αυτό θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τους επαγγελματίες που μπορεί να υποθέσουν ότι μόνο τα διεγερτικά έχουν αρνητική επίδραση στο καρδιαγγειακό σύστημα”, δήλωσε ο Δρ. Farhat.
Οι ερευνητές λένε ότι όσοι έχουν υπάρχουσες καρδιακές παθήσεις θα πρέπει να συζητήσουν τις παρενέργειες των φαρμάκων της ΔΕΠΥ με έναν ειδικό καρδιολόγο πριν ξεκινήσουν τη θεραπεία. Ο καθηγητής Revet πρόσθεσε:
«Τα ευρήματά μας, βασισμένα σε τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές που τείνουν να είναι μικρής διάρκειας λόγω ηθικών ζητημάτων, θα πρέπει να συμπληρωθούν με αποτελέσματα από πραγματικές, μακροπρόθεσμες μελέτες».
Η ερευνητική ομάδα θα ψάξει τώρα να δει εάν ορισμένες ομάδες μπορεί να είναι πιο ευάλωτες στις καρδιαγγειακές παρενέργειες από άλλες. Ο Ερευνητής του NIHR, Cortese, κατέληξε:
«Ενώ τα ευρήματά μας είναι ενημερωτικά σε επίπεδο ομάδας, δηλαδή, κατά μέσο όρο, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ότι μια υποομάδα ατόμων μπορεί να έχει υψηλότερο κίνδυνο για πιο σημαντικές καρδιαγγειακές αλλοιώσεις.
«Αν και δεν είναι επί του παρόντος δυνατός ο εντοπισμός αυτών των ατόμων που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο, οι προσπάθειες που βασίζονται σε προσεγγίσεις ιατρικής ακρίβειας ελπίζουμε ότι θα παράσχουν σημαντικές γνώσεις στο μέλλον».
Advertising
Το παρόν άρθρο, με τίτλο Επιπτώσεις των φαρμάκων για τη ΔΕΠΥ στην καρδιά, αποτελεί μετάφραση και προσαρμογή του πρωτότυπου άρθρου που μπορεί να βρεθεί εδώ.
Βιβλιογραφία
Luis C Farhat et al. Comparative cardiovascular safety of medications for attention-deficit/hyperactivity disorder in children, adolescents, and adults: a systematic review and network meta-analysis. The Lancet Psychiatry, 2025 DOI: 10.1016/S2215-0366(25)00062-8