Η ζωή (όχι) σαν όνειρο του Πέδρο Καλντερόν

Πέδρο Καλντερόν

O Πέδρο Καλντερόν δε λα Μπάρκα (Pedro Calderόn de la Barca) θεωρείται ένας από τους κορυφαίους δραματουργούς της Ισπανίας και ένας από τους καλύτερους θεατρικούς συγγραφείς της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Γεννήθηκε στη Μαδρίτη στις 17 Ιανουαρίου 1600. Έμεινε ορφανός σε αρκετά νεαρή ηλικία.  Φοίτησε στο Κολέγιο των Ιησουιτών (Colegio Imperial) στη Μαδρίτη. Το 1614 γράφτηκε στο θεολογικό τμήμα του Πανεπιστημίου της Αλκαλά δε Χενάρες. Ένα χρόνο αργότερα έκανε μεταγραφή στη Σαλαμάνκα, όπου συνέχισε τις σπουδές του στα νομικά μέχρι το 1620.

Το πρώτο του έργο το έγραψε στην ηλικία των δεκατεσσάρων. Από τότε μέχρι το θάνατό του δε σταμάτησε ποτέ. Μεταξύ 1620 και 1622 κέρδισε σε διαγωνισμούς ποίησης, ενώ την επόμενη χρονιά κάνει το θεατρικό του ντεμπούτο. Το έργο έχει τίτλο Amor, honor y poder και παρουσιάστηκε στα Βασιλικά Ανάκτορα. Ακολούθησαν δύο ακόμη έργα την ίδια χρονιά, το La selva confusa και Los Macabeos.

Στο διάστημα 1625-1635 ο Καλντερόν υπηρέτησε στον Ισπανικό στρατό στην Ιταλία και στη Φλάνδρα. Μετά το θάνατο του Λόπε δε Βέγα (1635) γνωρίζει μεγάλη καταξίωση ως δραματουργός. Το 1636-1637 τον βρίσκει να είναι Ιππότης του Τάγματος του Σαντιάγο από το Φίλιππο Δ’. Το 1640 εντάχθηκε σε ένα σώμα έφιππων θωρακοφόρων, που είχε πρόσφατα συγκροτηθεί από τον Γκασπάρ ντε Γκουζμάν, Κόμη-Δούκα του Ολιβάρες. Μέσω αυτού πήρε μέρος στην Καταλανική εκστρατεία και διακρίθηκε για τη γενναιότητά του στην Ταρραγόνα. Λόγω της κακής υγείας του παραιτήθηκε από το στρατό το Νοέμβριο του 1642 και τρία χρόνια αργότερα του απονεμήθηκε ειδική στρατιωτική σύνταξη.

Advertising

Advertisements
Ad 14

Η ζωή του τα επόμενα χρόνια παραμένει ασαφής κι άγνωστη. Αυτό που είναι γνωστό είναι η ύπαρξη ενός γιου του Πέδρο Χοσέ. Το παιδί όμως αυτό μεγαλώνει με τον ανιψιό του Καλντερόν, Χοσέ. Ο ίδιος ο Καλντερόν στρέφεται στην ιεροσύνη. Μάλιστα το 1651 χειροτονήθηκε ιερέας στην εκκλησία Σαν Σαλβαδόρ της Μαδρίτης. Από τότε έπαψε να γράφει κοσμικά έργα. Αντίθετα ασχολήθηκε με τη συγγραφή μονόπρακτων αλληγοριών σχετικές με τα μυστήρια της Εκκλησίας. Το 1662 το έργο της περιόδου αυτής Las órdenes militares λογοκρίθηκε από την Ιερά Εξέταση κι απαγορεύθηκε.

Ως το τέλος της ζωής του ο Καλντερόν συνέγραφε. Το τελευταίο του έργο (1681) ήταν κοσμικό, καθώς αφορούσε στο γάμο του Καρόλου Β’ με τη Μαρία Λουίζα της Ορλεάνης. Πέθανε στις 25 Μαΐου 1681.

