Το 2016 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη το μυθιστόρημα του Αδόλφο Μπιόυ Κασάρες “Σχέδιο διαφυγής”. Τέσσερα χρόνια αργότερα ακολουθεί “Η εφεύρεση του Μορέλ”. Πρόσφατα ένα τρίτο μυθιστόρημα του επανεκδίδεται από τον ίδιο εκδοτικό: “Το όνειρο των ηρώων”, σε μετάφραση Νίκου Πρατσίνη.
Η ιστορία που αφηγείται στο έργο του “Το όνειρο των ηρώων” είναι μία ιστορία ενηλικίωσης, στην οποία ενσωματώνει το αστυνομικό και το μεταφυσικό στοιχείο, κάνοντας εμφανή την επιρροή από τον μαγικό ρεαλισμό του Χόρχε Λουίς Μπόρχες.
Ένα νεαρό αγόρι αναζητά τη θέση του στον κόσμο.
Ο Εμίλιο Γάουνα καταγόταν από το Ταπαλκέ, ένα μικρό χωριό. Έχασε τους γονείς του όταν ήταν πολύ μικρός και οι συγγενείς του τον έφεραν στη Βίγια Ουρκίσα. Τα χρόνια πέρασαν και ο Γάουνα μαζί με το φίλο του Λαρσέν ζουν πια στη Σααβέρδα. Είμαστε στο 1927 ο Γάουνα να είναι είκοσι ενός ετών και εργάζεται στο συνεργείο του Λαμπρουσκίνι. Η περίοδος του καρναβαλιού έχει ξεκινήσει. Ο Γάουνα έπειτα από προτροπή του κουρέα μέσα Μεσαντόνιο ποντάρει 36 πέσος σε μία ιπποδρομία. Σαββατόβραδο και ο Γάουνα φτάνει στο καφενείο Πλατένσε, το στέκι της παρέας. Το πορτοφόλι του περιέχει χίλια πέσος. Είναι τα κέρδη από την ιπποδρομία. Ανακοινώνει στους φίλους του ότι τα χρήματα αυτά θα τα ξοδέψουν μαζί τις τρεις μέρες του καρναβαλιού. “Τα λεφτά από τζόγο επιτάσσουν γενναιοδωρία”, θα αποτανθεί ο γιατρός Βαλέργα, τη συμβουλή του οποίου ζήτησε η ομήγυρη. Τις επόμενες τρεις ημέρες τα χίλια πέσος γίνονται αλκοόλ και διασκεδάσεις. Το τελευταίο βράδυ ο Γάουνα θα συναντήσει και χορέψει με μια μασκαρεμένη άγνωστη. Όταν θα ξυπνήσει την επόμενη μέρα οι αναμνήσεις θα είναι θολές. Κανένας από την παρέα δεν προτίθεται να του δώσει απαντήσεις. Το μόνο που νιώθει είναι μία επιτακτική ανάγκη να βρει την άγνωστη γυναίκα και να θυμηθεί όσα τον βασανίζουν ακόμα και στα όνειρά του. Πώς βρέθηκε δίπλα στη λίμνη;
Τρία χρόνια έχουν περάσει από το καρναβάλι του 1927. Ο Γάουνα ακόμα αναζητά απαντήσεις. Αποφασίζει να αναβιώσει την τρίτη μοιραία βραδιά του καρναβαλιού του ’27. Θα του αποκαλυφθεί άραγε η αλήθεια;
Η εμμονή του με το παρελθόν τον εμποδίζει να συνεχίσει τη ζωή του. Οι μνήμες που έχει απωθήσει, χάσκουν σαν βάραθρο στο μονοπάτι του.
Ο Κασάρες σε αυτό το μυθιστόρημα του κινείται μεταξύ πραγματικότητας και ονείρου μεταξύ ελεύθερης βούλησης και ειμαρμένης. Όπως αναφέρει στο εισαγωγικό του σημείωμα, προσπάθησε οι ήρωες του να είναι ρεαλιστικοί, σε μία ιστορία που περιέχει το στοιχείο του μεταφυσικού. Πλάθει την πλοκή του δανειζόμενος αφηγήσεις των θαμώνων στο καφενείο, που τον πήγαινε, όταν ήταν παιδί, ο θυρωρός του σπιτιού του. Κυρίως όμως, βασίστηκε στην αίσθηση, που πολλοί έχουμε βιώσει, μίας στιγμής που δεν ανήκει στο παρόν, την αίσθηση ότι το μέλλον μέσα από μία ρωγμή εισέρχεται στο τώρα.
Επιπροσθέτως, ο ήρωας του ανακαλεί τις απωθημένες μνήμες στα όνειρά του σε μία απέλπιδα ανάγκη για την πλήρη ανάδυσή τους.
Η πορεία της ζωής του είναι αποτέλεσμα των επιλογών του ή ενός αναπόφευκτου πεπρωμένου;
Ο νεαρός Γάουνα στο μεταίχμιο της μετάβασης από την εργένικη στην οικογενειακή ζωή ολισθαίνει στο παρελθόν. Η προσωπική του ολοκλήρωση θα συντελεστεί όταν θα είναι κάτοχος των γεγονότων που του διαφεύγουν. Ο εαυτός και η συνείδηση είναι παράγωγα των βιωμάτων μας. Όταν ένα μέρος τους απολεσθεί, ένα κομμάτι μας χάνεται. Αυτό που απομένει δεν είναι ίδιο με το προϋπάρχον.
