Σαν σήμερα το 1949, έρχεται στη ζωή στην Γλασκόβη ο Μαρκ Φρόιντερ Νόπφλερ. Η μητέρα του ήταν δασκάλα με καταγωγή από το Νιουκάστλ της Αγγλίας. O πατέρας του ήταν πολύ γνωστός Ούγγρος αρχιτέκτονας, εβραϊκής καταγωγής, ο οποίος έφυγε για τη Μεγάλη Βρετανία με όλη του την οικογένεια το 1939 προκειμένου να γλιτώσει από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης των ναζί.
Οι επιρροές του Μαρκ Νόπφλερ
Τέλη της δεκαετίας του ’50, ο Μαρκ Νόπφλερ, κατηφόρισε από τη Σκωτία στην πατρίδα της μητέρας του. Ο Μαρκ μεγάλωσε μέσα στις τέχνες και τα γράμματα, έχοντας από μικρός μια έφεση στη λογοτεχνία και στο γράψιμο, στο σκάκι και φυσικά στη μουσική. Οι πρώτες του επιρροές ήρθαν τη δεκαετία του ’60 από τον θείο του, που έπαιζε φυσαρμόνικα και πιάνο και του κινούσε το ενδιαφέρον για την folk, την country και την αφροαμερικανική μουσική.
Έτσι, αυτά τα ακούσματα θα επηρεάσουν όλη του την καριέρα. Το ίνδαλμά του όμως ήταν ο βιρτουόζος κιθαρίστας και μέλος των Shadows, Χανκ Μάρβιν. Αντιγράφοντάς τον, ο Μαρκ Νόπφλερ υιοθέτησε την κόκκινη Stratocaster με την οποία έχει κυρίως συνδεθεί σε ένα από τα πιο γνωστά του βίντεο κλιπ. Γενικότερα, άλλαζε κιθάρα σχεδόν σε κάθε του τραγούδι.
Τα πρώτα χρόνια του Μαρκ Νόπφλερ
Εκτός από τη μουσική όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το γράψιμο ήταν ο πρώτος του μεγάλος έρωτας. Γι’ αυτό και έπιασε δουλειά από τα 13 του σε μια τοπική εφημερίδα του Νιουκάστλ, γράφοντας κυρίως για μουσική. Τελειώνοντας το σχολείο, πήγε στο Harlow College στο Έσεξ για να σπουδάσει δημοσιογραφία. Μετά από έναν χρόνο, έφυγε για το Λιντς για να συνεχίσει τις σπουδές του. Ταυτόχρονα δουλεύει στην Yorkshire Evening Post. Εκεί γνωρίζει τον Στιβ Φίλιπς, γίνονται πολύ καλοί φίλοι, και αυτός ουσιαστικά γινεται ο άνθρωπος που τον προτρέπει να τα παρατήσει όλα και να ασχοληθεί με τη μουσική.
Δημιούργησε αρχικά ένα ντουέτο, τους Duolian String Pickers, οι οποίοι έπαιζαν με ακουστικές κιθάρες μπλουζ κομμάτια σε παμπ της περιοχής. Το 1970, ο Μαρκ Νόπφλερ ηχογράφησε το πρώτο του ντέμο μαζί με τον Φίλιπς και δύο ακόμα συμφοιτητές τους, μέσα στο οποίο υπάρχει και το πρώτο του κομμάτι, το Summer’s Coming My Way.
Το 1973, αποφοίτησε από το πανεπιστήμιο και μετέβη στο Λονδίνο για να ασχοληθεί αποκλειστικά με τη μουσική, αφού όμως του έχει προταθεί να γίνει λέκτορας στο Loughton College. Από κοινούς γνωστούς, έμαθε ότι οι Brewers Droop ψάχνουν κιθαρίστα και πήγε αμέσως στο στούντιο μαζί τους για να ηχογραφήσει το The Booze Brothers.
Ένα βράδυ, σε κάποιες πρόβες, έπεσε στα χέρια του μια παλιά ακουστική ξύλινη κιθάρα με στραβό λαιμό, η οποία του άρεσε γιατί είχε λεπτές χορδές και θα μπορούσε να εξασκήσει τα δάχτυλά του. Κάπως έτσι ξεκίνησε να παίζει χωρίς πένα και κάποια στιγμή αποφάσισει να την πετάξει οριστικά και να δημιουργήσει το μοναδικό προσωπικό του στυλ. Οι νότες που έβγαιναν από τα μαγικά του δάχτυλα, μπορούσαν πια να ταξιδέψουν σε όλο τον πλανήτη.
