Ζευγάρια σε κρίση καραντίνας:
Δώσατε υποσχέσεις αγάπης. Είπατε πως θα είστε μαζί στα καλά και στα άσχημα και έτσι ξεκίνησε η σχέση. Μίλησε όμως κανείς για καραντίνα; Μα.. κανείς δεν πίστευε ότι θα βρίσκεται στον ίδιο χώρο μαζί με τον άλλον, 24 ώρες την ημέρα, κάθε μέρα.
Μείνετε μέσα μας είπαν, μη βγαίνετε έξω. Όμως σε καμία φόρμα δεν υπάρχει σαν λόγος εξόδου από το σπίτι η αποφυγή ενός καυγά ή ενός πιθανού χωρισμού. Την περίοδο αυτήν του περιορισμού, ζευγάρια που βρίσκονται σε καραντίνα, είτε γιατί έχουν εκτεθεί στον ιό, είτε γιατί μένουν σπίτι για να αποτρέψουν τη διασπορά του, έρχονται αντιμέτωπα με νέες έντονες προκλήσεις στη σχέση τους.
Άνθρωποι που συνήθιζαν να περνούν μόνο τα απογεύματα και τα σαββατοκύριακα μαζί, βρίσκονται πλέον να δουλεύουν από το σπίτι, σε κοινωνική απομόνωση και σε συνεχή στενή επαφή, λόγω του κοινού περιορισμού τους. Έτσι, η σχέση είναι αναμενόμενο να δοκιμάζεται. Καθώς τα όρια μεταξύ εργασίας και προσωπικής ζωής αναπόφευκτα εμπλέκονται και ταυτόχρονα χάνεται η έννοια του προσωπικού χώρου, χρόνου αλλά και του διακριτού ρόλου του καθενός μέσα στη σχέση.
Οι άνθρωποι έχουμε μία εσωτερική θέληση να μοιραστούμε τη ζωή μας μαζί με κάποιον άλλον. Αγχωτικές και τρομακτικές συνθήκες όμως, όπως αυτές που δημιουργούνται από την πανδημία, έχουν την τάση να οξύνουν τα συναισθήματα. Μπορούν δηλαδή, είτε να φέρουν τους συντρόφους συναισθηματικά πολύ κοντά, ή να προκαλέσουν πόλωση στα ζευγάρια που να οδηγήσει ακόμη και στον χωρισμό.
Γιατί συνέβη;
Σε τέτοιες καταστάσεις, ο κάθε σύντροφος μπορεί να συνειδητοποιήσει ότι έχει έναν σύμμαχο στο πλευρό του απέναντι στο αβέβαιο μέλλον. Όμως, μπορεί επίσης να αισθανθεί ότι ο άλλος δεν τον στηρίζει όπως θα ήθελε ή απλά ότι δεν είναι αυτός που θα ήθελε να έχει δίπλα του σε μία δύσκολη κατάσταση, ιδιαίτερα αν η σχέση είναι ήδη διαταραγμένη. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο κάθε σύντροφος έρχεται αντιμέτωπος με την σκληρή πραγματικότητα συνειδητοποιώντας ότι βρίσκεται σε λάθος σχέση. Από την άλλη πλευρά, δεν είναι λίγα τα ζευγάρια που ενώ μπορεί να ήταν έτοιμα συναισθηματικά αλλά να δίσταζαν να συγκατοικήσουν, πήραν την απόφαση να το δοκιμάσουν με αφορμή αυτόν τον περιορισμό.
Η κατάσταση που βιώνουμε φέρνει άλλοτε θετικές και άλλοτε αρνητικές εξελίξεις στα ζευγάρια ανάλογα με την προϋπάρχουσα ποιότητα της κάθε σχέσης. Αν δηλαδή, οι σύντροφοι συνήθιζαν να «κρύβουν κάτω από το χαλάκι» τα προβλήματα τους, τώρα δεδομένων των συνθηκών, είναι αναπόφευκτο αυτά να έρχονται στην επιφάνεια. Από την άλλη πλευρά, αν οι σύντροφοι ήθελαν να περνούν περισσότερο χρόνο μαζί, όμως δεν τα κατάφερναν λόγω τον ρυθμών της καθημερινότητας τους, τώρα βρίσκουν την ευκαιρία που έψαχναν.
