Τι είναι το ψυχικό τραύμα
Το τραύμα της ψυχής αποτελεί ένα εξαιρετικά αρνητικό φαινόμενο στη ζωή ενός ανθρώπου. Ένα ψυχικό τραύμα έχει σημαντικές και διαχρονικές επιπτώσεις στην μετέπειτα λειτουργικότητά μας. Είναι μια πληγή και συμβαίνει όταν κάποιος εκτεθεί σε ακραίες ή επαναλαμβανόμενες καταστάσεις. Καταστάσεις τις οποίες βιώνει σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μη μπορεί να τις εξηγήσει και να τις μεταβολίσει. Με άλλα λόγια, ο πόνος είναι τόσο μεγάλος που δεν τον χωρά ο νους κι έτσι η ζωή του ατόμου δυσκολεύει.
Ένα τραύμα δημιουργεί εσωτερικά ρήγματα τα οποία με το καιρό ο ενσυνείδητος νους ξεχνάει. Παρόλα αυτά παραμένει αθεράπευτο και θαμμένο στο υποσυνείδητο και ξυπνάει με το πρώτο παρόμοιο ερέθισμα . Το αθεράπευτο τραύμα συνήθως οδηγεί στην εκδήλωση μείζονος και διαχρονικής ψυχοπαθολογίας. Ο χρόνος εσωτερικά σταματάει στη στιγμή που το τραύμα συνέβη. Στο στάδιο εκείνο ανάπτυξης του τραύματος το άτομο νιώθει εγκλωβισμένο μέσα στην ίδια του τη προσωπικότητα.
Το ψυχικό τραύμα είναι κάτι που συνέβη στο παρελθόν. Παρόλα αυτά μένει ακόμη ενεργό μέσα μας, επηρεάζει το παρόν και συχνά καταδικάζει το μέλλον. Είναι μια ανοιχτή πληγή την οποία δεν φροντίσαμε. Επηρεάζει τη συμπεριφορά μας και καθορίζει τις επιλογές μας. Είναι μια πληγή με την οποία έμαθα να ζω, κάνω πως δεν τη βλέπω και κάπου, κάπου τη καλύπτω με τη ψευδαίσθηση ότι τη φροντίζω.
Είδη ψυχικού τραύματος
Η προδοσία, η ταπείνωση, η δυσπιστία, η εγκατάλειψη, η αδικία, αυτά είναι μερικά από τα τραύματα τα οποία φθείρουν τη συναισθηματική μας υγεία. Υπάρχει απλό και σύνθετο ψυχικό τραύμα. Το απλό τραύμα είναι ένα μεμονωμένο γεγονός που μας έχει στιγματίσει. Στη περίπτωση του σύνθετου τραύματος έχω να κάνω με έντονα αρνητικά βιώματα από μικρή ηλικία και μέχρι την ενηλικίωση δεν υπήρξαν θετικές ή διορθωτικές εμπειρίες για να το θεραπεύσω. Επίσης ιδιαίτερα πολύπλοκο είναι το τραύμα το οποίο πυροδοτείται από καταστάσεις και για το οποίο δεν υπάρχει επίγνωση. Σε αυτή την περίπτωση βιώνω συναισθήματα και αντιδράσεις τα οποία δεν μπορώ να καταλάβω και να εξηγήσω.
Το τραύμα της εγκατάλειψης
Συνήθως, δεν γνωρίζουμε τι είναι αυτό που μας μπλοκάρει. Τα ψυχικά τραύματα ποικίλλουν. Ένα από τα πιο συνηθισμένα αλλά και δύσκολα ως προς την αναγνώριση και αντιμετώπιση του, είναι το τραύμα της εγκατάλειψης. Το τραύμα της εγκατάλειψης δεν αφορά απαραίτητα την κυριολεκτική έννοια της λέξης «εγκατάλειψη».
