Το παραμύθι χθες και σήμερα

Στις μέρες μας το παραμύθι δεν διαβάζεται όσο παλιά, ωστόσο όμως οι γονείς έχουν αρχίσει να διαβάζουν όλο και περισσότερο παραμύθια στα παιδιά τους, τόσο τα κλασικά, όσο και σύγχρονα. Ένα ζήτημα είναι ποια στοιχεία πρέπει να διατηρεί ένα παραμύθι από τα παλιά του χαρακτηριστικά.

Υπάρχουν σήμερα πολλοί νέοι συγγραφείς παραμυθιών που ασχολούνται με θέματα που δεν υπήρχαν παλιότερα στα παραμύθια. Αρκετοί έχουν ξεφύγει από περιγραφές που απεικονίζουν κάστρα, πρίγκιπες και πριγκίπισσες, ζώα που μιλούν, μάγισσες και νεράιδες. Άλλοι πάλι στρέφονται σε νέα θεματολογία όπως η υγεία, η σωστή διατροφή , το σχολείο, χρησιμοποιώντας παράλληλα παραδοσιακές φιγούρες, όπως τα ξωτικά και οι νεράιδες. Υπάρχουν και κάποιοι ωστόσο που γράφουν κρατώντας το παραμύθι στην παραδοσιακή μορφή.

Υπάρχει ένα μοντέλο , το όποιο εισηγήθηκε ο Α. Γκρέιμας. Πρόκειται για μία θεωρία σύμφωνα με την οποία σε κάθε παραμύθι 6 ρόλους: α) το υποκείμενο , β) το αντικείμενο, γ) τον πομπό, δ)τον δέκτη, ε) τον βοηθό και στ) τον αντίπαλοι. Την εφαρμογή αυτού του μοντέλου μπορούμε να το δούμε σε ένα από τα γνωστότερα μας παραμύθια, την Κοκκινοσκουφίτσα. Σε αυτό το παραμύθι και οι έξι ρόλοι είναι ευδιάκριτοι. Το υποκείμενο, ο πρωταγωνιστής της ιστορίας είναι η Κοκκινοσκουφίτσα. Το αντικείμενο είναι το καλάθι με το φαγητό, καθώς αυτό είναι που πρέπει να φτάσει στην γιαγιά. Πομπός είναι η μητέρα η οποία στέλνει την Κοκκινοσκουφίτσα στην γιαγιά της και δέκτης η γιαγιά. Είναι φανερός ότι ο κακός λύκος είναι ο αντίπαλος, καθώς αυτός θέλει να βλάψει και την Κοκκινοσκουφίτσα και την γιαγιά της. Ο κυνηγός που στο τέλος σώζει και τις δύο είναι ο βοηθός της ιστορίας. Σε πολλά παραμύθια μπορούμε να διακρίνουμε αυτό το μοντέλο. Σίγουρα δε το εφαρμόζουν όλοι. Για τους νέους συγγραφείς ωστόσο είναι ένα καλός πρώτος οδηγός για την δομή του παραμυθιού.

Advertising

Advertisements
Ad 14
παραμύθια
Πηγή:https://gr.dreamstime.com

Οι αξίες και τα ιδανικά που εκφράζουν τα παραμύθια είναι διαχρονικά. Ωστόσο θα έπρεπε ίσως να τα δούμε και στο φως της σύγχρονης εποχής. Για παράδειγμα ο ‘’κακός’’ είναι απαραίτητος σαν σύμβολο μίας δυσκολίας. Δε πρέπει τα παιδιά να μισούν το λύκο της ιστορίας αλλά να γίνεται ξεκάθαρο το συμβολικό νόημα. Στην ιστορία της Κοκκινοσκουφίτσας για παράδειγμα το ηθικό δίδαγμα είναι να προσέχουμε ποιον εμπιστευόμαστε. Αν μία μητέρα έστελνε στα αλήθεια ένα δεκάχρονο κορίτσι μόνο του στο δάσος , η ευθύνη θα ήταν αποκλειστικά δική της.

