Η Ελλάδα έχει μια ιδιόμορφη γεωγραφία η οποία δημιουργεί μία αυξημένη ανάγκη για ιατρονοσηλευτικό προσωπικό, όπως έχουμε πει και σε άλλο άρθρο. Οι στατιστικές μιλάνε για υψηλές αναλογίες ιατρών ασθενών αλλά δεν λαμβάνουν υπόψιν, όταν κοιτούν τα νούμερα, ότι όταν πρόκειται για ένα μικρό νησί ο γιατρός είναι απαραίτητος. Είτε η αναλογία είναι 1 προς 1000 είτε 1 προς 10, οι ακριτικές περιοχές χρειάζονται την στήριξη της πολιτείας στον τομέα της υγείας. Ευτυχώς με τον θεσμότου αγροτικού ιατρού το πρόβλημα της ύπαρξης ενός επαγγελματία υγείας λύνεται σχετικά εύκολα και ανώδυνα. Τι γίνεται όμως όταν ένας ασθενής χρειάζεται εξειδικευμένη υποστήριξη; Και όταν λέω εξειδικευμένη δεν εννοώ εντατικολόγο ή πλαστικό χειρουργό αλλά ένα καθημερινό – στην Αθήνα εύκολα προσβάσιμο – καρδιολόγο. Η νέα πρόταση για την επίλυση του προβλήματος είναι η τηλεϊατρική.
Τηλεϊατρική : τι είναι;
Η τηλεϊατρική όπως πολύ εύκολα μαρτυρεί η ετυμολογία της λέξης είναι η μέσω χρήσης τηλεπικοινωνιών παροχή συμβουλευτικής συνήθως από ένα κέντρο αναφοράς (πχ Τριτοβάθμιο Νοσοκομείο) σε ένα επιμέρους ιατρείο/κέντρο υγείας για θέματα τα οποία δεν μπορεί να διαχειριστεί μόνο του λόγω ελλείψεων σε προσωπικό, γνώσεις και εμπειρία. Έτσι μέσω εικόνας και ήχου γίνεται διαχείριση ενός περιστατικού εξ αποστάσεως. Πατέρας της τηλεϊατρικής θεωρείται ο Σκεύος Ζερβός.
Το μεγάλο πλεονέκτημα της είναι η αμεσότητα της βοήθειας που μπορεί να παραχθεί.Με την τηλεϊατρική ο στόχος είναι να μπορεί ο κάθε ασθενής να έχει άμεση πρόσβαση στις ειδικότητες που χρειάζεται για το πρόβλημά του χωρίς να είναι αναγκασμένο το κράτος να στελεχώνει την κάθε περιοχή με ιατρούς όλων των βασικών ειδικοτήτων απαραίτητα. Μερικές φορές ακόμα και όταν υπάρχει κοντά ειδικός ιατρός η πρόσβαση καθίσταται δύσκολη λόγω των καιρικών συνθηκών. Τότε και πάλι η τηλεϊατρική μπορεί να δώσει τη λύση.
Φυσικά η τηλεϊατρική δεν είναι πανάκεια. Ο ιατρός συμβουλάτορας χάνει αρκετά στοιχεία που θα έπαιρνε από την άμεση επαφή με τον ασθενή, ενώ όσο και να θέλει να βοηθήσει δεν είναι πάντα εφικτό. Από την άλλη ο ιατρός που ζητά βοήθεια έχει να αντιμετωπίσει τεχνικές δυσκολίες, ενώ όσο και εξοικειωμένος να είναι με τα μηχανήματα σε ένα επείγον περιστατικό δεν υπάρχει χρόνος για να επικοινωνήσει καθώς πρέπει να δράσει άμεσα για να αποφύγει το μοιραίο. Εκτός αυτών ακόμα και τα καλύτερα μηχανήματα είναι επιρρεπή σε σφάλματα.
Εμείς τι κάνουμε;
Στην Ελλάδα έχει ξεκινήσει μία προσπάθεια εφαρμογής ενός προγράμματος τηλεϊατρικής. Στην Περιφέρεια Πειραιώς & Αιγαίου έχουν δημιουργηθεί 43 μονάδες τηλεϊατρικής και έχουν τοποθετηθεί σε 30 κέντρα υγείας νησιών του Αιγαίου, σε 12 περιφερειακά και κεντρικά νοσοκομεία και μια στο κέντρο επιχειρήσεων του υπουργείου Υγείας. Τα νησιά που καλύπτει το δίκτυο τηλεϊατρικής είναι η Αμοργός, η Άνδρος, η Αστυπάλαια, η Ικαρία, η Ίος, η Κάλυμνος, η Κάρπαθος, η Κάσος, το Καστελόριζο, τα Κύθηρα, η Κως, η Λέρος, η Λήμνος, η Μήλος, η Μύκονος, η Μυτιλήνη, η Νάξος, η Νίσυρο, οι Οινούσσες, η Πάρος, η Πάτμος, η Ρόδος, η Σάμος, η Σαντορίνη, η Σίφνος, η Σύμη, η Σύρος, η Τήνος, οι Φούρνοι και η Χίος.
Μετά από εκπαίδευση οι περισσότεροι από 250 ιατροί που τους αφορά καθώς και το αμιγές προσωπικό της τηλεϊατρικής προχωρούν βήμα βήμα στην πλήρη αξιοποίηση. Προς το παρόν οι απομακρυσμένες περιοχές καλύπτονται για τα καρδιολογικά τους επείγοντα από το Γ.Ν.Ε. Θριάσιο, ενώ ξεκινά και η κάλυψη από παιδοψυχιάτρους από το Ασκληπιείο της Βούλας.
Μισοάδειο ή μισογεμάτο;
Τα πράγματα ωστόσο δεν είναι όσο ρόδινα ακούγονται. Στο παρελθόν είχε ξαναγίνει αντίστοιχη προσπάθεια, αλλά η υποστελέχωση και οι διάφορες προκύπτουσες δυσκολίες άφησαν το πρόγραμμα να ναυαγήσει. Σήμερα η διάθεση και οι ενέργειες που γίνονται είναι αισιόδοξες. Σιγά σιγά φαίνεται πως η τηλεϊατρική θα γίνει μέρος της καθημερινότητας του “ακριτικού” ιατρού, ας ελπίσουμε όσο το δυνατόν πιο σύντομα και πιο αποτελεσματικά.
