Η Μαρία Δαμανάκη ήρθε στον κόσμο στις 31 Μαΐου 1952, στον Άγιο Νικόλαο Λασιθίου Κρήτης. Τη μητέρα της είχε βαφτίσει ο Ελευθέριος Βενιζέλος. Από μικρή ήταν σαΐνι στην αριθμητική και αργότερα στα μαθηματικά. Όπως, αργότερα θα πει η ίδια “Ο κόσμος των μαθηματικών με γοήτευε γιατί διαθέτει αρμονία και καθησυχαστική απουσία λαθών. Από μικρό παιδί, πριν από το σχολείο, τα πήγαινα καλά με τους αριθμούς. Η μητέρα μου χρησιμοποιούσε πολλές φορές το μυαλό μου στις επισκέψεις στο μπακάλικο”.
Μαρία Δαμανάκη – Φοιτητικά χρόνια και Πολυτεχνείο
Το 1970, η Μαρία Δαμανάκη, πέρασε στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Κατά την περίοδο των σπουδών της συμμετείχε ενεργά στην κατάληψη και αργότερα στην εξέγερση του Πολυτεχνείου. Η Μαρία, ήταν η φωνή του Πολυτεχνείου. Ήταν η φωνή που άκουγε όλος ο ελληνικός λαός να του ανακοινώνει τα γεγονότα μέσα από τον ραδιοφωνικό σταθμό του Πολυτεχνείου. Ιδιαίτερα, η φράση με την οποία ξεκινούσε πάντα πριν από κάθε μήνυμα ήταν “Εδώ Πολυτεχνείο, Εδώ Πολυτεχνείο, σας μιλά ο ραδιοφωνικός σταθμός των ελεύθερων αγωνιζομένων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζομένων Ελλήνων”.
Κάποιοι χαρακτήρισαν τη Μαρία ως “Βέμπο του Πολυτεχνείου”. Επίσης, κάποιοι θεωρούν πως σήμερα θα ήταν η “Παναγία της Μεταπολίτευσης”, που όλοι οι επίσημοι θα έραιναν με ροδοπέταλα. Όμως, εκείνη επιλέγει τη σιωπή πάνω σε αυτό το θέμα. Μάλιστα, λέει “Δε θα σας πω τίποτα για τις μέρες της κατάληψης. Θα είναι σα να προδίδω τους άλλους”.
Μετά το Πολυτεχνείο, η Μαρία έμενε κρυφά σε διαφορετικό σπίτι κάθε βράδυ. Στη συνέχεια, στο τέλος του χειμώνα πήγε ξανά στο Πολυτεχνείο, για να μη χάσει τη χρονιά. Εξάλλου, νόμιζε ότι η παρακολούθησή της είχε σταματήσει. Όμως, έκανε λάθος καθώς την επόμενη κιόλας μέρα τη συνέλαβαν, τη φυλάκισαν και τη βασάνισαν. Αυτό συνέβη την περίοδο Νοεμβρίου 1973 – Ιουλίου 1974. Αποφυλακίστηκε το Μάιο του 1974.
Μαρία Δαμανάκη – Επαγγελματική Πορεία
Έχοντας σπουδάσει χημικός μηχανικός στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, η Μαρία έπιασε την πρώτη της δουλειά, το 1974, στο εργοστάσιο αλουμινίου της Pechiney. Επίσης, την περίοδο 1975 – 1976 ήταν διοικητική υπάλληλος στο Τμήμα Σχεδιασμού Εισαγωγών – Εξαγωγών του Υπουργείου Συντονισμού.
Το διάστημα που έμεινε εκτός Βουλής η Μαρία ήρθε και πάλι σε επαφή με το αντικείμενό της. Δούλεψε ως μηχανικός στο Τμήμα Ενέργειας και Διαχείρισης Απορριμμάτων της Ηλέκτωρ.
Η πολιτική Δράση της Μαρίας Δαμανάκη
Μετά την πτώση της χούντας, η Μαρία Δαμανάκη εξελέγη βουλευτής, αρχικά, του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας κατά τις εκλογικές αναμετρήσεις των 1977. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η Μαρία Δαμανάκη ήταν μόλις 25 ετών και ήταν το νεαρότερο σε ηλικία μέλος στην Ιστορία του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Επίσης, εξελέγη βουλευτής το 1981 και το 1985. Στη συνέχεια, ήταν η πρώτη γυναίκα που διετέλεσε αντιπρόεδρος της Βουλής, την περίοδο 1986 – 1990.
