Πολύ βασικά χαρακτηριστικά ενός αυτοκινήτου πια συμπεριλαμβάνουν την έξυπνη διαχείριση της πορείας, προγράμματα παράλληλου πάρκινγκ ακόμα και αυτόματες προσπεράσεις. Έτσι μπορούμε να βουλιάξουμε στο κάθισμα, να χαλαρώσουμε και να αφήσουμε τον υπολογιστή να κάνει όλη την δουλεία για εμάς. Για αυτόν τον λόγο πολλοί κατασκευαστές αυτοκινήτων έχουν αρχίσει να οραματίζονται το πώς θα μπορέσουν να απομακρύνουν τα χέρια μας από το τιμόνι ολωσδιόλου με ένα εντελώς αυτόνομο όχημα. Πιο συγκεκριμένα οι πιο γνωστές εταιρίες που δραστηριοποιούνται σε αυτόν τον τομέα είναι η Waymo που αποτελεί θυγατρική του τεχνολογικού γίγαντα της Google και η Tesla Motors.
Πώς όμως δουλεύουν τα αυτόματα συστήματα πλοήγησης;
Στις μέρες μας οι οδηγοί δεν ακολουθούν πάντα κατά γράμμα τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας. Κάτι που οδηγεί πολλές φορές σε ατυχήματα που οφείλονται στον ανθρώπινο παράγοντα. Αν είναι σε κάτι καλύτεροι οι υπολογιστές από τους ανθρώπους είναι στο να ακολουθούν κανόνες.
Αισθητήρες εγκατεστημένοι γύρω από την οθόνη προσδιορίζουν την θέση των οχημάτων που βρίσκονται κοντά. Βιντεοκάμερες ανιχνεύουν φωτεινούς σηματοδότες, τα οδικά σήματα και παρακολουθούν την κίνηση των κοντινών οχημάτων αλλά και των πεζών. Lidar (Light detection) αισθητήρες χρησιμοποιούνται για να εντοπίσουν τις άκρες των δρόμων και τις σημάνσεις των λωρίδων κυκλοφορίας με το να στέλνουν παλμούς φωτός γύρω από το περιβάλλον του αυτοκινήτου. Επίσης, Αισθητήρες υπέρηχων στους τροχούς μπορούν να ανιχνεύσουν την θέση των κρασπέδων και των οχημάτων όταν το όχημα παρκάρει. Τελικά, ένας κεντρικός υπολογιστής αναλύει όλα τα δεδομένα από τους διάφορους αισθητήρες και έτσι διαχειρίζεται το τιμόνι, την επιτάχυνση και το φρενάρισμα. Έτσι τα αυτοκίνητα είναι ασφαλέστερα και έχουν μεγαλύτερη απόδοση στην κατανάλωση καυσίμων. Ακόμα όμως και με έναν αλάνθαστο υπολογιστή κάτω από το καπό δεν θα μπορέσουν να είναι απόλυτα ασφαλή.
Μία βόλτα με το αυτόνομο όχημα.
Φανταστείτε ότι όχι στο μακρινό μέλλον έχετε ένα αυτόνομο αυτοκίνητο. Mία μέρα που οδηγείτε μια σειρά από ατυχή συμβάντα σας οδηγούν σε ένα πλήθος 10 ατόμων. Για κάποιον λόγο δεν μπορείτε να σταμάτησε έγκαιρα, ωστόσο μπορείτε να αποφύγετε τον θάνατο και των 10 ατόμων στρίβοντας σε έναν τοίχο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να σας τραυματίσει και πιθανά να αποβεί μοιραίο. Πώς θα πρέπει το αυτοκίνητο να προγραμματιστεί ώστε να ενεργήσει ανάλογα σε περίπτωση ενός αναπόφευκτου ατυχήματος; Θα πρέπει να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι πρέπει να θυσιαστούν οι επιβάτες ή θα πρέπει να προστατευθούν αυτοί με κάθε κόστος; Οι απαντήσεις σε αυτό το ηθικό δίλημμά είναι αρκετά δύσκολες. Ποιος άραγε θα αγόραζε ένα αυτοκίνητο που θα τον σκότωνε;
Μπορείτε να βρεθείτε στην θέση του “ηθικού προγραμματιστή” σε αυτόν τον ιστότοπο που δημιούργησε το Μ.Ι.Τ ( Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης). Αφού κρίνετε διάφορα σενάρια μπορείτε να δείτε που βρίσκεστε σε σχέση με τον μέσο όρο των επιλογών από άλλους χρήστες που έχουν έρθει αντιμέτωποι με τα ίδια διλήμματα.
Παράλληλα προκύπτουν περισσότερες ερωτήσεις. Εάν υπάρχει κάποιο παιδί στο αυτοκίνητο θα πρέπει να γίνονται διαφορετικές ενέργειες; Εάν ένας κατασκευαστής διανέμει διαφορετικές εκδόσεις των ενεργειών του υπολογιστή και ο αγοραστής διαλέξει μια από αυτές εν γνώσει του, σε περίπτωση ατυχήματος ποιος θα κριθεί ένοχος; Από την άλλη μεριά, εάν λιγότεροι άνθρωποι αγόραζαν αυτόνομα αυτοκίνητα διότι θα θυσίαζαν τους ιδιοκτήτες τους, τότε περισσότεροι άνθρωποι θα πέθαιναν από συνηθισμένα ατυχήματα που οφείλονται στο ανθρώπινο σφάλμα. Καταλήγουμε λοιπόν σε ένα παράδοξο χωρίς προφανή λύση.
Τα προβλήματα αυτά δεν μπορούν να αγνοηθούν καθώς είμαστε έτοιμοι να αποκτήσουμε εκατομμύρια αυτόνομα οχήματα. Το να πάρουμε την αλγοριθμική ηθική στα σοβαρά είναι κάτι που επείγει άμεσα.