Ο Καλντερόν εγκαινίασε έναν νέο κύκλο για το θέατρο του Ισπανικού Χρυσού Αιώνα. Κατάφερε να τελειοποιήσει τις δραματικές φόρμες και τα είδη θεάτρου που εισήγαγε ο Λόπε δε Βέγα. Φύσει τελειομανής ο Καλντερόν ξαναδούλευε τα έργα του, ακόμη και πολύ αργότερα από την πρώτη τους παρουσίαση. Αυτή η τελειομανία δεν περιοριζόταν μόνο στο δικό του έργο. Αρκετά από τα έργα του αποτελούν διασκευές υπαρχόντων. Ο Καλντερόν διακρίθηκε πάνω απ’ όλα στο είδος του “auto sacramental”, όπου κύριο θέμα είναι διάφορα θρησκευτικά ζητήματα. Συνολικά έγραψε 120 κωμωδίες, 80 “auto sacramental” και 20 σύντομα κωμικά έργα.

Το αριστούργημα του Καλντερόν “Η ζωή είναι όνειρο”

Advertising

Επηρεασμένος από σύγχρονους του συγγραφείς ο Καλντερόν εμπεριέχει έντονα το στοιχείο του πεσιμισμού στα κείμενά του, το οποίο μετριάζεται από το θρησκευτικό στοιχείο. Κύριο θέμα των έργων του είναι η ανθρώπινη ψυχή και τα διλήμματα που αντιμετωπίζει.

Ενδεικτική εργογραφία του Καλντερόν: «Σπίτι με δύο πόρτες δεν μπορείς να το φυλάξεις» (Casa con dos puertas mal es de guardar, 1629), «Ο γιατρός της τιμής του» (El medico de su honra, 1635), «Ζήλεια, το μεγαλύτερο τέρας» (El mayor monstruo, los cellos, 1637), «Στην κρυφή προσβολή, κρυφή εκδίκηση» (A secreto agravio, secreta venganza, 1637), «Ο Δήμαρχος της Θαλαμέας» (El Alcalde de Zalamea, περ. 1640) κ. ά. Το αριστούργημά του για πολλούς κριτικούς θεωρείται το «Η ζωή είναι όνειρο».

Μνημείο αφιερωμένο στον Πέδρο Καλντερόν δε λα Μπάρκα στην ιστορική Πλατεία της Αγίας Άννας της Μαδρίτης

Advertising

Πηγές:

http://www.theatrehistory.com/spanish/calderon001.html

https://www.britannica.com/biography/Pedro-Calderon-de-la-Barca

https://en.wikipedia.org/wiki/Pedro_Calder%C3%B3n_de_la_Barca

Advertising

 

Περισσότερα από τη στήλη: Θεατρικές Μορφές

Θεατρικές Μορφές

Ο θεατρικός συγγραφέας και ποιητής Μπέντζαμιν Τζόνσον

Ο Μπέντζαμιν Τζόνσον γεννήθηκε το 1572. Ο πατέρας του Τζόνσον φυλακίστηκε, ενώ κατασχέθηκε η περιουσία…

Θεατρικές Μορφές

Η ζωή και το έργο του Κρίστοφερ Μάρλοου

Ο Κρίστοφερ Μάρλοου γεννήθηκε στο Κέντερμπερι τον Φεβρουάριο του 1564. Ήταν Άγγλος θεατρικός συγγραφέας, ποιητής,…

Θεατρικές Μορφές

Νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού ο Γιάννης Μόσχος

Ο σκηνοθέτης Γιάννης Μόσχος αναδείχτηκε νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου της χώρας. Μετά την παραίτηση…

Θεατρικές Μορφές

Η ζωή και το έργο της σπουδαίας Μάγιας Λυμπεροπούλου

Στις 22 Ιουλίου 2021, έφυγε από τη ζωή η σπουδαία και καταξιωμένη ηθοποιός του ελληνικού…

Θεατρικές Μορφές

Καραϊσκάκης: Ὁ παρεξηγημένος ἥρωας – Ένα ιστορικό δράμα στο Θέατρο Πέτρας 25/7

  Καραϊσκάκης: Ὁ παρεξηγημένος ἥρωας στο Θέατρο Πέτρας Γιάννης Κωσταράς Σκηνοθεσία: Μάνος Αντωνίου Παραγωγή: Creatists…

Θεατρικές Μορφές

(Ανα)γνωρίζοντας τον William Shakespeare

William Shakespeare λοιπόν. Ένα όνομα γνωστό στους περισσότερους και μια πολύ γενική ιδέα γύρω από…

Θεατρικές Μορφές

Ορέστης Μακρής: ο αγαπημένος «μεθύστακας» του ελληνικού θεάματος

Ο Ορέστης Μακρής ήταν ο καταξιωμένος και αγαπημένος ηθοποιός που έμεινε στην ιστορία του ελληνικού…