Η Μαρία Δαμανάκη εξελέγη βουλευτής με τον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου κατά τις εκλογικές αναμετρήσεις των Ιουνίου και Νοεμβρίου 1989, 1990, 1993, 1996 και 2000. Τη δεκαετία του 1980, η Μαρία έβαλε πάνω στο τραπέζι τα ταυτοτικά ζητήματα, τον φεμινισμό και τα όρια της ελευθερίας της έκφρασης. Επιπλέον, το 1991, έπειτα από πρόταση των Χαρίλαου Φλωράκη και Λεωνίδα Κύρκου Φλωράκη, η Μαρία Δαμανάκη έγινε η πρώτη γυναίκα πρόεδρος πολιτικού κόμματος στην Ελλάδα και μάλιστα, σε ηλικία μόλις 39 ετών, του ενιαίου Συνασπισμού (ΚΚΕ και ΚΚΕ εσωτερικού).
Στις βουλευτικές εκλογές της 10ης Οκτωβρίου 1993, ο Συνασπισμός δεν κατάφερε να μπει στη Βουλή. Ως επακόλουθο αυτού, η Μαρία υπέβαλε την παραίτησή της και νέος Πρόεδρος του κόμματος εξελέγη ο Νίκος Κωνσταντόπουλος.
Την περίοδο που ήταν στη Βουλή η Μαρία, με το κόμμα του Συνασπισμού γνώρισε τον Καραμανλή. Εκείνος της είπε “Μου είπε καλά λόγια για σένα ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος. Μου είπε πως αυτό το κορίτσι να το προσέχουμε, γιατί λέει πολύ σκληρά πράγματα με τον πιο ήπιο τρόπο”. Ο Καραμανλής είχε αδυναμία στη Μαρία Δαμανάκη και συχνά την καλούσε στο Προεδρικό Μέγαρο για να της δώσει συμβουλές. Ειδικότερα, όταν η Μαρία αντιμετώπιζε εσωκομματικές επιθέσεις ως αρχηγός του Συνασπισμού ο Καραμανλής της είπε “Μαρία, δεν είναι ότι δε βλέπω τον αγώνα που κάνεις, αλλά αν δε τους πιάσεις από το σβέρκο, χάθηκες”.
Μαρία Δαμανάκη – Το Μάαστριχτ και η Έξοδος
Η πιο βαριά “αμαρτία” της Μαρίας Δαμανάκη ήταν ότι ο Συνασπισμός ψήφισε τη συνθήκη του Μάαστριχτ, που έθεσε τα θεμέλια της Ευρωζώνης. Πιο συγκεκριμένα, πήγε να στρέψει τον Συνασπισμό στη σοσιαλδημοκρατία μαζί με το Γρηγόρη Γιάνναρο και τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη. Όμως, η στροφή έμεινε στη μέση. Μάλιστα, είπε χαρακτηριστικά “Χάσαμε και αποδοκιμαστήκαμε”. Στη συνέχεια, παύει για ένα διάστημα να ανήκει στον πολιτικό στίβο.
Η Μαρία Δαμανάκη ως υποψήφια Δήμαρχος και Βουλευτής
Στη συνέχεια, η Μαρία στράφηκε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση διεκδικώντας, χωρίς επιτυχία όμως, τον δημαρχιακό θώκο της Αθήνας. Αυτό συνέβη το 1994 με τον Συνασπισμό και το 1998 με την υποστήριξη τόσο του Συνασπισμού όσο και του ΠΑΣΟΚ. Ειδικότερα, αφότου ανέλαβε την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ ο Κώστας Σημίτης, η Μαρία άρχισε να φλερτάρει με το κόμμα. Παρ’ όλα αυτά, το 2000 επανεξελέγη βουλευτής με το Συνασπισμό. Επίσης, έχει εκλεγεί δύο φορές μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αθηναίων την περίοδο 1994 – 2000.
Το 2003, η Μαρία Δαμανάκη, πήρε “διαζύγιο” από το κόμμα που ήταν αρχηγός του λίγα χρόνια πριν, υποβάλλοντας την παραίτησή της από τη θέση του βουλευτή “αλλά, όχι και από την πολιτική ζωή”. Πράγματι, λίγο αργότερα ακολούθησε η μεταπήδηση στο ΠΑΣΟΚ, μετά την εκλογή του Γιώργου Παπανδρέου. Με το ΠΑΣΟΚ επέστρεψε στη Βουλή από το 2004 μέχρι το Φεβρουάριο του 2010.
