Πολλές και διάφορες ψυχολογικές παθήσεις έχουν κατά καιρούς κάνει την εμφάνισή τους, κάνοντάς μας να αναρωτηθούμε το βάθος αλλά και τις πτυχές της ανθρώπινης ψυχής. Οι παθήσεις αυτές άλλοτε είναι απλά ασυνήθιστες άλλοτε μπορεί να προκαλέσουν φόβο. Το σύνδρομο Capgras ή αλλιώς το σύνδρομο του “σωσία” συνδυάζει και τα δύο. Φανταστείτε τι μπορεί να αισθάνεται κάποιος ο οποίος δεν μπορεί να αναγνωρίσει τον εαυτό του αλλά και τους οικείους του, ζώντας με την πεποίθηση πως πρόκειται για αγνώστους. Παρακάτω θα δούμε λεπτομέρειες για το σύνδρομο του “σωσία” αλλά και για τα συμπτώματα που παρουσιάζουν οι ασθενείς που πάσχουν από αυτό.
Το σύνδρομο του “σωσία” : Συμπτώματα
Το σύνδρομο αυτό πήρε το όνομά του από τον ψυχίατρο γαλλικής καταγωγής Joseph Capgras, ο οποίος και διέγνωσε τον πρώτο ασθενή που υπέφερε από αυτό το 1923. Ο ασθενής αυτός υποστήριζε πως διάφορα κοντινά του πρόσωπα είχαν αντικατασταθεί από κάποιους “απατεώνες”, οι οποίοι τύγχανε να έχουν “τρομακτική ομοιότητα” με τα πρόσωπα αυτά. Κανένα πειστήριο δεν αποτελεί απόδειξη για τους ασθενείς ακόμα και αν παρατίθενται μπροστά τους λεπτομέρειες που μόνο ο στενός τους κύκλος θα μπορούσε να γνωρίζει. Αντίθετα, οι ασθενείς θεωρούν πως όχι μόνο πρόκειται για “σωσίες” αλλά και ότι σκοπός αυτών αποτελεί το να τους βλάψουν.
Πρόκειται για μία σπάνια πάθηση η οποία δε συναντάται συχνά, αλλά παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον. Οι ειδικοί έχουν εντοπίσει τις ρίζες του συνδρόμου Capgras σε εγκεφαλική δυσλειτουργία, η οποία ίσως έχει προκληθεί από κάποιο τραυματισμό. Πρόκειται για ένα χάσμα μεταξύ των οπτικών νεύρων και της πρόκλησης των συναισθημάτων το οποίο εμποδίζει τον ασθενή από το να αναγνωρίσει γνώριμα σε εκείνον πρόσωπα. Θα μπορούσε κανείς να συνδέσει το σύνδρομο αυτό με την άνοια ή τη σχιζοφρένεια, όμως η σύνδεση αυτή δεν είναι συνώνυμη της ταύτισης. Υπάρχουν δύο βασικοί λόγοι για αυτή τη διαπίστωση. Ο πρώτος είναι ότι τα άτομα που πάσχουν από το σύνδρομο αυτό είναι ικανά να αναγνωρίσουν κάθε τι άλλο γνώριμο σε εκείνους, όπως για παράδειγμα οικεία περιβάλλοντα και καταστάσεις, όμως όχι πρόσωπα. Δεύτερον, οι ασθενείς παρουσιάζουν φυσιολογικές αντιδράσεις, όταν βρίσκονται “μεταξύ αγνώστων”, ενώ, όταν βρίσκονται με οικείους τους, η ψυχολογική τους κατάσταση κρίνεται τεταμένη. Ίσως το σύνδρομο Capgras δικαίως συγχέεται περισσότερο με την προσωπαγνωσία, μία ψυχολογική πάθηση με παρόμοια συμπτώματα δηλαδή αδυναμία αναγνώρισης των οικείων προσώπων.
Μελέτες για τη βοήθεια των ασθενών
Οι επιστήμονες και οι μελετητές ψυχικών νοσημάτων δεν έχουν, μέχρι στιγμής, καταφέρει να ανακαλύψουν τη θεραπεία για το σύνδρομο Capgras. Οι προσπάθειες όμως δε σταματούν για την απόκτηση όσο το δυνατόν περισσότερων πληροφοριών σχετικά με αυτό το σπάνιο σύνδρομο με στόχο να ρίξουν “φως” στις αιτίες που το προκαλούν, αλλά και να “ανακουφίσουν” όσους υποφέρουν από αυτό. Οι έρευνες που πραγματοποιούνται δεν μπορούν παρά να αφήνουν ένα αίσθημα αισιοδοξίας και ελπίδας πως οι ασθενείς που πάσχουν από αυτό το σύνδρομο θα μπορέσουν να βοηθηθούν. Προς το παρόν, η διάγνωση του συνδρόμου πραγματοποιείται από ειδήμονες της ψυχιατρικής, οι οποίοι χορηγούν την κατάλληλη αντιψυχωσική φαρμακευτική αγωγή.
Η ανθρώπινη ψυχή μπορεί στο βάθος της να εμπεριέχει σκοτεινά σημεία που, ενώ δεν είναι πάντα φανερά, δεν παύουν να υπάρχουν. Τα σημεία αυτά μας κάνουν να αμφιβάλλουμε για αυτά που ήδη ξέρουμε αλλά και τον τρόπο με τον οποίο ενεργούμε. Η πολυπλοκότητα και η ιδιομορφία του συνδρόμου Capgras παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ιατρική κοινότητα, η οποία αγωνίζεται με στόχο την προσφορά βοηθείας σε όσους το χρειάζονται.