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο Αργεντινός συγγραφέας Αδόλφο Μπιόυ Κασάρες (1914-1999) γεννήθηκε και πέθανε στο Μπουένος Άιρες. Έγραψε τα μυθιστορήματα Η εφεύρεση του Μορέλ (1940, Εκδόσεις Πατάκη 2006, σε μετάφραση Αύγουστου Κορτώ), Σχέδιο διαφυγής (1945, Εκδόσεις Πατάκη 2006, σε μετάφραση Παύλου Μάτεσι), Το όνειρο των ηρώων (1954, Εκδόσεις Πατάκη 2023, σε μετάφραση Νίκου Πρατσίνη) κ.ά., και τα διηγήματα Η ουράνια πλεκτάνη (1948), Θαυμαστή ιστορία (1956), Ο ήρωας των γυναικών (1978), Βίαιες ιστορίες (1986) κ.ά. Με τον στενό του φίλο Χόρχε Λουίς Μπόρχες συνυπέγραψαν —είτε με τα πραγματικά τους ονόματα είτε με πομπώδη ψευδώνυμα, προϊόντα παιγνιωδών συνδυασμών προγονικών τους επωνύμων (Ονόριο Μπούστος Ντομέκ, Μπ. Σουάρες Λιντς)— σενάρια, ανθολογίες, αστυνομικές ιστορίες και σπαρταριστές σάτιρες του μοντερνισμού. Δύο χρόνια μετά τον θάνατο της αγαπημένης του συντρόφου, της Αργεντινής συγγραφέα Σιλβίνα Οκάμπο, κυκλοφόρησε η πολύχρονη αλληλογραφία τους, ένα εντυπωσιακό «φρέσκο» του πνευματικού Μπουένος Άιρες (Ταξιδεύοντας, 1996). Ο Κασάρες τιμήθηκε το 1975 με το Ανώτατο Βραβείο της Εταιρείας Αργεντινών Συγγραφέων (SADE), το 1981 με το παράσημο της Γαλλικής Λεγεώνας της Τιμής και το 1991 με το Βραβείο Μιγκέλ ντε Θερβάντες.
Οπισθόφυλλο
Μπουένος Άιρες, 1927. Το καρναβάλι τελειώνει και ο Εμίλιο Γάουνα πιστεύει ότι έχει ζήσει τη σημαντικότερη εμπειρία ολόκληρης της ζωής του. Το πρόβλημα όμως είναι ότι δεν θυμάται, παρά μόνο αμυδρά και εν μέρει, τι ακριβώς έχει ζήσει. Θυμάται να διασκεδάζει με τους φίλους του τριγυρίζοντας στους δρόμους της πόλης. Κι ύστερα να εμφανίζεται μια γυναίκα που φορούσε μάσκα στο πρόσωπο. Και ήταν ντυμένη ντόμινο. Και μετά, θυμάται να ξυπνά, αρκετές ώρες αργότερα, τρομοκρατημένος, στην όχθη μιας λίμνης. Τρία χρόνια αργότερα, ο Γάουνα προσπαθεί να λύσει το μυστήριο με τον μόνο τρόπο που ξέρει: αναδημιουργεί και ξαναζεί την ίδια ιστορία στο ιλιγγιώδες βασίλειο των αναμνήσεων και του κυκλικού χρόνου… Το Όνειρο των ηρώων (1954), ένα «αστυνομικής αντίληψης» μυθιστόρημα, «η ωραιότερη ιστορία του κόσμου», όπως έχει πει ο Χόρχε Λουίς Μπόρχες –πολύτιμος φίλος του Κασάρες που συνυπέγραψε μαζί του πολλά βιβλία–, εξετάζει διεισδυτικά την ανθρώπινη φύση και τη σημασία που έχουν τα όνειρα και η μνήμη στον τρόπο με τον οποίο ενεργούμε. Στην αρχή αρχή, πρέπει να υπήρξε η ιδέα πως η πραγματικότητα μπορεί να είναι φανταστική ανά πάσα στιγμή. Καμιά φορά η ζωή μάς επιτρέπει να αντικρίσουμε στιγμιαία κάτι που ανατρέπει την τάξη των πραγμάτων, σαν να ήταν ο κόσμος καμωμένος από άπειρους κόσμους που καμιά φορά συμπίπτουν. Aπό τον πρόλογο του συγγραφέα «Συνδυάζει τον κοινωνικό και τον μαγικό ρεαλισμό σε μια περίτεχνη σύνθεση, οικεία στους αναγνώστες του Μπόρχες και, στη συνέχεια, του Μαρκές». Kirkus Reviews «Κάτω από τον μανδύα ενός μυθιστορήματος δράσης και αγωνίας, ο Κασάρες γράφει ένα μεταφυσικό παραμύθι για την αναζήτηση του εαυτού». New York Times.
[πηγή: εκδόσεις Πατάκη]
