Η Αποστολική Βιβλιοθήκη του Βατικανού (Bibliotheca Apostolica Vaticana) ιδρύθηκε επίσημα το 1475 και αποτελεί μία από τις αρχαιότερες του κόσμου. Διαθέτει 75.000 κώδικες από όλη την ιστορία καθώς και πάνω από ένα εκατομμύριο βιβλία από τα οποία τα 8.500 είναι παλαίτυπα. Τα θέματα που καλύπτει ποικίλουν αφού όποιος κατέχει τα απαραίτητα προσόντα θα αντικρίσει γνώσεις ιστορίας, δικαίου, φιλοσοφίας, επιστήμης και θεολογίας. Η πρόσβαση σε έναν τέτοιο χώρο μπορεί να πραγματοποιηθεί αυστηρά και μόνο για λόγους έρευνας.
Βέβαια από τις αρχές του 17ου αιώνα υπάρχει ένα τμήμα της βιβλιοθήκης διαχωρισμένο από αυτήν. Στα Μυστικά Αρχεία του Βατικανού (Archivio Segreto Vaticano) υπολογίζεται η έκταση των ραφιών να ξεπερνάει τα 85.000 χιλιόμετρα και τους 35.000 τόμους, το παλαιότερο επιζών έγγραφο χρονολογείται από τα τέλη του 8ου αιώνα. Την δυνατότητα υποβολής αίτησης για την πολυπόθητη κάρτα εισόδου την έχουν ειδικευμένοι επιστήμονες από ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ενώ προπτυχιακοί φοιτητές δε γίνονται δεκτοί. Οι υποψήφιοι είναι υποχρεωμένοι να καταθέσουν τα προσωπικά τους στοιχεία (όνομα, διεύθυνση κ.λπ.), καθώς και το σκοπό της έρευνάς τους.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός της ύπαρξης αυστηρών κανονισμών για τα έγγραφα που είναι σε θέση να δουν και να μελετήσουν οι ενδιαφερόμενοι. Για παράδειγμα, δεν είναι διαθέσιμο κανένα υλικό που χρονολογείται μετά το 1939 όπως επίσης και ένα ολόκληρο τμήμα αρχείων που σχετίζονται με τις προσωπικές υποθέσεις των καρδιναλίων από το 1922.
Ωστόσο για εμάς τους κοινούς θνητούς έχει παραχωρηθεί μια περιορισμένη γνώση πάνω στο τι περιλαμβάνει η απαγορευμένη βιβλιοθήκη.Τα αρχεία της Ιεράς Έδρας περιέχουν περγαμηνές, παπύρους και δερμάτινους συνδεδεμένους τόμους με την αλληλογραφία της Αγίας Έδρας που χρονολογείται περισσότερο από 1000 χρόνια.
Πιο συγκεκριμένα, για τον εορτασμό της 400ης επετείου των Αρχείων του Βατικανού 100 πρωτότυπα που χρονολογούνται από τον 8ο έως τον 20ο αιώνα συμπεριλήφθηκαν στην έκθεση με ονομασία “Lux in arcana- The Vatican Secret Archives reveals itself”που πραγματοποιήθηκε στα μουσεία του Καπιτωλίου. Σε αυτήν την μαγευτική ιστορική αποκάλυψη περιλαμβανόταν ο αφορισμός του Μάρτιν Λούθερ, επιστολή από την Μαίρη, βασίλισσα της Σκωτίας ενώ περίμενε την εκτέλεσή της, το αίτημα του Χένρι VIII για την ακύρωση του γάμου, ένα χειρόγραφο από την δίκη του Γαλιλαίου κατηγορούμενος για αίρεση και επιστολές από τον Μιχαήλ Άγγελο που διαμαρτυρόταν για την μη πληρωμή του σε εργασίες που πραγματοποίησε στην Καπέλα Σιξτίνα.
Αν και το επίπεδο γνώσης του περιεχομένου των Αρχείων είναι ικανοποιητικό, τα τεράστια μέτρα ασφαλείας που λαμβάνει το Βατικανό εδώ και αιώνες για να αποτρέψει τυχόν διαρροές σε κάνει πραγματικά να αναρωτιέσαι για το τι άλλο μπορεί να κρύβει αυτή η πανάρχαια βιβλιοθήκη.