Την περίοδο κατά την οποία η Μαρία ήταν βουλευτής του ΠΑΣΟΚ, ανέλαβε τα παρακάτω καθήκοντα. Διετέλεσε μέλος του Πολιτικού Συμβουλίου του Κινήματος, και επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Κινήματος στις Επιτροπές Κοινωνικών Υποθέσεων, Παιδείας, Πολιτισμού και Περιβάλλοντος.
Μαρία Δαμανάκη – Ευρωπαϊκή Ένωση
Τον Νοέμβριο του 2009 ο Γιώργος Παπανδρέου δίνει στη Μαρία Δαμανάκη το “κλειδί” για να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στη ζωή της. Πιο συγκεκριμένα, από τις Βρυξέλες που ήταν για τη σύνοδο κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανακοινώνει πως τη θέση της κοινοτικής επιτρόπου της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αναλαμβάνει η Μαρία Δαμανάκη. Η θητεία της στην Κομισιόν, ως Επιτρόπου αρμόδιας για θέματα Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας, ήταν ιδιαίτερα επιτυχημένη.
Χάρη στο σημαντικό έργο της Μαρίας Δαμανάκη, ως Επιτρόπου για θέματα Θαλάσσιας Πολιτικής και Αλιείας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πήρε τις παρακάτω αποφάσεις. Υιοθέτησε νέα πολιτική για την αλιεία, και εισήγαγε και εφάρμοσε την Ατζέντα για τη Γαλάζια Ανάπτυξη στην Ευρώπη, η οποία πήρε ομόφωνη έγκριση από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πιο συγκεκριμένα, δημιούργησε 1,6 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας και 750 εκατομμύρια δολάρια εισόδημα, σε τομείς όπως ο παράκτιος τουρισμός, η ενέργεια των ωκεανών και η θαλάσσια βιοτεχνολογία. Ακόμα, θέσπισε τη νομοθεσία για τη δημιουργία του κοινού πλαισίου για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό στα κράτη – μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κατά τη διάρκεια της θητείας της, ο πληθυσμός των ψαριών επανήλθε σε πιο φυσιολογικά επίπεδα. Η συνέχιση των προσπαθειών της στο χώρο της αλιευτικής πολιτικής μπορεί να οδηγήσει στα παρακάτω: να γίνουν κατά 15 εκατομμύρια περισσότερα τα ψάρια στη θάλασσα, να ανοίξουν 30% περισσότερες θέσεις εργασίας, να υπάρξουν περισσότερα από 2 εκατομμύρια δολάρια επιπλέον εισοδήματος. Τον Μάιο του 2011 Η Μαρία Δαμανάκη σε δήλωσή της ως Επίτροπος έθεσε το δίλημμα “ευρώ ή δραχμή” για τη χώρα μας, προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων.
Μαρία Δαμανάκη – Πλώρη για τα Δ.Σ.
Η Μαρία Δαμανάκη συμμετέχει στα διοικητικά συμβούλια περισσότερων από 10 πολυεθνικών οργανισμών και πρωτοβουλιών, αλλά και δύο επιχειρηματικών ομίλων. Πιο συγκεκριμένα, συμπροεδρεύει στο UN Sustainability Committee για τη Γαλάζια Ανάπτυξη. Επίσης, είναι συμπρόεδρος στο Συμβουλευτικό Δίκτυο High – Level Panel για τους Ωκεανούς και μέλος της πρωτοβουλίας Friends of Ocean Commission του World Economic Forum.
Η Μαρία Δαμανάκη είναι μέλος των διοικητικών συμβουλίων του Oxford Martin School Ocean Program του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, και του Maritime Regions Forum και του Marine Stewardship Council (MSC). Επίσης, δουλεύει ως ειδικός σύμβουλος στη SYSTEMIQ στο Λονδίνο. Ο τελευταίος είναι είναι ένας όμιλος που έχει ως αντικείμενο τη χάραξη στρατηγικής για τις επιχειρήσεις συμβατής με τα πρότυπα αειφορίας και βιώσιμης ανάπτυξης.