Εξεταστική περίοδος:
Ο περιορισμός θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι κάτι σαν «εξεταστική περίοδος» της σχέσης. Στο τέλος της εξεταστικής οι σύντροφοι συνειδητοποιούν αν ο άνθρωπος στο πλάι τους είναι ένας καλός ή ένας κακός σύντροφος. Το αποτέλεσμα βέβαια εξαρτάται από το αν ήδη υπήρχαν προβλήματα στη σχέση πριν τον περιορισμό, ή όχι.
Κάπου εδώ έρχεται και ο «κίνδυνος» της ουσιαστικής γνωριμίας των συντρόφων. Δεν είναι λίγα τα ζευγάρια που ζουν μαζί κάτω από την ίδια στέγη, όμως δε γνωρίζουν ο ένας τον άλλον επί της ουσίας. Γι’ αυτό μπορεί να ευθύνονται η εργασία, οι έντονοι ρυθμοί της καθημερινότητας και η κοινωνική ζωή που βοηθούν στο να κρύβονται οι διαφορετικές πεποιθήσεις των ατόμων και τα προβλήματα, κάτω από την υπεραπασχόληση.
Όμως πώς θα ζήσετε τώρα όλη μέρα και κάθε μέρα μαζί, για όσο χρόνο αυτό διαρκέσει, χωρίς να γίνετε από σύντροφοι συν-τρόφιμοι, σε ένα σπίτι που έχει πολλά παράθυρα και πόρτες, που όμως κανείς από τους δύο δε μπορεί να φύγει και πρέπει να μείνετε μέσα;
Χωρίστε… τον χώρο και τον χρόνο σας:
Είναι σημαντικό, για όσο διαρκέσει η περίοδος αυτή, να δημιουργήσετε μία νέα ρουτίνα. Είναι απόλυτα υγιές να περνάτε λίγο χρόνο μακριά ο ένας από τον άλλον. Μειώνοντας τον κοινό χρόνο κερδίζετε προσωπικό χρόνο και αυξάνετε τη στέρηση, πράγμα που έχει γίνει λίγο δύσκολο λόγω των συνθηκών, χωρίς όμως να είναι ακατόρθωτο.
Μπορείτε να προγραμματίσετε τις ώρες που θα χρειαστεί ο καθένας τους χώρους του σπιτιού για να εργαστεί, να γυμναστεί, να σκεφτεί, να μιλήσει με τους φίλους του ή για οποιαδήποτε δραστηριότητα εκείνος θέλει να κάνει ατομικά, απομονωμένος από τον άλλον. Στο ίδιο πρόγραμμα μπορείτε επίσης να κάνετε ένα σαφή καταμερισμό των υποχρεώσεων του σπιτιού αλλά και των αναγκαίων μετακινήσεων εκτός σπιτιού. Αν υπάρχουν παιδιά, χρειάζεται να συμφωνήσετε σε βασικούς κανόνες, όπως είναι η διαμόρφωση ενός πλάνου δραστηριοτήτων μέσα στο σπίτι. Τέλος, μπορείτε να ορίσετε τις βάρδιες του καθενός σχετικά με τη φροντίδα και τις δραστηριότητες των παιδιών.
Χρειάζεται να βρείτε νέες ισορροπίες μεταξύ του «μαζί» και του «χώρια» και νέους τρόπους να σέβεστε την ιδιωτικότητα του άλλου. Ιδιωτικές στιγμές μπορεί να υπάρχουν ακόμη και αν βρίσκεστε στον ίδιο χώρο, αλλά κάνετε διαφορετικά πράγματα. Για παράδειγμα, μπορεί στον ίδιο χώρο του σπιτιού, ο ένας να διαβάζει ένα βιβλίο και ο άλλος να παρακολουθεί μία ταινία με ακουστικά.
