Προγνωστικοί παράγοντες της ακουστικής και αναγνωστικής κατανόησης
Η κατανόηση κειμένου είναι η ικανότητα κατανόησης του νοήματος ενός γραπτού κειμένου. Η ανάπτυξη της αναγνωστικής κατανόησης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αποκωδικοποίηση λέξεων και την ακουστική κατανόηση (σύμφωνα με την Απλή Θεώρηση της Ανάγνωσης· Hoover & Gough, 1990).
Με απλά λόγια, για να μπορέσει ένα παιδί να κατανοήσει όσα διαβάζει σε ένα κείμενο εξαρτάται από την ικανότητά του να αποκωδικοποιεί (να διαβάζει) τις λέξεις του κειμένου και από την ικανότητα του να κατανοεί τη σημασία αυτών των λέξεων στον προφορικό λόγο. Εάν το παιδί έχει δυσκολίες είτε με την αποκωδικοποίηση των λέξεων του γραπτού λόγου είτε με την κατανόηση των λέξεων του προφορικού λόγου, τότε θα έχει δυσκολία με την αναγνωστική κατανόηση κειμένου.
Η έρευνα
Οι ερευνητές βρήκαν ότι:
- Η ακουστική κατανόηση και η αποκωδικοποίηση λέξεων είναι οι δύο κύριοι καθοριστικοί παράγοντες για την ανάπτυξη της αναγνωστικής κατανόησης.
- Tο λεξιλόγιο, η γραμματική, η λεκτική μνήμη εργασίας και οι δεξιότητες εξαγωγής συμπερασμάτων, όπως χρησιμοποιήθηκαν στις αναλύσεις ως ένας κοινός γλωσσικός παράγοντας, ήταν ισχυροί διαχρονικοί προγνωστικοί παράγοντες τόσο της ακουστικής όσο και της αναγνωστικής κατανόησης.
Συμπεράσματα
- η ακουστική κατανόηση εξηγήθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου από τις δεξιότητες του προφορικού λόγου, δηλαδή, το λεξιλόγιο, τη γραμματική –σύνταξη και παραγωγή μορφημάτων–, τη λεκτική μνήμη εργασίας και τις δεξιότητες εξαγωγής συμπερασμάτων.
- Έτσι, οι δεξιότητες της ακουστικής κατανόησης και αποκωδικοποίησης, μαζί με την αλληλεπίδρασή τους, εξήγησαν σχεδόν εξ ολοκλήρου την αναγνωστική κατανόηση, στην αρχή της μελέτης.
- Επιπλέον, η ακουστική κατανόηση συνέχισε να προβλέπει τόσο την πρώιμη όσο και την μεταγενέστερη ανάπτυξη της αναγνωστικής κατανόησης, ενώ η αποκωδικοποίηση προέβλεψε μόνο την πρώιμη ανάπτυξη της αναγνωστικής κατανόησης για όσα παιδιά είχαν φτωχές δεξιότητες αποκωδικοποίησης.
- Το λεξιλόγιο, η γραμματική, η λεκτική μνήμη εργασίας και οι δεξιότητες εξαγωγής συμπερασμάτων δεν μπόρεσαν να εξηγήσουν με μοναδικό τρόπο την αναγνωστική κατανόηση (δηλαδή, ως ξεχωριστές δεξιότητες) πέρα από τον ρόλο τους ως μέρος του κοινού γλωσσικού παράγοντα (δηλαδή, ως γλωσσικές δεξιότητες μαζί).
Βιβλιογραφία
Hoover, W. A., & Gough, P. B. (1990). The simple view of reading. Reading and Writing: An Interdisciplinary Journal, 2, 127-160.
Lervåg, A., Hulme, C., & Melby-Lervåg, M. (2018). Unpicking the Developmental Relationship Between Oral Language Skills and Reading Comprehension: It’s Simple, But Complex. Child development, 89(5), 1821–1838. https://doi.org/10.1111/cdev.12861
