Το άσθμα αποτελεί μια χρόνια φλεγμονώδη νόσο του αναπνευστικού συστήματος. Συναντάται σε 300 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως και όσο αναφορά τον ελληνικό πληθυσμό καλύπτει το 8,6%. Ειδικά στις χώρες του δυτικού κόσμου είναι σε έντονη έξαρση τις τελευταίες δεκαετίες.
Τι είναι το άσθμα
Το άσθμα είναι μία ετερογενής νόσος, η οποία οφείλεται στην διαταραχή των αεραγωγών και κατ’ επέκταση την στένωση αυτών, μέσω της βρογχικής υπεραντιδραστικότητας.
Παράγοντες που συμβάλουν στο άσμα είναι η υπερπαραγωγή βλάβης και το οίδημα στους αεραγωγούς. Επίσης, η αυξημένη σύσπαση των βρογχικών μυών, καθώς και ο βρογχοσπασμός είναι εξίσου σημαντικοί παράγοντες, υπαίτιοι για το άσθμα. Επιπλέον, οι γενετικές διαταραχές και το φύλο μπορεί να αποτελέσουν παράγοντες εμφάνισης του άσθματος.
Άλλοι παράγοντες που συμβάλουν στην έξαρση του άσθματος μπορεί να είναι το κάπνισμα, η δίαιτα, η μόλυνση του αέρα και οι λοιμώξεις του αναπνευστικού. Ακόμη, οι ενδογενείς και εξωγενείς παράγοντες, όπως και ουσίες που προκαλούν ευαισθητοποίηση, προκαλούν άσθμα.
Όλα αυτά οδηγούν σε αναδιαμόρφωση των αεραγωγών, με αποτέλεσμα στην αύξηση δομικών στοιχείων στο τοίχωμα τους. Αυτό συνεπάγεται, την αλλαγή στην λειτουργικότητα των αεραγωγών.
Το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αναγνωρίζουν ότι πάσχουν από άσθμα. Αυτό μπορεί να δυσκολέψει την ζωή τους και να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία τους. Έχει αποδειχθεί ότι το άσθμα στις χώρες του δυτικού κόσμου τις τελευταίες ειδικά δεκαετίες είναι σε έντονη έξαρση. Στα παιδιά προσβάλει κυρίως άντρες, ενώ στον ενήλικο πληθυσμό τις γυναίκες. Το άσθμα είναι υπαίτιο για 495.000 θανάτους ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο.
Συμπτώματα άσθματος
Τα συχνότερα συμπτώματα του άσθματος είναι ο βήχας, το σφίξιμο στο στήθος, ο συριγμός και το αίσθημα δύσπνοιας. Τα συμπτώματα αυτά ποικίλουν μέσα στην ημέρα και η ένταση τους είναι ανάλογη των χρονικών ορίων. Αυτό σημαίνει ότι, μπορεί να εντείνονται νωρίς το πρωί ή αργά την νύχτα, ανάλογα με τους παράγοντες που τα επηρεάζουν.
Καταστάσεις όπως η αλλαγή του καιρού, η έκθεση σε αλλεργιογόνα, η εισπνοή ουσιών (πχ καπνός) και οι λοιμώξεις, μπορεί να εντείνουν τα συμπτώματα του άσθματος. Τα συμπτώματα παρόλα αυτά, υποχωρούν είτε μόνα τους, είτε μέσω θεραπευτικής προσέγγισης.
Επίσης, στον εκπνευστικό περιορισμό των συμπτωμάτων υπάρχει ραγδαίες αλλαγή του αναπνευστικού, καθώς η ροή του αέρα είναι μεταβαλλόμενη. Αξίζει στο σημείο αυτό να σημειωθεί ότι, τα συμπτώματα διαφέρουν ανάλογα την ηλικία και την κουλτούρα. Εάν υπάρξει αδυναμία ελέγχου του άσθματος, τότε έχουμε την λεγόμενη παρόξυνση άσθματος.
Με βάση αυτά τα συμπτώματα γίνεται η διάγνωση και κατ’ επέκταση δίνεται η αντίστοιχη θεραπεία.
Ποια είναι τα είδη του άσθματος
Τα είδη του άσθματος ποικίλουν. Οι λεγόμενοι φαινότυποι του άσθματος εξετάζονται στενά τα τελευταία χρόνια, με σκοπό την αξιολόγηση των χαρακτηριστικών τους και των παραγόντων που τα προκαλούν.
Ενδογενές Άσθμα
Την ονομασία του την έλαβε το 1947 από τον Rackeman. Στο ενδογενές άσμα φαίνεται ότι, η συγκεκριμένη μορφή της νόσου δεν έχει άμεση συσχέτιση με την αλλεργία. Αυτό σημαίνει ότι, δεν εμφανίζουν έντονα συμπτώματα οι ασθενείς. Επίσης, δεν επηρεάζονται αρνητικά από τις αλλεργιογόνες ουσίες που αποτελούν παράγοντες εμφάνισης αυτού. Τα φυσικά επίπεδα ανοσοσφαιρίνης εμφανίζεται κυρίως σε μεγαλύτερες ηλικίες, δηλαδή μεταξύ 20 με 30 ετών. Ο πληθυσμός τον οποίο προσβάλει είναι οι γυναίκες, τα άτομα που εμφανίζουν ρινικούς πολύποδες και ευαισθησία στην ασπιρίνη.
Εξωγενές άσθμα
Το εξωγενές άσθμα είναι το πιο σύνηθες. Όσον αφορά τη νόσο, συναντάται στο μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού δηλαδή 90% και κυρίως στα παιδιά. Δεν είναι επιβλαβές για τον οργανισμό, διότι προκαλείται από τη γύρη και το τρίχωμα των ζώων. Μπορεί να αντιμετωπιστεί εύκολα και να ιανθεί πλήρως με την κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση.