Τα χρόνια με τους Dire Straits
Για περισσότερη επιτυχία και ανάδειξη, ο Μαρκ Νόπφλερ δημιούργησε την πρώτη δικιά του μπάντα, τους Café Racers. Στην μπάντα αργότερα προστέθηκαν (όταν μετακόμισε στο Λονδίνο) και ο αδερφός του, Ντέιβιντ (δεύτερη κιθάρα), μαζί με τον κολλητό του φίλο Τζον Ίλσλεϊ (μπάσο). Στην παρέα θα μπει και ο έμπειρος ντράμερ Πικ Γουίδερς, με τον οποίο ο Μαρκ είχε συνεργαστεί στους Brewers Drop. Κάπως έτσι δημιουργούνται το 1977 οι Dire Straits. «Νονός» του συγκροτήματος ήταν ο συγκάτοικος του Γουίδερς, ο οποίος τους παρακολουθούσε σε μια πρόβα τους, είχε διαβάσει τη φράση σε κάποιο βιβλίο και το πρότεινε. «In dire straits» είναι ένα ιδιωματισμός που χρησιμοποιείται κυρίως από ναυτικούς και σημαίνει πολύ δύσκολες συνθήκες ή περιγράφει μια πολύ δύσκολη περίσταση.
Εκείνη την περίοδο, μπήκαν για πρώτη φορά στο στούντιο και ηχογράφησαν 4 τραγούδια, μέσα στα οποία ήταν και το εμβληματικό Sultans of Swing. Αναφερόταν σε ερασιτέχνες μουσικούς, σε μουσικούς που παίζουν για τη μουσική και όχι για την εμπορική επιτυχία, την προβολή και τα χρήματα. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται σε μια τζαζ μπάντα, το όνομα της οποίας είναι ο τίτλος του τραγουδιού. Έπαιζε σε ένα άδειο μαγαζί και αποτελούνταν από ανθρώπους που έχουν άλλες δουλειές το πρωί και το βράδυ παίζουν παρέα, χωρίς να τους ενδιαφέρει κάτι άλλο.
Ο Μαρκ Νόπφλερ έγραφε γενικότερα βιωματικούς στίχους, πολλές φορές τα τραγούδια του ήταν αυτοβιογραφικά. Το προαναφερθέν σενάριο συνέβη σε μια παμπ στο Ντέπτφορντ, στο νότιο Λονδίνο, λίγο καιρό αφού μετακόμισε εκεί. Για τη μουσική του κομματιού λέγεται μάλιστα ότι όταν ηχογραφούσε το σόλο του, είπε πως θα παίξει κάτι που δε θα μπορέσει να το παίξει ποτέ κανείς άλλος. Κάτι που ίσως ίσχυε μέχρι να το κάνει ο Έλληνας μουσικός, Δημήτρης Σταρόβας! Το ντέμο του Sultans of Swing, επειδή το λάτρεψαν αρκετοί παραγωγοί του σταθμού ακούστηκε συνέχεια στο ραδιόφωνο του BBC, πολύ καιρό πριν βγει ο δίσκος, ο οποίος κυκλοφόρησε ολοκληρωμένος τον Οκτώβρη του 1978, έχοντας ως τίτλο το όνομα του συγκροτήματος.
Ακολούθησανν 3 ακόμη άλμπουμ μέχρι το 1982 (Communique, Making Movies, Love over Gold). Τότε ο Μαρκ Νόπφλερ αποφάσισε πως είναι ανάγκη να κάνει η μπάντα ένα διάλειμμα μετά από 5 χρόνια ασταμάτητης δουλειάς. Αυτός από την άλλη εξελίχθηκε και εξερευνούσε άλλους μουσικούς δρόμους: μουσικές για σειρές και ταινίες (Local Hero, Cal, Comfort and Joy), κομμάτια για άλλους καλλιτέχνες (Μπόμπ Ντίλαν, Τίνα Τάρνερ) και συλλογή πληροφοριών. Αυτές οι «πληροφορίες» έγιναν σε λίγο καιρό ένας από τους κορυφαίους δίσκους στην ιστορία των βρετανικών ταμπλόιντς.
Πιο συγκεκριμένα, τον Μάιο του 1985 κυκλοφόρησε το Brothers in Arms, το οποίο έχει πουλήσει μέχρι σήμερα πάνω από 30 εκατομμύρια αντίτυπα και βρίσκεται στην 8η θέση των άλμπουμ με τις περισσότερες πωλήσεις στην ιστορία του Ηνωμένου Βασιλείου. Ξεχωρίζει φυσικά σε αυτό, το Money for Nothing ή αλλιώς MTV song όπως είχε γίνει ευρύτερα γνωστό. Σύμφωνα με τον Μαρκ Νόπφλερ, ο ίδιος έγραψε το τραγούδι σε ελάχιστο χρόνο, όταν μπήκε σε ένα μαγαζί ηλεκτρικών ειδών στη Νέα Υόρκη και είδε κάποιον πελάτη να χαζεύει ένα βίντεο κλιπ των Motley Crue στο ΜΤV στις τηλεοράσεις του καταστήματος, καταγράφοντας σε ένα χαρτί τις ατάκες του. Στην εκτέλεση συμμετέχει και ο Sting, o οποίος ηχογραφούσε στο ίδιο στούντιο με τους Dire Straits τον δικό του δίσκο, ενώ το βίντεο κλιπ του τραγουδιού ήταν το πρώτο που επέλεξε να παίξει το ευρωπαϊκό MTV όταν ξεκίνησε τη λειτουργία του.
