“Το πραξικόπημα είχε προσφέρει στην Τουρκία το πρόσχημα που επιζητούσε για να επέμβει στρατιωτικά στην Κύπρο. Οι Τούρκοι ήταν πεπεισμένοι ότι η Ελλάδα δεν θα πολεμούσε για την Κύπρο σε περίπτωση εισβολής.”
Διαβάσαμε και σας προτείνουμε τα ιστορικά βιβλία : “Ελληνοτουρκικές σχέσεις” του Άγγελου Συρίγου & “Το Κυπριακό από τη Ζυρίχη στη Λουκέρνη” του Πέτρου Λιάκουρα, στα οποία αναλύεται και περιγράφεται επαρκώς το χρονικό του Κυπριακού με όλες τις λεπτομέρειες. Τα βιβλία κυκλοφορούν από τις εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ και Ι. ΣΙΔΕΡΗΣ αντίστοιχα.
Τις πρωινές ώρες της 15ης Ιουλίου του 1974 το πραξικόπημα που οργάνωσε η στρατιωτική κυβέρνηση των Αθηνών ανέτρεψε τον Πρόεδρο Μακάριο. Αυτή η ενέργεια θεωρήθηκε απο την τουρκική πλευρά ως εισβολή της Ελλάδας στην Κύπρο και προσβολή της ανεξαρτησίας και κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας. Στο πρόσωπο του Μακαρίου αντικατοπτριζόταν η κυριαρχία της νήσου κατά των Τούρκων.
Το Σάββατο της 20ής Ιουλίου 1974, ο τουρκικός στρατός εισέβαλε στην Κύπρο, σε μια στρατιωτική επιχείρηση με το κωδικό όνομα “Αττίλας”. Η απόβαση έγινε στη θέση Πεντεμίλι, κοντά στη Κερύνεια. Λόγω του πραξικοπήματος, οι ελληνικές δυνάμεις που έπρεπε να αντιδράσουν βρίσκονταν σε διαφορετικές θέσεις στο νησί, ενώ η Ελληνική στρατιωτική ηγεσία στην Αθήνα έδειχνε παντελώς αιφνιδιασμένη απο την εισβολή και αντιδρούσε μηχανικά. Την ίδια μέρα στην Ελλάδα κηρύχθηκε γενική επιστράτευση, το χάος της οποίας απεδείκνυε την αποτυχία της. Τις επόμενες δύο εβδομάδες μεταφέρθηκαν στο νησί 40.000 άνδρες, τεθωρακισμένα και βαρύς οπλισμός. Οι συνέπειες του Πραξικοπήματος και της εισβολής στη Κύπρο υπήρξαν άμεσες στην Ελλάδα. Το δικτατορικό καθεστώς κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος. Το βράδυ της 23ης Ιουλίου έφτασε στην Αθήνα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, που ανέλαβε την πρωθυπουργία της χώρας. Τις επόμενες μέρες ακολούθησαν δύο διασκέψεις στη Γενεύη με την πρώτη να έχει ως αποτέλεσμα γενικόλογες τοποθετήσεις περί καταπαύσεως του πυρός και την δεύτερη, που συμμετείχαν ως εκπρόσωποι των ελληνοκυπρίων και τουρκοκυπρίων ο Γλαύκος Κληρίδης και ο Ραούφ Ντενκτάς αντίστοιχα, να έχει ως αποτέλεσμα την ολοκληρωτική αποτυχία της διάσκεψης εξαιτίας της τουρκικής αδιαλλαξίας. Δύο ώρες μετά την κατάρρευση της διάσκεψης- 14 προς 15 Αυγούστου 1974- ξεκίνησε η δεύτερη τουρκική στρατιωτική επιχείρηση, υπό την επωνυμία “Αττίλας ΙΙ”.
Στόχος ήταν η κατάληψη του βόρειου τμήματος της Κύπρου. Ο ΑΤΤΙΛΑΣ ΙΙ φάνηκε εύκολη επιχείρηση. Οι λίγες ελληνικές δυνάμεις είχαν να αντιμετωπίσουν μια άρτια Νατοϊκή στρατιά με βαριά τεθωρακισμένα και αεροπορική κάλυψη. Γύρω απο τη Λευκωσία διεξήχθησαν οι κυρίαρχες μάχες. Αυτή η δεύτερη στρατιωτική επιχείρηση της Τουρκίας είχε διάρκεια δυο μέρες και έπαυσε με την διαμεσολάβηση του ΟΗΕ στις 16 Αυγούστου του 1974. Το αποτέλεσμα ήταν η κατάληψη του 36,3% του Κυπριακού εδάφους , ο θάνατος 2.000 ατόμων, ο εκτοπισμός 192.000 ελληνοκυπρίων και να μείνουν εγκλωβισμένοι 20.000 Έλληνες και Μαρωνίτες υπό Τουρκική κατοχή.
Η Τουρκία ήταν έκθετη στα μάτια της διεθνούς γνώμης, χωρίς βέβαια να ενοχλείτε ιδιαίτερα απο αυτό. Η Κυπριακή Δημοκρατία είχε περάσει στον αστερισμό των καταδικαστικών ψηφισμάτων, που καμία σχέση δεν είχαν ως προς τη συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή. Η Ελλάδα αμέσως μετά την εφαρμογή του ΑΤΤΙΛΑ ΙΙ- τότε ήταν η κυβέρνηση εθνικής ενότητας- αποχώρησε απο το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ σε μια συμβολική κίνηση αντίδρασης.
Από το 1975 και έπειτα πραγματοποιήθηκαν πολλές συνομιλίες ηγετών στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης αλλά και διακοινοτικές συνομιλίες. Οι εκατέρωθεν πλευρές έχουν κατά καιρούς απορρίψει προτεινόμενα σχέδια- όπως το σχέδιο Ανάν- και ως εκ τούτου δεν έχει υπάρξει λύση. Ανάμεσα στις δυο πλευρές έχουν υιοθετηθεί μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, ωστόσο με αυτόν τον τρόπο ανατράπηκε η διεθνοποίηση του Κυπριακού και ανετράπη ο διακρατικός του χαρακτήρας. Εν κατακλείδι, μετά το Ελσίνκι 1999 και την αίτηση της Κύπρου για είσοδο στην ΕΟΚ το θέμα έλαβε πάλι διεθνείς διαστάσεις.
Το πρώτο μέρος εδώ