Είναι οδυνηρό για ένα παιδί να αισθάνεται φόβο ότι μπορεί να μείνει μόνο του, απομονωμένο και απροστάτευτο. Είναι όμως πιο οδυνηρό να βιώνει κάτι τέτοιο με παρόντες αυτούς που το εγκαταλείπουν ψυχικά και του δημιουργούν συναισθηματική σύγχυση οδηγώντας το σε μια αμφιθυμική συμπεριφορά. Έχοντας μεγαλώσει σε ένα στερητικό μοντέλο σχέσης με έναν ή και τους δύο γονείς μας, έχουμε άθελα μας εξοικειωθεί με την ελλιπή συναισθηματική έκφραση.
Ο φόβος της εγκατάλειψης
Ο φόβος εγκατάλειψης αποτελεί μια σύνθετη συναισθηματική κατάσταση του ατόμου. Προκύπτει από ανασφαλείς δεσμούς με πρώτο το τύπο συναισθηματικού δεσμού με τους γονείς. Το άτομο αποτυπώνει αυτό το φόβο είτε ηχηρά είτε μέσω αποφυγής συναισθηματικής εγγύτητας-οικειότητας.
«δεν θα εμπλακώ πολύ συναισθηματικά προκειμένου να έχω τον έλεγχο της κατάστασης …»
«βάζω τα θέλω μου σε δεύτερη μοίρα προκειμένου να μην με αφήσει…»
«Φεύγω πρώτος /η προκειμένου να μην πληγωθώ …»
Οι παραπάνω δυσλειτουργικές συμπεριφορές βλάπτουν τη ψυχοσύνθεση του ατόμου το οποίο αποζητά με λάθος τρόπο την ασφάλεια και την αγάπη. Έτσι αποφεύγει την σύνδεση με τους άλλους. Ο φόβος της εγκατάλειψης μας κρατά δέσμιους και φοβισμένους όσον αφορά τη δημιουργία υγιών συναισθηματικών σχέσεων.
πηγή: Το Ψυχικό τραύμα και η θεραπεία του - Όμορφη Ζωή (omorfizoi.gr)
Το «παρελθόν» τραύμα είναι παρόν
Ελλιπής φροντίδα αλλά και τάση χειραγώγησης, δημιουργία ενοχών στα παιδιά από τους γονείς τους και μεγάλες προσδοκίες, συναισθηματική ψυχρότητα ή απόσταση, τίποτα από όλα αυτά δεν αποδεικνύει απόλυτα ότι δεν μας αγαπούσαν. Η αγάπη όμως που δεν μπορεί να εκφραστεί κατάλληλα πολλές φορές πληγώνει. Όσο καλά κρυμμένη και να είναι μια πληγή κάτω από έναν επίδεσμο, εξακολουθεί να υπάρχει και να πονάει κάθε φορά που τα γεγονότα της ζωής μας την αγγίζουν.
Έχω άλλες προτεραιότητες, δεν έχω χρόνο τώρα γι’ αυτό, το αφήνω για το μέλλον και άλλες πολλές δικαιολογίες προκειμένου να μη με φροντίσω, οδηγούν στο να πληγώνω τον εαυτό μου αλλά και τους γύρω μου. Ο φόβος αναβίωσης των δεινών που μας προκάλεσε το τραύμα, μας κάνει τόσο εφευρετικούς ώστε να παραπλανούμε τον εαυτό μας πίσω από πολλές μάσκες ότι όλα είναι καλά.
Όντας «παρόν» στο τραύμα
Σήμερα πλέον υπάρχουν τόσα μέσα ώστε να αναγνωρίσω το τραύμα μου και να το θεραπεύσω. Αναγνωρίζω την ιδιαιτερότητα μου αυτή που με μπλοκάρει, που εμποδίζει τη συναισθηματική μου πρόοδο και ψυχική μου υγεία. Χρειάζεται θάρρος, για να έρθω αντιμέτωπος με μια παθογένεια που δημιουργήθηκε τις περισσότερες φορές ερήμην μου. Η θεραπεία ενός τραύματος ξεκινάει από τη πρόθεση μου, να σταματήσω να καθοδηγούμε από τα θυμωμένα παραπονά μου. Σταματάω να ζητιανεύω την αγάπη των άλλων η οποία ποτέ δεν μου φτάνει.
Όντας παρόν, επιτέλους με φροντίζω!