Επικοινωνία και έκφραση:
Ζευγάρια που μένουν μαζί σε βάθος χρόνου επικοινωνούν και εκφράζουν τις ανησυχίες και τα παράπονα τους χωρίς να κατηγορούν τον σύντροφο τους αλλά αναλαμβάνοντας την ευθύνη των συναισθημάτων τους. Μίλησε για το πώς νιώθεις εσύ, αποφεύγοντας την αρνητική κριτική. Για παράδειγμα, αντί να κατηγορήσεις τον σύντροφο σου επειδή δούλευε πολλές ώρες, μπορείς να του πεις πώς αισθάνθηκες εσύ την ώρα που δούλευε, «Αισθάνθηκα μοναξιά όταν δούλευες στο άλλο δωμάτιο, το έχεις νιώσει εσύ ποτέ;».
Κανόνες καυγάδων:
Όταν κάνετε μία έντονη συζήτηση ξεκινήστε εκφράζοντας τους λόγους που σας ώθησαν σε αυτή και μιλήστε ανοιχτά και ξεκάθαρα ως προς το τι περιμένετε ως αποτέλεσμα από την κουβέντα αυτή. Αποφύγετε συναισθηματικούς εκβιασμούς, απειλές, ειρωνείες, μη διακόπτετε ο ένας τον άλλον και μην υποτιμάτε ή αμφισβητείτε τα συναισθήματα του άλλου. Υπάρχει μεγάλη νευρικότητα αυτή τη περίοδο και ο περιορισμός ίσως την κάνει εντονότερη. Μην επιδιώκετε μία έντονη συζήτηση όταν επικρατεί συναισθηματική φόρτιση. Είναι καλύτερα να την αναβάλλετε για κάποια άλλη στιγμή που θα είστε και οι δύο πιο ψύχραιμοι και θα έχετε συμφωνήσει σε κανόνες. Αναγνωρίστε ότι μπορεί να έχετε διαφορετικές απόψεις και προσπαθήστε να καταλάβετε και να σεβαστείτε την άλλη πλευρά σε μία διαφωνία.
Πλεονέκτημα της αμφιβολίας:
Όταν ο σύντροφος κάνει κάτι που σε ενοχλεί, μην αντιδράς ενστικτωδώς, πάρε λίγο χρόνο και σκέψου πριν τον κατηγορήσεις. Όταν κάνουμε κάτι που ενοχλεί τον άλλον συχνά ρίχνουμε το φταίξιμο σε εξωτερικούς παράγοντες, για παράδειγμα «Ναι, θύμωσα χωρίς λόγο σήμερα αλλά φταίει το στρες της περιόδου αυτής». Αντίθετα, όταν ο σύντροφός μας κάνει κάτι που μας ενοχλεί, τείνουμε να ρίχνουμε το φταίξιμο σε αυτόν και σε χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του, για παράδειγμα, «Δεν τον νοιάζει πως νιώθω εγώ. Θυμώνει γιατί είναι νευρικός και δεν έχει αυτοέλεγχο».
Προτού λοιπόν κατηγορήσεις την συμπεριφορά του συντρόφου σου, πάρε λίγο χρόνο, δώσε του το πλεονέκτημα της αμφιβολίας και σκέψου ένα λόγο για τον οποίο μπορεί να αντέδρασε με αυτόν τον τρόπο. Ένας καυγάς θα μπορούσε να μετατραπεί σε παραγωγική συζήτηση αν δεν βιαστείτε να βγάλετε συμπεράσματα και φανείτε ψύχραιμοι. Προσπαθήστε να ακούσετε προσεκτικά, να βάλετε στην άκρη τις ανασφάλειες σας και να δώσετε στον σύντροφο σας το πλεονέκτημα της αμφιβολίας και της διαφορετικότητας.
