Το αμάρτημα της Μητρός μου, μία δεύτερη ανάγνωση

Από τα διηγήματα του Βιζυηνού οι περισσότεροι αναγνώστες θυμούνται περισσότερο το Αμάρτημα της Μητρός μου. Βασικός λόγος είναι ότι αποτελεί τμήμα της σχολικής ύλης. Ο πιο σημαντικός λόγος ωστόσο είναι γιατί προσφέρει πολλά στοιχεία για τα ήθη και τα έθιμα εκείνης της εποχής και επιπλέον δίνει μία σαφή εικόνα για τη ζωή και τον τρόπο που έγραφε ο συγκεκριμένος συγγραφέας.

Αρχικά, διαβάζοντας το διήγημα το πρώτο στοιχείο που μπορεί να διαπιστώσει κανείς είναι η προσκόλληση των λαϊκών ανθρώπων στην θρησκευτική πίστη. Συχνά μέσα στο διήγημα η μητέρα όχι μόνο προσεύχεται στο Θεό για να σωθεί η άρρωστη κόρη της αλλά διαδραματίζεται και ένα ολόκληρο “τελετουργικό” μέσα στην εκκλησία όπου πάνω στην απόγνωση της προσφέρει σαν θυσία οποιοδήποτε από τα υπόλοιπα παιδιά της. Στο τέλος του διηγήματος επίσης φτάνει στο σημείο να εξομολογηθεί στον Πατριάρχη χωρίς να καταφέρνει να απαλύνει την συνείδηση της. Εκτός από το θρησκευτικό στοιχείο ωστόσο, το οποίο κυριαρχεί στο διήγημα, φωτίζονται παράλληλα κι άλλα ηθογραφικά στοιχεία της εποχής. Χαρακτηριστικό στοιχείο ήταν η δεισιδαιμονία την οποία συναντάμε μέσα από βότανα, πρακτικούς γιατρούς κ.α. Μπορούμε επίσης να καταλάβουμε πολλά για την θέση της γυναίκας και για την υποχρέωση που αναλάμβαναν τα αγόρια απέναντι στα κορίτσια. Η διήγηση είναι πρωτοπρόσωπη και ο ήρωας της ιστορίας έχει το ίδιο όνομα με τον Βιζυηνό. Στοιχείο που δείχνει ότι η ιστορία αυτή είναι μέρος της αυτοβιογραφίας του.

                     

Advertising

Advertisements
Ad 14

Ωστόσο, μόνο από την εξέταση του τίτλου μπορούμε να αντλήσουμε πολύ σημαντικές πληροφορίες για το διήγημα και την σκέψη του Βιζυηνού. Στην σχολική ύλη το αμάρτημα που διδάσκεται ότι διαπράττει η μητέρα είναι ότι σκοτώνει μέσα στο ύπνο της το παιδί της. Σε αυτό οφείλεται και η επιθυμία της να υιοθετεί και να αναθρέφει κορίτσια. Μία δεύτερη εκδοχή ωστόσο είναι ότι ο τίτλος δεν αναφέρεται σε αυτό το περιστατικό. Το πραγματικό αμάρτημα της μητέρας είναι η συνειδητή θυσία ενός από τα υπόλοιπα παιδιά της οικογένειας της προκειμένου να σωθεί η άρρωστη κόρη της. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το τραυματισμό του ψυχισμού του παιδιού της που άκουσε αυτή την προσευχή και το να οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι η μητέρα του δεν τον αγαπούσε. Αυτό το επιχείρημα στηρίζεται στην αριστοτελική επιρροή στο έργο του Βιζυηνού. Ο Βιζυηνός γνώριζε την αριστοτελική φιλοσοφία. Στην ανάλυση του διηγήματος υπάρχουν απόψεις ότι αυτά τα δύο περιστατικά αποτελούν παραδείγματα της διάκρισης που κάνει ο Αριστοτέλης στα Ηθικά Νικομάχεια μεταξύ εκούσιων και ακούσιων πράξεων. Ο θάνατος του βρέφους ήταν μία ακούσια πράξη. Αντίθετα η θυσία των παιδιών της προκειμένου να σωθεί η κόρη της ήταν μία συνειδητή πράξη που η οποία πήγαζε από την επιθυμία της μητέρας να αναθρέφει κορίτσια πιστεύοντας έτσι ότι θα έβρισκε την εξιλέωση για αυτό που συνέβη στο παρελθόν. Το διήγημα δείχνει ακόμα την προσπάθεια ενός δεκάχρονου παιδιού να μεταναστεύσει και να εργαστεί για να συντηρήσει την οικογένεια του και τελειώνει με την προσπάθεια της μητέρας να βρει την εξιλέωση μέσα από την εξομολόγηση, που όμως δεν τα καταφέρνει γιατί η παιδοκτονία έστω και από αμέλεια είναι δύσκολο να συγχωρεθεί. Το διήγημα αυτό αποτελεί την έναρξη του Βιζυηνού στην πεζογραφία και είναι ίσως αυτό που μπορεί να φωτίσει καλύτερα την ζωή του συγγραφέα και την αλήθεια της εποχής που έζησε.

Γεννηθήκα στα Χανιά το 1990. Ασχολούμαι 12 χρόνια με τη συγγραφή παραμυθιών και άρθρων ενώ τα τελευταία χρόνια άρχισα την συγγραφή θεατρικών έργων και την υποκριτική δύο πράγματα που αποτελούν τον ζωτικό μου χώρο. Έχω εκδώσει ένα βιβλίο με παιδικές ιστορίες με τίτλο Ρώτα το παραμύθι. Θεωρώ το διάβασμα το Θέατρο και τον Κινηματογράφο την πιο κατάλληλη ψυχαγωγία

Περισσότερα από τη στήλη: Βιβλίο

Βιβλίο

Τρεις εκδοχές του Φάουστ

Για τον Φάουστ γενικά έχει γίνει αναλυτικά λόγος άλλου που μας καλύπτει. Η επιτομή, αν…

Βιβλίο

Ο Βασιλιάς του Τρόμου: 10 βιβλία του Stephen King που θα σε στοιχειώσουν

Οι νύχτες μεγαλώνουν, τα φώτα χαμηλώνουν και ο αέρας αποκτά εκείνη τη γνώριμη ψυχρή υφή…

Βιβλίο

3 μυθιστορήματα κλασσικής λογοτεχνίας για να χουχουλιάσεις το φετινό φθινόπωρο

Ο γλυκός ερχομός του φθινοπώρου παίρνει την σκυτάλη από ένα υπέροχο ρομαντικό και ζεστό καλοκαίρι…

Βιβλίο

Η Freida McFadden και το φαινόμενο The Housemaid: Από τις σελίδες στην οθόνη

Η γυναίκα πίσω από τα ανατριχιαστικά θρίλερ Η Freida McFadden είναι το όνομα που έχει…

Βιβλίο

Πούτζι: Μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα της ιστορίας

Με μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα της ιστορίας, αποφάσισε να ξεκινήσει τη συγγραφική του καριέρα ο ιστορικός…

Βιβλίο

Ernest Hemingway: Ο θρύλος της αμερικανικής λογοτεχνίας

Ο Ernest Hemingway αποτελεί μία από τις σημαντικότερες και πιο εμβληματικές μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας…

Βιβλίο

Ο Κανένας απέναντι στο ρόδο του

Αν για κάτι αναγνωρίζεται ανεξαιρέτως ο Adorno, μες στις ποικίλες περιοχές της σκέψης του, είναι…