Συγκαταλέγεται στην τριάδα των μεγάλων καινοτόμων πεζογράφων που άνοιξαν νέους δρόμους στο ευρωπαϊκό μυθιστόρημα τις τρεις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα. Την τριάδα συμπληρώνουν Οι Προύστ και Τζόυς. Η Βιρτζίνια Γούλφ, αν και κακοποιήθηκε σεξουαλικά από τα ίδια της τα αδέρφια, ήταν η πρώτη γυναίκα συγγραφέας που είχε ερωτική σχέση με γυναίκα, ούσα παντρεμένη. Έφτασε στην αυτοχειρία, αλλά άφησε πίσω της μια τεράστια πολιτιστική κληρονομιά, μια τεράστια παρακαταθήκη λογοτεχνικών έργων.
Τα πρώτα χρόνια
Η σεξουαλική κακοποίηση
Η Αντελίν Βιρτζίνια Στήβεν, όπως ήταν το πατρικό της όνομα, γεννήθηκε στο Λονδίνο στις 25 Ιανουαρίου του 1882, σε μια προνομιούχα οικογένεια, κόρη του Σερ Λέσλι Στήβεν και της Τζούλιας Πρίνσεπ Τζάκσον.
Η οικογένεια της Γουλφ ήταν μια διευρυμένη ομάδα ανθρώπων που αποτελείτο από τους δυο γονείς και τα οκτώ συνολικά παιδιά τους.
Ήταν πολύ δεμένη με τις αδερφές της, και όταν η μία εξ’ αυτών έφυγε από τη ζωή, τότε άρχισε να μετρά η αντίστροφη μέτρηση για τη ψυχική της υγεία.
Σύμφωνα με τον ανιψιό και βιογράφο της, Κουέντιν Μπελ, η Βιρτζίνια Γούλφ και η αδερφή της, Βανέσα, κακοποιήθηκαν σεξουαλικά από τον αδερφό τους.
Η Βιρτζίνια Γουλφ μάλιστα, σε ένα απ’ τα γράμματά της, αποκάλυψε τη σεξουαλική κακοποίηση που δέχτηκε από τον ετεροθαλή αδερφό της, Τζέραλντ Ντάκγουορθ.
Το σπάσιμο του υμένα, ακόμα τρέμω από ντροπή, όταν θυμάμαι τον ετεροθαλή αδερφό μου να με τοποθετεί στο περβάζι του παραθύρου και να εξερευνά τα γεννητικά μου όργανα. Ήμουν περίπου 6 χρονών.
Το 1895, όταν η Βιρτζίνια ήταν 13 ετών, πέθανε η μητέρα της. Τότε, ξεκίνησε και η συστηματική σεξουαλική κακοποίηση και από τον άλλο ετεροθαλή αδερφό της, τον Τζορτζ. Η κακοποίηση διήρκεσε μέχρι το 1904, όταν πέθανε κι ο πατέρας της. Όλη αυτή την περίοδο, η Βιρτζίνια πάθαινε συχνά νευρικούς κλονισμούς. Μετά το θάνατο του πατέρα της, αναγκάστηκε να μπει σε ίδρυμα. Η Βιρτζίνια Γούλφ αρίστευσε στην εκμάθηση των γερμανικών, των ελληνικών και των λατινικών στο Γυναικείο Τμήμα του περίφημου King’s College του Λονδίνου.
Ο γάμος και τα πρώτα γραπτά
Η Βιρτζίνια Γούλφ μετακόμισε σύντομα στην περιοχή Bloomsbury της βρετανικής πρωτεύουσας, όπου γρήγορα μπήκε και στην ομώνυμη ομάδα καλλιτεχνών και διανοούμενων (ο Κύκλος του Μπλούμσμπερι). Εκεί, θα γνωρίσει και το μέλλοντα σύζυγο της, τον επίσης συγγραφέα Λέοναρντ Γουλφ. Βέβαια, είχαν ακουστεί διάφορα για τις σεξουαλικές προτιμήσεις των μελών και για την περιβόητη ανταλλαγή συντρόφων.