Δημιουργικές δραστηριότητες:
Μένουμε σπίτι δε σημαίνει μένουμε μη δημιουργικοί και αδρανής περιμένοντας να έρθει η μέρα που θα επιστρέψουμε στην καθημερινότητα που είχαμε. Δείτε το σαν μία ευκαιρία να γίνεται δημιουργικοί με δραστηριότητες που σαν ζευγάρι θα σας κρατούν ευχάριστα απασχολημένους αλλά και θα σας φέρουν πιο κοντά αυτήν την περίοδο. Για παράδειγμα, μπορείτε να μαγειρέψετε παρέα, να παρακολουθήσετε σειρές και ταινίες, να παίξετε επιτραπέζια παιχνίδια, να ακούσετε μουσική, να παρακολουθήσετε μαζί εξ’ αποστάσεως μαθήματα μίας ξένης γλώσσας, μαγειρικής ή γυμναστικής.
Ραντεβού στην καραντίνα:
Τι και αν βρίσκεστε στο σπίτι όλη μέρα; Μην αμελείτε την προσωπική σας υγιεινή και περιποίηση σε καθημερινή βάση. Περιποιηθείτε και ετοιμαστείτε όπως θα κάνατε και αν βγαίνατε έξω. Μία παγίδα των σχέσεων είναι ότι οι σύντροφοι υιοθετούν ρόλους όπως είναι, του αισιόδοξου – απαισιόδοξου, ή του φροντιστή – φροντιζόμενου γεγονός που συχνά οδηγεί στη φθορά της ερωτικής επιθυμίας. Κανονίστε ένα ραντεβού την εβδομάδα που θα βρίσκετε σε κάποιο χώρο του σπιτιού για ρομαντικό δείπνο ή ποτό οι δυο σας. Επίσης, λόγω της κοινωνικής απομόνωσης, δε σημαίνει ότι θα ξεχάσετε τις κοινές συνήθειες σας. Διατηρήστε τις φιλίες και τις κοινωνικές σας επαφές, κανονίζοντας τηλε-συναντήσεις με φίλους για δείπνο ή για ποτό και ετοιμαστείτε σαν να ήταν να βρεθείτε από κοντά.
Για να είναι ένα ζευγάρι ισορροπημένο, σε αρμονία, και με καλή επικοινωνία, είναι σημαντικό ο κάθε σύντροφος ως μονάδα να είναι ισορροπημένος και να νιώθει ότι διατηρεί τον έλεγχο του εαυτού και της ζωής του. Η αγάπη προς τον σύντροφο δεν αρκεί από μόνη της για να διατηρήσει τη σχέση σε βάθος χρόνου, αλλά χρειάζεται κανείς να αγαπά και να γνωρίζει καλά και τον εαυτό του.
Οι εντάσεις που δημιουργούνται αυτήν την περίοδο δεν οφείλονται εξ’ ολοκλήρου στην πανδημία, αλλά συνήθως βασίζονται σε προβλήματα που προϋπήρχαν στις επιλογές των δυο συντρόφων για θέματα όπως η αυτοδιαχείριση, η αλληλοκατανόηση, η επικοινωνία, οι υποχωρήσεις και ο σεβασμός. Θυμηθείτε πως όσα κάνετε ως ζευγάρι σήμερα, θα αποτελέσουν τις αναμνήσεις και τις εμπειρίες που θα έχετε αύριο. Έχετε λοιπόν την ευκαιρία να παρέμβετε στο σήμερα, έτσι ώστε το σημερινό σας παρόν και αυριανό σας παρελθόν να αποτελεί μία θετική δοκιμασία και εξέλιξη της σχέσης σας. Δείτε το άρα σαν μία ευκαιρία να μετατρέψετε την κρίση της καραντίνας σε μία δοκιμασία που θα ενδυναμώσει τη σχέση σας και θα φανερώσει την κρυμμένη δυναμική της.