Η Μαρία συμμετέχει στα διοικητικά συμβούλια των παρακάτω οργανισμών. Είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Paradise International Foundation που εδρεύει στην Κίνα, μέλος του διοικητικού συμβουλίου του εμβληματικού για τις ΗΠΑ Rockefeller Brothers Foundation που εδρεύει στη Νέα Υόρκη, και μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Prince Albert II of Monaco Foundation, Oceanographic Institute. Ακόμα, είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Centre of Ocean Solutions (Πανεπιστήμιο Stanford). Επίσης, διετέλεσε Παγκόσμια Διευθύνουσα Σύμβουλος του οργανισμού The Nature Conservancy, αρμόδια για τους Ωκεανούς, όπου ηγήθηκε μίας διεθνούς ομάδας με στόχο την αλλαγή στη διαχείριση των ωκεανών παγκοσμίως.
Η Μαρία Δαμανάκη την περίοδο 2020 – 2021
Την περίοδο 2020 – 2021 η Μαρία Δαμανάκη συμμετέχει ως ανεξάρτητο μη εκτελεστικό μέλος στα διοικητικά συμβούλια των δύο παρακάτω γνωστών, ισχυρών και εισηγμένων επιχειρηματικών ομίλων: Quest Holdings και Λάμψα Α.Ε.. Επίσης, είναι μέλος της Επιτροπής Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και Βιώσιμης Ανάπτυξης, και της Επιτροπής Ανάδειξης Υποψηφίων και Εταιρικής Διακυβέρνησης.
Σημαντικές γνωριμίες εκτός πολιτικής
Η Μαρία Δαμανάκη είναι από τους μετρημένους στα δάχτυλα του ενός χεριού πολιτικούς που δημιούργησαν πραγματικές φιλίες με καλλιτέχνες. Πιο συγκεκριμένα, η Τζένη Καρέζη ήταν η καλύτερη φίλη της για πολλά χρόνια. Κάποια στιγμή η Μαρία είχε πει για την Τζένη “Την ευγνωμονώ γιατί με στήριξε όταν αποφάσισα να κάνω παιδιά σε μία εποχή μεγάλων πολιτικών απαιτήσεων”. Μια βραδιά στο Ηρώδειο πήγε να συγχαρεί τον Μάνο Χατζιδάκι και δεν πίστευε στα αυτιά της όταν ο συνθέτης την κάλεσε να ξαναβρεθούν. Πιο συγκεκριμένα, η Μαρία είχε πει για τον Χατζιδάκι “Πάντα με εντυπωσίαζε η καινοτομία της ανορθόδοξης σκέψης του, που δεν ακολουθούσε τους διαχωρισμούς και τις ταμπέλες της εποχής και ακουμπούσε σε πυρηνικές αξίες που με άγγιζαν βαθιά. Σε μια δύσκολη προσωπική μου περίοδο, με αρνητική δημοσιότητα παντού, πήρα ένα γράμμα του, που δε θα ξεχάσω ποτέ”.
Η Μαρία με το Μανόλη και τη Λούλα Αναγνωστάκη ήταν φίλοι και σύντροφοι τα χρόνια του Συνασπισμού. Η Μαρία λέει για τον Μανόλη “Στα ποιήματα του Μανόλη ξαναγυρνάω συχνά, όταν θέλω να συμφιλιωθώ με τις ήττες μου, ακόμη και αν δε τις παραδέχομαι”. Τέλος, είναι πολύ καλοί φίλοι με την Άσπα και τον Διονύση Σαββόπουλο. Ειδικότερα για αυτούς η Μαρία λέει “Τους χρωστάω νύχτες όπου κρατούσαν οι χοροί, βραδιές κάτω από τα δέντρα στο Μούρεσι. Επίσης, τους χρωστάω μεσημέρια με τραπεζάκια έξω, συζητήσεις για τον Εμφύλιο, τη δικτατορία και την ταράτσα. Επιπλέον, τους χρωστάω τη συγκέντρωση της Εθνικής Φοιτητικής Ένωσης Ελλάδος, το κόμμα που μας τραβάει από το μανίκι. Ακόμη, τους χρωστάω την ανάγκη να μη πετάξουμε τίποτα, τα παιδάκια στο Λαύριο και τα παιδάκια που κρατάμε μέσα μας”, διότι, όπως λέει ο Διονύσης “Κορόιδα είμαστε να τα διώξουμε;”.