Το 1910 μέλη του κύκλου μασκαρεύτηκαν ως αντιπροσωπεία της βασιλικής οικογένειας της Αιθιοπίας. Κατάφεραν να πείσουν τους αξιωματούχους του Βασιλικού Ναυτικού της Αγγλίας να τους ξεναγήσουν στο καμάρι του στόλου, το πολεμικό πλοίο HMS Dreadnought! Η Γουλφ συμμετείχε στη φάρσα, μασκαρεμένη σε γενειοφόρο άντρα! Μετά την εξωφρενική για τα ήθη της εποχής πλάκα, ο Λέοναρντ Γουλφ, συγγραφέας και μέλος της ομάδας του Μπλούμσμπερι, την ερωτεύτηκε.
Ο σύζυγος της αποδείχτηκε ο βράχος της, καθώς έμεινε στο πλάι της, μέχρι και την τελευταία στιγμή. Υπήρξε το στήριγμα της και στο συγγραφικό της έργο. Το 1925 κυκλοφορεί «Η Κυρία Ντάλογουεϊ» (Mrs. Dalloway), το τέταρτο μυθιστόρημά της, το οποίο γίνεται δεκτό με διθυραμβικές κριτικές! Η συναρπαστική μυθιστορία, συνυφασμένη με εσωτερικούς μονολόγους, διανθίζεται με φεμινιστικές πινελιές, ομοφυλοφιλικές νότες και θέματα που άπτονται της ψυχικής ασθένειας στη μεταπολεμική Βρετανία.
Η ικανότητά της να ακροβατεί ανάμεσα στις ονειρικές σκηνές και τη «σφιχτή» λογοτεχνική πλοκή, θα της εξασφάλιζε το σεβασμό στους λογοτεχνικούς κύκλους, αλλά και την αγάπη φυσικά του παγκόσμιου κοινού. Τα διασημότερα έργα της είναι τα μυθιστορήματα Η κυρία Νταλογουέι (Mrs Dalloway, 1925), Στο φάρο (To The Lighthouse, 1927), το Ορλάντο: μια βιογραφία (Orlando, 1928), και το δοκίμιο Ένα δωμάτιο ολοδικό σου (A Room of One’s Own, 1929). Το τελευταίο της έργο, το οποίο και θα εκδοθεί τελικά μετά το θάνατο της, έχει τον τίτλο Ανάμεσα στις Πράξεις.
Η ερωμένη
Ήταν γνωστό στους λογοτεχνικούς κύκλους, ότι η Βιρτζίνια Γούλφ είχε για χρόνια παράλληλη σχέση με τη Βίτα Σάκβιλ-Ουέστ, εν γνώσει μάλιστα του συζύγου της.
Το 1922 η Γουλφ συνάντησε τη Βίτα Σάκβιλ-Ουέστ. Μετά από ένα δειλό ξεκίνημα, συνήψαν σχέση, που διήρκεσε το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του ’20. Το 1928 η Γουλφ έγραψε για τη φίλη της το έργο Ορλάντο. Το βιβλίο αυτό, ο γιος της Βίτας, Νάιτζελ Νίκολσον, το έχει αποκαλέσει ως τη «μεγαλύτερη και γοητευτικότερη ερωτική επιστολή στη λογοτεχνία».
Η σχέση τους ήταν περισσότερο συναισθηματική, παρά σεξουαλική, καθώς συνευρέθηκαν μόλις 2 φορές. Στις 11 Οκτωβρίου του 1928, την ημέρα που δημοσιεύτηκε το Ορλάντο, η Βίτα έλαβε ένα πλούσιο πακέτο, το οποίο περιείχε ένα αντίγραφο του βιβλίου και ένα πρωτότυπο χειρόγραφο της Βιρτζίνια.
Σε ένα από τα γράμματα της, η Βίτα έγραφε για αυτήν:
Η Βιρτζίνια είναι τόσο απλή και εγώ τη λατρεύω. Είναι εντελώς ξεχωριστή και ανεπηρέαστη από τη μόδα και ντύνεται χωρίς στολίδια. Στην αρχή δεν κάνει ιδιαίτερη εντύπωση, αλλά σύντομα αναδύεται ένα μεγάλο πνευματικό κάλλος και μία γοητεία που αιχμαλωτίζει τους γύρω της. Είναι τόσο ανεξάρτητη, ανθρώπινη και σιωπηλή, και όμως όταν τελικά μιλήσει, έχει πάντοτε κάτι εξαιρετικό να πει.