Ακόμα η εικόνα του φτωχού που γίνεται πλούσιος μπορεί να καλλιεργήσει τη ματαιοδοξία. Για παράδειγμα πολλά κορίτσια που μεγαλώνουν με το παραμύθι της Σταχτοπούτας ή της Χιονάτης έχουν έπειτα την τάση να ντύνονται πριγκίπισσες. Το τέλος που φέρνει το πλούτο θα μπορούσαμε να το αποφύγουμε. Επίσης η εικόνες του γενναίου πρίγκιπα που σώζει τη κοπέλα περιορίζει το θάρρος στους άντρες, ενώ το ίδιο θάρρος μπορεί να έχει και μία γυναίκα. Παρόλα αυτά όμως αξίες όπως η αλήθεια, η φιλία, η αγάπη και το θάρρος είναι καλό να αποτελούν μηνύματα ενός παραμυθιού.

Η διαρκής προσπάθεια ανανέωσης των παλιών μύθων του Αισώπου και των παλιών παραμυθιών θα μπορούσε να είναι μικρότερη. Αυτό θα μπορούσε να γίνει με το να τοποθετούνται οι νέες ιστορίες στο παραδοσιακό πλαίσιο του παραμυθιού. Όλες αυτές οι νέες αλλαγές που προτείναμε παραπάνω θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν στο παραδοσιακό πλαίσιο του παραμυθιού, όπως είναι οι εικόνες του δάσους, των κάστρων, των νεράιδων. Το παραμύθι σίγουρα είτε σύγχρονο είτε κλασικό θα πρέπει να είναι η πρώτη επαφή ενός παιδιού με την λογοτεχνία για αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στον τρόπο που το αντιμετωπίζουμε.

Γεννηθήκα στα Χανιά το 1990. Ασχολούμαι 12 χρόνια με τη συγγραφή παραμυθιών και άρθρων ενώ τα τελευταία χρόνια άρχισα την συγγραφή θεατρικών έργων και την υποκριτική δύο πράγματα που αποτελούν τον ζωτικό μου χώρο. Έχω εκδώσει ένα βιβλίο με παιδικές ιστορίες με τίτλο Ρώτα το παραμύθι. Θεωρώ το διάβασμα το Θέατρο και τον Κινηματογράφο την πιο κατάλληλη ψυχαγωγία

Περισσότερα από τη στήλη: Βιβλίο

Βιβλίο

Βιβλία που (επιτέλους!) έρχονται στην οθόνη — και δεν κρατιέμαι να τα δω

Αν αγαπάς τα βιβλία όσο κι εγώ, τότε σίγουρα έχεις πιάσει τον εαυτό σου να…

Βιβλίο

Η συνταγή κατά του άγχους: Ένα βοήθημα για την καθημερινότητα

Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι άνθρωποι δυσκολεύονται εξαιτίας του άγχους. Το “Η συνταγή κατά…

Βιβλίο

Κώστας Κρομμύδας: Μια συγκινητική ιστορία μνήμης και αγάπης στο «Μη με λησμόνει»

  Ο Κώστας Κρομμύδας, με το μυθιστόρημά του «Μη με λησμόνει», μας χαρίζει μια ιστορία…

Βιβλίο

Η ανεπιθύμητη ανιψιά: Ο μίτος των αποκαλύψεων ξετυλίγει σκοτεινά μυστικά

Η ανεπιθύμητη ανιψιά, το νέο βιβλίο της Δήμητρας Ιωάννου θα γίνει το αγαπημένο σου αυτό…

Βιβλίο

Οργή, το απαγορευμένο βιβλίο του King

Τι 5, τι 10, τι 400 ευρώ – το βιβλίο Οργή του πολυγραφότατου και διάσημου…

Βιβλίο

Αισχύλεια ψήγματα

Είμαστε συνηθισμένοι να αναζητούμε τις ύψιστες στιγμές των λογοτεχνών σε μεγάλα -σε μέγεθος και σημασία-,…

Βιβλίο

Ανατομία: Ένα σκοτεινό βιβλίο για έρωτα και ανατομία

Ανατομία: Μια ιστορία αγάπης όπου το σκοτάδι της ιατρικής συναντά τον έρωτα Το «Ανατομία: Μια…