Τον Απρίλιο του 1986, μετά από 230 συναυλίες τελειώνει η περιοδεία του Brothers in Arms και μετά από λίγο ο Μαρκ Νόπφλερ αποφάσισε πως είναι καιρός για ένα ακόμη διάλειμμα. Καταπιάστηκε πάλι με την παραγωγή τραγουδιών για άλλους καλλιτέχνες και soundtrack ταινιών και σειρών. ουσιαστικά όμως αυτό το διάλειμμα ήταν η αρχή του τέλους για το συγκρότημα. Οι Dire Straits μέχρι την ηχογράφηση του επόμενου και τελευταίου τους δίσκου συμμετείχαν ως μπάντα σε κάποια μεγάλα events στην Μεγάλη Βρετανία, κυρίως φιλανθρωπικού χαρακτήρα, αλλάζοντας όμως συνεχώς μέλη, με μόνους σταθερούς τον Μαρκ με τον Ίλσλεϊ.
Αποφάσισαν λοιπόν να βγάλουν έναν τελευταίο δίσκο και να κάνουν μια τελευταία περιοδεία. Το On Every Street κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβρη του 1991. Ούτε οι κριτικές, ούτε οι πωλήσεις ήταν όμως καλές, με τον Μαρκ να λέει πως η υπερβολική φήμη μετά την επιτυχία του Brothers in Arms φταίει για όλα. Η τελευταία παγκόσμια περιοδεία τους περιλαμβάνει 300 συναυλίες, με τα εισιτήρια να ξεπερνούν τα 7 εκατομμύρια, ενώ κατά τη διάρκεια αυτής, ηχογραφήθηκε και το live άλμπουμ τους On The Night.
Με ανακοίνωσή τους έβαλαν οριστικό τέλος στην πορεία της μπάντας το 1995 και δεν έχουν ξαναπαίξει έκτοτε όλοι μαζί, ενώ όταν εισήχθησαν στο Rock and Roll Hall of Fame το 2018, o Μαρκ Nόπφλερ δεν εμφανίστηκε ποτέ αφού ήταν ανέκαθεν ενάντια στη βιομηχανία της μουσικής και απεχθανόταν τα φώτα της σόουμπιζ, τα ΜΜΕ και τις συνεντεύξεις.
Η συνέχεια μέχρι σήμερα
Ο Μαρκ Νόπφλερ ξεκίνησε τη σόλο καριέρα του με το Golden Heart to 1996 και μέχρι σήμερα παραμένει αρκετά ενεργός αφού κυκλοφόρησε άλλα 8, ενώ έχει και συνολικά 9 κομμάτια ταινιών. Μάλιστα το Going Home που έγραψε για την πολυβραβευμένη ταινία Local Hero, χρησιμοποιείται από τη Νιουκάστλ, την ομάδα της πόλης του της οποίας είναι και φανατικός οπαδός, κατά την είσοδο των ποδοσφαιριστών της στον αγωνιστικό χώρο.
Ο Νόπφλερ, αν και στα 71 πλέον, δίνει συχνά live και κάνει περιοδείες παίζοντας πάντα σε μικρούς χώρους, μόνιμα καθιστός, φαλακρός πλέον, χωρίς τις κορδέλες που φορούσε στα νιάτα του, λέει ιστορίες σχεδόν πριν από κάθε κομμάτι, πίνοντας πάντα τσάι μαζί με τον Ρίτσαρντ Μπένετ (δεύτερη κιθάρα), τον μόνιμο συνεργάτη, τον Διόσκουρό του καλύτερα, από την στιγμή που αποφάσισε να διαλύσει τους Dire Straits. Κάποιες φορές βέβαια έχει παραδεχτεί ότι τα φλιτζάνια τους δεν έχουν τσάι αλλά ουίσκι. Κινούνται σε πολύ χαλαρούς ρυθμούς, κυρίως country και μπλουζ, παίζοντας φυσικά και πολλά κομμάτια από την εποχή των Straits.
Ο Νόπφλερ είναι ενεργός στα social media, ανεβάζοντας συχνά βίντεο, ενώ δίνει και αρκετά συχνά διαλέξεις σε πανεπιστήμια. Το 2001 κάποιοι παλαιοντολόγοι ανακάλυψαν τον σκελετό ενός σπάνιου είδους δεινοσαύρου στη Μαδαγασκάρη και τον ονόμασαν Masiakasaurus Knopfleri. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν για την ονομασία του σπάνιου σκελετού το όνομα του Μαρκ Νόπφλερ, επειδή άκουγαν δικά του τραγούδια κατά τη διάρκεια των εργασιών τους.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:
Mark Knopfler. Ανακτήθηκε από: en.wikipedia.org (τελευταία πρόσβαση 12/8/2020)
Μαρκ Νόπφλερ – Ένας θρύλος της κιθάρας γίνεται 70 ετών. Ανακτήθηκε από: www.reader.gr (τελευταία πρόσβαση 12/8/2020)
