
Η πρώτη μέρα του Απρίλη έχει οριστεί ως η παγκόσμια ημέρα βιβλίου γαστρονομίας. Η ημέρα δεν επιλέχθηκε διόλου τυχαία καθώς ήταν η ημερομηνία γέννησης του Γάλλου νομικού και πολιτικού Ζαν Μπριγιά-Σαβαρέν. Αν και ο Μπριγιά-Σαβαρέν μελέτησε και δημοσίευσε πολλές νομικές και οικονομικές μελέτες, εκείνος έγινε γνωστός και έμεινε στην συνείδηση του κόσμου ως ο συγγραφέας του οκτάτομου έργου του «Η Φυσιολογία της Γεύσης ή στοχασμός περί της υψηλής γαστρονομίας, έργο θεωρητικό, ιστορικό και για καθημερινή χρήση, αφιερωμένο στους καλοφαγάδες των Παρισίων, από ένα καθηγητή, μέλος πολλών επιστημονικών και λογοτεχνικών εταιρειών».
Το εγχείρημα του Μπριγιά-Σαβαρέν αποτελεί μία σειρά από διδάγματα και σκέψεις με απώτερο σκοπό να αυξήσουν την όρεξη των συνδαιτυμόνων. Για τον Γάλλο συγγραφέα το κάθε γεύμα είναι μια τέχνη. Άλλωστε μία από τις περίφημες ρήσεις του ήταν η ακόλουθη:
Πες μου τι τρως για να σου πω ποιος είσαι
Στην Ελλάδα το πρώτο βιβλίο μαγειρικής που εκδόθηκε ποτέ στην χώρα μας ήταν το 1828 στην Σύρο με τίτλο «Η Μαγειρική μεταφρασθείσα εκ του ιταλικού. Εν Σύρα 1828». Ωστόσο τα βιβλία γαστρονομίας διαδόθηκαν από τον Νικόλαο Τσελεμεντέ, σεφ και δάσκαλο της μαγειρικής και της ζαχαροπλαστικής, καθώς κυκλοφόρησε τον πρώτο ολοκληρωμένο οδηγό μαγειρικής τον Απρίλιο του 1926.
Σήμερα τα βιβλία μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής γίνονται ανάρπαστα από το κοινό. Δημοφιλείς Έλληνες και ξένοι σεφ γραφούν τα βιβλία τους με απλές αλλά και πιο περίπλοκες συνταγές οι οποίες ικανοποιούν και τους πιο απαιτητικούς ουρανίσκους.
Dina’s Bakery, My best recipes – Ντίνα Νικολάου, Εκδόσεις Μίνωας
Η αγαπημένη σεφ Ντίνα Νικολάου, πρέσβειρα της ελληνικής γαστρονομίας στο εξωτερικό, μοιράζεται μαζί σας τις καλύτερες και πιο πετυχημένες συνταγές της. Μέσα από αυτό το βιβλίο, θα την ακολουθήσετε σε όλα της τα ταξίδια: στο Παρίσι, στην Αθήνα, στην Κυρτώνη, σε επαγγελματικές κουζίνες, σε τηλεοπτικά πλατό, σε ατελείωτα οικογενειακά τραπέζια. Η γευστική μνήμη μεταμορφώνει κάθε πιάτο, χαρίζοντας στα φαγητά βαθιά νοστιμιά.

Κάθε φαγητό έχει τη δική του ιστορία, κάθε πιάτο έχει το δικό του αποτύπωμα. Αλλά όλες οι συνταγές έχουν ένα κοινό συστατικό: ένα αρχέγονο υλικό για το οποίο όλοι έχουμε τις περισσότερες αναμνήσεις και ιστορίες να διηγηθούμε. Το αλεύρι… Ψωμάκια ζυμωμένα με αγάπη, πίτες με απλά υλικά, κέικ, ζυμαράκια… ζυμώματα, φουσκώματα, ενέργεια, αγάπη και, φυσικά, γνώση!
All About Brunch – Άκης Πετρετζίκης, εκδόσεις Ψυχογιός
Τι είναι το brunch; Ένα αργοπορημένο πρωινό ή ένα εσπευσμένο μεσημεριανό, θα σας απαντήσω. Είναι ένα γεύμα-γιορτή. Μπορεί κανείς να το απολαύσει από το πρωί έως αργά το απόγευμα, συνδυάζοντας αλμυρές και γλυκές γεύσεις, χυμούς, ακόμα και αγαπημένα cocktails.

