Οι αδυναμίες στο τραπεζικό σύστημα της Ελλάδας

Η καθυστέρηση στην ολοκλήρωση της αξιολόγησης, οι ανεπαρκείς χειρισμοί της κυβέρνησης και οι διαφωνίες ανάμεσα στο διεθνές νομισματικό ταμείο και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, έχουν συνδράμει στην ενίσχυση της αβεβαιότητας για την ελληνική οικονομία. Από αυτήν τη στασιμότητα των εξελίξεων έχει επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό το ήδη παθογενές τραπεζικό σύστημα της χώρας.

Η κωλυσιεργία στη λήψη αποφάσεων για την επίτευξη συνολικής συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών, έχει επιφέρει ισχυρές πιέσεις στο τραπεζικό σύστημα, συμβάλλοντας στη συνεχή αποδυνάμωσή του και στη μείωση της διαθέσιμης ρευστότητας. Οι τράπεζες αποτελώντας ένα καθοριστικό χρηματοδοτικό εργαλείο, διαδραματίζουν εξέχον ρόλο για τη λειτουργία της οικονομίας. Η έλλειψη θωράκισης των ελληνικών τραπεζών, που αδυνατούν να χρηματοδοτήσουν την πραγματική οικονομία, λειτουργεί με αντιαναπτυξιακό πρόσημο στην ελληνική κοινωνία.

Οι βασικοί επιμέρους λόγοι που πυροδοτούν την επιδείνωση του τραπεζικού συστήματος αποτελούν, η αύξηση των εκροών καταθέσεων, σε συνδυασμό με τον υψηλό αριθμό των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς και ο αποκλεισμός της χώρας μας από το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας.

Advertisements

Οι διαρκείς ατελέσφορες διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές, όπως και η αβεβαιότητα για την εκταμίευση της δόσης των 7 δις για την αποπληρωμή ομολόγων που λήγουν τον Ιούλιο, έχει σηματοδοτήσει στη διαμόρφωση κλίματος υψηλού κινδύνου στις τάξεις των καταθετών, με συνέπεια να παρατηρείται σταθερή τάση εκροών των καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες.

Παράλληλα οι υφιστάμενες δυσχέρειες στους ισολογισμούς των τραπεζών, ενισχύονται από το αυξημένο ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Η έκρηξή τους, που οφείλεται στην αδυναμία των δανειοληπτών να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, διαθέτει σημαντικό μερίδιο στη διόγκωση των προβλημάτων στις τράπεζες, περιστέλλοντας περαιτέρω τα επίπεδα ρευστότητας τους.

 Επιπροσθέτως, η καταπόνηση του τραπεζικού συστήματος εντείνεται από τον αποκλεισμό της χώρας μας από τη συμμετοχή της στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ευρωπαϊκής κεντρικής τράπεζας, όπου μέσω της αγοράς χρεογράφων, συνήθως υποτιμημένων κρατικών ομολόγων, παρέχεται χρηματοδότηση στα τραπεζικά συστήματα και επομένως ρευστότητα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι τράπεζες να έχουν στη διάθεσή τους κεφάλαια και έτσι τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν την αγορά, δηλαδή επιχειρήσεις και νοικοκυριά με σκοπό να αυξηθεί η κατανάλωση και να υπάρξει τόνωση της οικονομίας. Παρόλο που η λειτουργία και τα ευεργετήματα του προγράμματος είναι παροδικά, θα προσέδιδε μια σημαντική προσωρινή ανακούφιση στην ελληνική οικονομία.

Χαρακτηριστικό της έλλειψης ρευστότητας στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της χώρας, αποτελεί η ανάγκη χρηματοδότησης τους από τον ELA στο ανώτατο όριο. Πάντως, σύμφωνα με ανακοίνωση από την τράπεζα της Ελλάδος από τις 18/05 ζητήθηκε να μειωθεί η έκτακτη χρηματοδότηση κατά 1 δις και να διαμορφωθεί στα 45 δις.

Συμπερασματικά, η επίτευξη συνολικής συμφωνίας είναι καίριας σημασίας για την επανάκτηση της εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία και στο τραπεζικό σύστημα. Η ανάκαμψη του τραπεζικών ιδρυμάτων της χώρας θα αποτελέσει αρωγό στην προσπάθεια για επιστροφή στην ανάπτυξη της οικονομίας, δίνοντας την απαιτούμενη ώθηση που χρειάζεται η αγορά. Ωστόσο, για να καταστεί αυτό δυνατό, οφείλουν να παραμεριστούν οι πολιτικές σκοπιμότητες από όλες τις πλευρές, ώστε να επέλθει μια γρήγορη και δίκαιη λύση, που θα επιτρέψει στη χώρα να επανατοποθετηθεί σε αναπτυξιακή τροχιά.