Συγγραφέας
Η Μαρία Δαμανάκη έχει γράψει βιβλία με θέμα τα ευρωπαϊκά ζητήματα, τα ανθρώπινα δικαιώματα, την εκπαίδευση και τα δικαιώματα των γυναικών. Αυτά είναι:
“Το θηλυκό πρόσωπο της εξουσίας”. (Δεκέμβριος 1995).
“Η επιστροφή της πολιτικής”. (Οκτώβριος 2000).
“Συμμετοχική Δημοκρατία”. Εγχειρίδιο για ενδιαφερόμενους. (Νοέμβριος 2004).
Ο δικός της απολογισμός
Η Μαρία Δαμανάκη θεωρεί πως τα χρόνια περνούν γρήγορα μόνο όταν νιώθεις πως δεν κάνεις τίποτα. Επίσης, είναι της άποψης πως αν η Ελλάδα θέλει να λύσει τα προβλήματά της πρέπει να κοιτάξει προς τα έξω. Πιο συγκεκριμένα, λέει πως στην Κρήτη υποστηρίζουν το εξής “Δε μπορείς να φτιάξεις καινούριο σπίτι με τις πέτρες από την παλιά καλύβα”. Επιπλέον, θεωρεί πως η Μεταπολίτευση δεν απέτυχε. Ειδικότερα, λέει “Το 1974 η μισή Ελλάδα ήταν αναλφάβητη. Δεν είναι πια. Επήλθε κοινωνική κινητικότητα και αλλαγές που έδωσαν στη γυναίκα υπόσταση. Και πολλά άλλα”. Ακόμη, ίσως δίνει την καλύτερη ευχή για τα 50 χρόνια της Μεταπολίτευσης: “Η Δημοκρατία δεν είναι ένα τοτέμ. Είναι ένα πλαίσιο που επιτρέπει να εκδηλώνονται διαρκώς αλλαγές. Είναι μια ομπρέλα κάτω από την οποία ανθίζουν λουλούδια. Είναι στο χέρι μας να ανθίσουν περισσότερα”.
Γάμοι, παιδιά, διαζύγια
![[Δαμανάκη Κιμούλης]](https://maxmag.gr/wp-content/uploads/2024/10/f3-ΔΑΜΑΝΑΚΗ-ΓΑΜΟΣ-1.webp)
![[Δαμανάκη Κιμούλη]](https://maxmag.gr/wp-content/uploads/2024/10/61e901f97115a.jpg)
Πηγές:
- Μαρία Δαμανάκη – Βικιπαίδεια (el.wikipedia.org) / Τελευταία πρόσβαση: 9/10/2024.
- Μαρία Δαμανάκη: Οκτώ χρόνια εκτός πολιτικής – Τι κάνει σήμερα (www.protothema.gr) / Τελευταία πρόσβαση: 9/10/2024.
- Δαμανάκη Μαρία (www.blod.gr) / Τελευταία πρόσβαση: 9/10/2024.
- Μαρία Δαμανάκη: Η φωνή που δεν κλείστηκε σε <<παρτιτούρες>> (www.kathimerini.gr) / Τελευταία πρόσβαση: 9/10/2024.
- Ραδιοφωνικός σταθμός του Πολυτεχνείου – Βικιπαίδεια (el.wikipedia.org) / Τελευταία πρόσβαση: 9/10/2024.
- Βιβλιοπωλείο Πολιτεία – Δαμανάκη Μαρία (www.politeianet.gr) / Τελευταία πρόσβαση: 9/10/2024.
- Μαρία Δαμανάκη – Βιογραφία (www.captainbook.gr) / Τελευταία πρόσβαση: 9/10/2024.
- Μαρία Δαμανάκη (www.gossip-tv.gr) / Τελευταία πρόσβαση: 9/10/2024.
- Η Φωνή του Πολυτεχνείου (www.lifo.gr) / Τελευταία πρόσβαση: 9/10/2024.
- Η νέα της καριέρα – Έβαλε πλώρη για Λονδίνο η Μαρία Δαμανάκη (www.matrix24.gr) / Τελευταία πρόσβαση: 9/10/2024.
- Γιώργος Κιμούλης: Θυελλώδεις έρωτες, χωρισμοί και σούσουρο (www.espressonews.gr) / Τελευταία πρόσβαση: 9/10/2024.
- Μαριάννα Κιμούλη: <<Το #MeToo αφορά τον πατέρα μου και τους δικηγόρους του>> (www.star.gr) / Τελευταία πρόσβαση: 9/10/2024.