Όταν ξεκίνησα να δουλεύω πάνω στο βιβλίο αυτό, ο στόχος μου ήταν να δημιουργήσω τον απόλυτο οδηγό για ένα καλοφτιαγμένο brunch και να αποδείξω ότι –το συγκεκριμένο γεύμα– μπορεί να είναι «σπιτικό», ιδιαίτερα νόστιμο, χορταστικό, αλλά και θρεπτικό. Όλα είναι θέμα επιλογών και στο brunch υπάρχουν πολλές! Το καλύτερο όλων; Είναι ένα γεύμα το οποίο μπορεί να συνδυάσει περισσότερες από μία γαστρονομικές κουλτούρες, με τα φρεσκοψημένα γαλλικά κρουασάν, τις ελληνικές χειροποίητες πίτες, τα αφράτα αμερικάνικα ντόνατς –και πολλά ακόμα αγαπημένα φαγητά– να συνυπάρχουν αρμονικά. Κι εδώ ακριβώς κρύβεται η μαγεία του: το brunch είναι ένα γεύμα χωρίς κανόνες. Χωρίς ώρες. Χωρίς συγκεκριμένες γεύσεις, αλλά με αμέτρητες παραλλαγές και πολλά μυστικά! Αυτά θα τα βρείτε στις σελίδες του βιβλίου που κρατάτε στα χέρια σας. Επόμενο βήμα; Να τα μεταφέρετε στην κουζίνα σας και να πάτε σε άλλη διάσταση όχι μόνο το brunch, αλλά και το πρωινό, το μεσημεριανό, το σνακ ή… το δείπνο σας. Γιατί, βλέπετε, το brunch κρύβει μέσα του τα πιο νόστιμα στοιχεία κάθε γεύματος. Ας τα ανακαλύψουμε παρέα… Άκης Πετρετζίκης
Επιπλέον, από τις εκδόσεις Ψυχογιός κυκλοφορούν τα βιβλία του «Παιδικό πάρτι», «Μόνο σοκολάτα», «Το απόλυτο βιβλίο της νηστείας», «Street Food», «Η δική μου ελληνική κουζίνα», «Piece of cake» και «Αυτό πρέπει να το δοκιμάσεις». Τέλος κυκλοφορεί από τον γνωστό σεφ και μια παιδική σειρά βιβλίων και επιτραπέζιων παιχνιδιών για την διατροφή.
Κρασί. Ένα ταξίδι γευσιγνωσίας – Μάρνι Ολντ, εκδόσεις Ψυχογιός
Το «Κρασί. Ένα ταξίδι γευσιγνωσίας» αποτελεί μία λεπτομερειακή και άκρως ενδιαφέρουσα εξερεύνηση στον κόσμο του κρασιού. Μάθετε πώς να γεύεστε το κρασί, πώς να επιλέγετε κρασιά που θα απολαύσετε, πώς να τα αποθηκεύετε και να τα σερβίρετε ώστε να αναδύονται τα αρώματα και να αναδεικνύεται η γεύση τους. Γνωρίστε την πλήρη γκάμα των λευκών, κόκκινων και ροζέ κρασιών, τις διάφορες ποικιλίες των σταφυλιών και τις περιοχές που παράγουν κρασιά.

Το βιβλίο αυτό ξεδιαλύνει τους μύθους περί κρασιού, ώστε την επόμενη φορά που θα δοκιμάσετε ένα ποτήρι να ζήσετε την απόλυτη γευστική εμπειρία!
Γλυκά παντρέματα – Χρήστος Βέργαδος, εκδόσεις Διόπτρα
Σας έχει συμβεί να θέλετε δύο γλυκά σε ένα;
Ή κάποιος από την παρέα σας να έχει όρεξη λουκουμάδες και κάποιος άλλος για cheesecake;
Σε αυτό το βιβλίο «παντρεύονται» δημιουργικά 150 αγαπημένες συνταγές, δημιουργώντας 50 νέους συνδυασμούς που θα σας καταπλήξουν!