Νυχτερινό άσθμα
Το νυχτερινό άσθμα αποτελεί ένα πρόβλημα για την ιατρική κοινότητα, καθώς δεν μπορούν να αποφασίσουν ακόμη εάν αποτελεί ένα μονομερές είδος άσθματος. Εμφανίζεται κατά κύριο λόγο τις νυχτερινές ώρες, στον ύπνο. Οφείλεται σε παράγοντες όπως η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, η παχυσαρκία, η μειωμένη κορτιζόλη στο πλάσμα και σε άλλους εξίσου σοβαρούς παράγοντες.
Άσθμα άσκησης
Το άσθμα άσκησης συναντάται κυρίως σε άτομα, τα οποία αθλούνται και εμφανίζουν δύσπνοια κατά την διάρκεια της άσκησης. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην μπορούν να ολοκληρώσουν την άσκηση τους. Συναντάται σε ποσοστό 80% και συνήθως έχει να κάνει με ιστορικό άσθματος. Επιπροσθέτως, εμφανίζεται σε αθλητές όπως είναι οι ποδηλάτες και οι αθλητές των χειμερινών αγώνων.
Επαγγελματικό άσθμα
Το επαγγελματικό άσθμα προσβάλλει κυρίως άτομα τα οποία εργάζονται σε βιομηχανίες ξυλείας και χημικών. Επίσης, άτομα τα οποία έχουν ως αντικείμενο εργασίας τα ζώα ή την κομμωτική και είναι επιρρεπή σε αλλεργιογόνα. Ακόμη, φαίνεται αύξηση στις χώρες του δυτικού κόσμου, όπου οι ειδικότητες αυτές είναι αρκετά διαδεδομένες.
Πως γίνεται η θεραπεία της νόσου
Σύμφωνα με τα δεδομένα τα οποία έχουν δοθεί, δεν μπορεί να ιαθεί πλήρως η νόσος. Παρόλα αυτά μπορούν να περιοριστούν τα συμπτώματα όσο πιο ήπια γίνεται, προκειμένου η ζωή του ασθενή να είναι ευκολότερη. Στο σημείο αυτό αξίζει να σημειωθεί ότι, η αλεξιθυμία που έχουν οι ασθενείς, δηλαδή η αδυναμία τους να αναγνωρίσουν ότι πάσχουν από άσθμα, εντείνει το πρόβλημα διάγνωσης του από τους γιατρούς.
Η σπιρομέτρηση είναι η πιο εξιδυκευμένη εξέταση για το άσθμα. Μέσω του σπιρόμετρου, γίνεται εξέταση της ποσότητας του αέρα που εισπνέουν και εκπνέουν οι ασθενείς. Με αυτόν τον τρόπο, θα αναγνωριστεί αν η ποσότητα του οδηγεί σε απόφραξη των αεραγωγών και κατ’ επέκταση στην εμφάνιση του άσθματος. Επιπλέον, μέσω του ροόμετρου επιτυγχάνεται η μέτρηση της μέγιστης εισπνεύςτικής ροής που είναι η πιο αναγκαία μέτρηση.
Η αντιμετώπιση της νόσου στα παιδιά δείχνει να είναι πιο άμεση. Τα παιδιά έχουν 2 με 3 κρίσεις άσθματος κάθε χρόνο, ικανές να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά, χωρίς να προκαλέσουν δυσκολίες στην ζωή τους. Υπάρχει και η περίπτωση που μπορεί να συνεχιστούν και μετά την εφηβεία και αυτό διότι, τα πρώτα συμπτώματα προέκυψαν κατά την βρεφική ηλικία και χαρακτηρίζονταν από αναπνευστική απόφραξη.
Η καταμέτρηση στους ενήλικες είναι δυσκολότερη, διότι η εξέλιξη της νόσου είναι απροσδιόριστη. Η θεραπευτική προσέγγιση που γίνεται στην προκειμένη περίπτωση είναι τριών σταδίων:
- Η αντιμετώπιση των αντιγόνων που προκύπτουν από το περιβάλλον
- Η ανοσοθεραπεία
- Η φαρμακευτική προσέγγιση
Τέλος, διαπιστώνουμε ότι η ιατρική πρόληψη της νόσου μπορεί να μειώσει την ένταση των συμπτωμάτων και να εξαλείψει τους παράγοντες, οι οποίοι προκαλούν το άσθμα. Έτσι, ο ασθενής μπορεί να ζήσει όσο το δυνατόν γίνεται μια πιο φυσιολογική ζωή.
Πηγές
Αυτή είναι η νόσος που καλπάζει στις χώρες της Δύσης – ygeiamou – 13/8/2019 – Ανακτήθηκε από την ηλεκτρονική διεύθυνση: ygeiamou.gr (Τελευταία τροποποίηση: 30/4/2022)
Άσθμα – Πνευμονολογικό Ιατρείο – Ανακτήθηκε από την ηλεκτρονική διεύθυνση: pneumonologos.gr (Τελευταία τροποποίηση: 30/4/2022)
Άσθμα: Συμπτώματα, Διάγνωση και Θεραπεία – Affidea – 21/4/2021 – Ανακτήθηκε από την ηλεκτρονική διεύθυνση: affidea.gr (Τελευταία τροποποίηση: 30/4/2022)
Βρογχικό Άσθμα – Πανεπιστήμιο Πατρών – Ανακτήθηκε από την ηλεκτρονική διεύθυνση: eclass.eupatras.gr (Τελευταία τροποποίηση: 30/4/2022)