Advertising
Το άδοξο τέλος
Μόλις η Βιρτζίνια Γούλφ ολοκλήρωσε το τελευταίο της βιβλίο, ένιωσε κενή. Είχε ήδη επιβαρυνθεί πολύ ψυχολογικά από τους βομβαρδισμούς της Ναζιστικής αεροπορίας εναντίον του Λονδίνου και την καταστροφή των σπιτιών της.
Το πρωί της 28ης Μαρτίου του 1941, σε ηλικία 59 ετών, η Βιρτζίνια περπάτησε μέχρι τον ποταμό Ουζ, λίγο πιο μακριά απ’ το σπίτι της. Όταν έφτασε στις όχθες, άρπαξε μια χούφτα από πέτρες, και γέμισε τις τσέπες των ρούχων της. Ατάραχη, μπήκε στο ποτάμι, και πνίγηκε. Το σώμα της βρέθηκε 20 μέρες μετά.
Παρά το γεγονός ότι η φήμη της μειώθηκε στη μεταπολεμική περίοδο, οι ιστορίες και τα δοκίμιά της θα ζούσαν μια δεύτερη ακμή την εποχή του φεμινιστικού κινήματος της δεκαετίας του ’70.
Συγκινητικό είναι και το σημείωμα αυτοκτονίας προς το σύζυγο της:
Αγάπη μου, είμαι σίγουρη ότι τρελαίνομαι πάλι. Νιώθω ότι δε θα αντέξουμε άλλη μία τέτοια κρίση. Αυτή τη φορά, δε θα αναρρώσω. Άρχισα πάλι να ακούω φωνές και δε μπορώ να συγκεντρωθώ. Γι’ αυτό θα κάνω αυτό που θεωρώ σωστό για την περίσταση. Μου έχεις προσφέρει τη μεγαλύτερη ευτυχία.
[..] Δε νομίζω ότι υπήρξαμε ποτέ πιο ευτυχισμένοι άνθρωποι, μέχρι που ήρθε αυτή η απαίσια αρρώστια. Δε μπορώ να την πολεμήσω άλλο. Ξέρω ότι καταστρέφω τη ζωή σου κι ότι αν δεν είχες εμένα να φροντίζεις, θα μπορούσες να δουλέψεις. Και θα τα καταφέρεις. Βλέπεις, δε μπορώ να γράψω σωστά. Δε μπορώ να διαβάσω. Αυτό που θέλω να πω, είναι ότι σου χρωστάω όλη την ευτυχία της ζωής μου. Ήσουν τόσο υπομονετικός μαζί μου και τόσο καλός. Θέλω να το πω αυτό – όλοι το ξέρουν. Αν μπορούσε να με σώσει κάποιος, αυτός θα ήσουν εσύ. Με έχουν εγκαταλείψει όλα, εκτός από τη σιγουριά μου για την καλοσύνη σου. Δε μπορώ να καταστρέφω τη ζωή σου άλλο. Δε νομίζω ότι δύο άνθρωποι θα μπορούσαν να είναι πιο χαρούμενοι από εμάς.
Β.
Advertising
Παρακάτω μπορείτε να παρακολουθήσετε το τρέιλερ της ταινίας Οι ώρες, με την Νικόλ Κίντμαν να κερδίζει το Όσκαρ Α’ γυναικείου ρόλου ως Βιρτζίνια Γούλφ, όπου η ομοιότητα είναι εκπληκτική.
Η ταινία αφηγείται την ιστορία τριών γυναικών, σε διαφορετικές εποχές, των οποίων οι ζωές επηρεάζονται από το βιβλίο Κυρία Νταλαγουέι (Mrs. Dalloway), της Βιρτζίνια Γουλφ. Οι τρεις γυναίκες είναι: η Κλαρίσα Βόγκαν, μια Νεοϋορκέζα που ετοιμάζει ένα πάρτι για τον άρρωστο φίλο της που πάσχει από aids, τη χρονιά 2001, η Λόρα Μπράουν, μια έγκυος νοικοκυρά που ζει στην Καλιφόρνια της δεκαετίας του ’50, εγκλωβισμένη σε ένα γάμο που την κάνει δυστυχισμένη, και η Βιρτζίνια Γουλφ, στην Αγγλία της δεκαετίας του ’20, που προσπαθεί να γράψει το βιβλίο της, ενώ παλεύει να ξεπεράσει την κατάθλιψη.
Info