Η φιλοσοφία του βιβλίου είναι ο αναγνώστης, αντλώντας πληροφορίες και έμπνευση από τις συνταγές, να προχωρήσει στα δικά του «παντρέματα» και να εντυπωσιάσει γνωστούς και φίλους.
Το βιβλίο αυτό είναι ένας μοναδικός οδηγός για να ανανεώσουμε τον τρόπο που βλέπουμε τα γλυκά και τη ζαχαροπλαστική.
Ακόμη, από τις εκδόσεις Διόπτρα κυκλοφορούν τα βιβλία του Χρήστου Βέργαδου «Γλυκά χωρίς…» και «Σχολείο Ζαχαροπλαστικής».
Ερωτικά μπαχαρικά της Πολίτικης Κουζίνας – Μαρία Εκμεκτσίογλου, εκδόσεις Πατάκης
Κάποιες στιγµές, όταν αναβλύζουν από τις κατσαρόλες µου τα αρώµατα των µπαχαρικών που χρησιµοποιώ, κλείνω τα µάτια και µεταφέροµαι νοερά στα παιδικά µου χρόνια στο Καντιλί στον Βόσπορο, στις ηµέρες της Παναγίας, που γιόρταζα και στο σπίτι υπήρχε πυρετός ετοιµασιών, µε τη γιαγιά Βασίτσα στο τιµόνι της κουζίνας, τη µαµά Σοφούλα από δίπλα, το Ελενάκι και τη Μακρουίτσα σε βοηθητικές θέσεις… Ήταν όλες σε µόνιµη σύγκρουση µε τη γιαγιά για το ποιο µπαχαρικό ταιριάζει περισσότερο στο κοκκινιστό, µε τον παντοτινό καβγά µην αλλάξουν οι συνήθειες µαγειρέµατος των συγκεκριµένων πιάτων, γιατί υπάρχουν οι αιώνιοι άγραφοι νόµοι της Πολίτικης Κουζίνας. Νόµοι που δεν άλλαξαν, ούτε πρόκειται να αλλάξουν ποτέ!

Τα µπαχαρικά είναι ο πλούτος στη ζωή και στην τροφή µας. Είναι το µαγικό ραβδάκι κάθε µάγειρα και κάθε µαγείρισσας, που µπορεί να µετατρέψει ένα απλό πιάτο σε µια πανδαισία γεύσης και µαγείας, µε αρώµατα αισθησιακά, ακόµα κι αφροδισιακά. Λίγοι κόκκοι κλεισµένοι σε ένα τοσοδούλι µπουκαλάκι που, έτσι και απελευθερωθούν, κάνουν τόσο αισθητή την παρουσία τους, όπως κάθε πολύτιµο αγαθό που τοποθετείται σε µικρή συσκευασία.
Κι ας µην ξεχνάµε ότι ο δρόµος για την καρδιά περνάει από το στοµάχι.
Μοριακή Γαστρονομία, Κατσαρόλες και δοκιμαστικοί σωλήνες – Hervé This, εκδόσεις Πατάκης
Πώς θα καταφέρουμε ο κρόκος ενός βρασμένου σφιχτού αυγού να είναι ακριβώς στο κέντρο; Τι πρέπει να κάνουμε για να είναι ο ζωμός διαυγής; Γίνεται μαγιονέζα χωρίς αυγό; Αφρός από σκέτη σοκολάτα; Πώς θα γίνει να αλείφεται το βούτυρο με το που βγαίνει από το ψυγείο; Πότε είναι πιο αρωματικό το φαγητό: όταν μασάμε αργά ή όταν μασάμε γρήγορα; Και μπορούμε πράγματι να «σφραγίσουμε» τους χυμούς στο κρέας που ψήνουμε; Αλλά πότε να το αλατίσουμε: πριν ή μετά το ψήσιμο; Και με το κρασί τι γίνεται; Μήπως παίζει ρόλο το σχήμα του ποτηριού στη γεύση του;

Ένα μικρό μόνο δείγμα από τα ενδιαφέροντα αλλά ταυτόχρονα χρήσιμα και συχνά διασκεδαστικά ερωτήματα τα οποία ο Herve This αναλαμβάνει να διαλευκάνει. Έως τώρα η χημεία των τροφίμων ήταν μόνο αντικείμενο των χημικών. Η Μοριακή γαστρονομία τη φέρνει –όπως φέρνει επίσης τη φυσική και τη βιολογία– στην κουζίνα καθιστώντας την άλλο ένα εργαλείο στα χέρια όσων μαγειρεύουν. Το πώς θα χρησιμοποιήσετε αυτό το εργαλείο είναι στα χέρια σας. Μπορείτε να τελειοποιήσετε οικεία καθημερινά πιάτα, αλλά μπορείτε και να εμπνευστείτε και να δημιουργήσετε νέους συνδυασμούς ύφους, γεύσεων και αρωμάτων. Μπορείτε ακόμα απλώς να ικανοποιήσετε την περιέργειά σας και να βυθιστείτε στην αφήγηση ενός χημικού που αγαπάει τη μαγειρική και αποφάσισε να μπει στην κουζίνα κρατώντας στο ένα χέρι τις κατσαρόλες του και στο άλλο τους δοκιμαστικούς του σωλήνες.
Διαδικτυακές πηγές
Ημέρα Γαστρονομικού Βιβλίου. Ανακτήθηκε από sansimera.gr/worldays
Νικόλαος Τσελεμεντές. Ανακτήθηκε από sansimera.gr/biographies
Το 1828 το πρώτο βιβλίο μαγειρικής στην Ελλάδα (2022). Δημοσιεύθηκε στο foodlife.gr