
«Ο πρώτος νόμος της οικολογίας είναι ότι τα πάντα σχετίζονται με τα πάντα». Πώς θα μπορούσε λοιπόν να σχετίζεται η ρύπανση που υφίσταται το περιβάλλον με σημαντικά γεγονότα της παγκόσμιας ιστορίας; Υπάρχει άραγε σχέση μεταξύ της αποσύνθεσης ενός πλαστικού απορρίμματος με την άλωση της Κωνσταντινούπολης και τον Ουίλιαμ Σαίξπηρ; Την έκδοση της πρώτης εφημερίδας, τη βύθιση του φημισμένου Τιτανικού και το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου;
Κι όμως, πράγματι υπάρχει. Μία πλαστική πετονιά που αποσυντίθεται σήμερα μετά τη ρίψη της στη θάλασσα, υπήρχε εκεί από το 1453, δηλαδή το έτος που έγινε η άλωση της Κωνσταντινούπολης. Με άλλα λόγια χρειάζονται περίπου εξακόσια ολόκληρα χρόνια για να αποσυντεθεί στο περιβάλλον.
Επίσης, ένα πλαστικό μπουκάλι και ένα ζευγάρι μαχαιροπίρουνα χρειάζονται γύρω στα πεντακόσια και τετρακόσια χρόνια αντίστοιχα για να διαλυθούν. Αν, λοιπόν, αυτό συμβαίνει σήμερα, σημαίνει ότι υπάρχουν ως απόβλητα στο περιβάλλον αντιστοίχως από το 1564 και 1605. Μαντεύετε, λοιπόν, τι συνέβη αυτές τις δύο ημερομηνίες; Το 1564 ήταν το έτος που γεννήθηκε ο Σαίξπηρ, ενώ το 1605 εκδόθηκε η πρώτη εφημερίδα.
Ακόμη, ένας πλαστικός αναπτήρας, που αποσυντίθεται σήμερα υπάρχει από το 1912, δηλαδή το έτος που βυθίστηκε ο Τιτανικός ενώ, ένα μόλις μικρό πλαστικό ποτήρι αποσυντίθεται από τότε που τελείωσε ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος.
Όλα αυτά τα γεγονότα μοιάζουν τόσο μακρινά και πλέον ένα κομμάτι της ανθρώπινης παγκόσμιας ιστορίας. Συχνά, οι άνθρωποι τα λησμονούμε· ξεχνώντας, όμως, ταυτόχρονα ότι «το περιβάλλον δεν ξεχνά». Ό,τι κάναμε εχθές, σήμερα και θα κάνουμε στο μέλλον εις βάρος του δεν είναι βραχυπρόθεσμο.
Ταυτόχρονα, αυτό που με τόσο επιτυχία παραβλέπουμε εθελοτυφλώντας, είναι ότι οι επιπτώσεις αυτές που δέχεται το περιβάλλον, από τις δικές μας πράξεις ή ίσως καλύτερα «απραξίες», επηρεάζουν πρωτίστως εμάς και την διατήρηση του ανθρώπινου είδους, που τόσο περίτρανα αποκαλούμε ως το ανώτερο όλων… Η σχέση που έχει ο άνθρωπος με το περιβάλλον μοιάζει να είναι τουλάχιστον αυτοκαταστοφική. Ψάχνουμε διαρκώς τρόπους να μετοικήσουμε σε κάποιον άλλον πλανήτη. Και τι θα συμβεί, λοιπόν, με αυτόν στον οποίο ήδη κατοικούμε;
Αντί να ψάχνουμε άλλα, νέα περιβάλλοντα να καταστρέψουμε, το βέλτιστο τόσο για το περιβάλλον όσο και για εμάς τους ίδιους τους ανθρώπους είναι, να βρούμε τρόπους να αναστρέψουμε, ή τουλάχιστον να περιορίσουμε πλέον, την καταστροφή που υφίσταται το περιβάλλον του πλανήτη μας.
Γιατί καταφέρνουμε και γινόμαστε εγωιστές με όλα τα υπόλοιπα πράγματα στη ζωή ενώ με αυτό με «τεράστια επιτυχία» αποτυγχάνουμε παταγωδώς; Η Γη, το περιβάλλον είναι το σπίτι μας. Είναι, ίσως, το μοναδικό πράγμα που αυτοδικαίως μπορούμε να διεκδικήσουμε όλοι ως κοινόκτητο χώρο. Τότε, γιατί αδυνατούμε να φερθούμε εγωιστικά σε αυτήν την περίπτωση και να φροντίσουμε να το προστατέψουμε με όλα τα μέσα και τις δυνάμεις μας;
Αμέτρητοι άνθρωποι αυτήν την περίοδο συρρέουν στις παραλίες απολαμβάνοντας τις ηλιόλουστες μέρες του καλοκαιριού και αποζητώντας λίγες στιγμές χαλάρωσης και αποφόρτισης από την αγχωτική καθημερινότητα. Τι συμβαίνει, όμως, με το βάρος που επωμίζεται το περιβάλλον; Τι συμβαίνει με τα αμέτρητα απορρίμματα που αφήνουν πίσω τους οι εκδρομείς στη θάλασσα; Απορρίμματα που θα χρειαστούν εξακόσια, πεντακόσια, τετρακόσια χρόνια για να αποσυντεθούν;
Κάθε φορά που κάποιος αφήνει ένα σκουπίδι στην παραλία, φτάνει να σκεφτεί πως μία τέτοια παρόμοια πράξη από τους υπόλοιπους οκτώ περίπου δισεκατομμύρια ανθρώπους του πλανήτη μόνο αυτοκαταστροφικά αποτελέσματα μπορεί να επιφέρει στο περιβάλλον.
Όταν λοιπόν, την επόμενη φορά εσύ, εγώ και ο καθένας μας επισκεφθεί μία θάλασσα μία καλοκαιρινή μέρα ή ακόμη και μία χειμωνιάτικη, φθινοπωρινή ή ανοιξιάτικη μπει στον πειρασμό να πετάξει ένα σκουπίδι από το αυτοκίνητο, ένα περιτύλιγμα από μία τσίχλα ή ένα πακέτο τσιγάρα κάτω, ενώ μάλιστα μόλις λίγα μέτρα πιο πέρα μπορεί να υπάρχει κάδος απορριμμάτων, ας το σκεφτεί διπλά.
Ας το σκεφτούμε διπλά, γιατί ότι κάνουμε σήμερα στο περιβάλλον θα έχει επιπτώσεις σε εμάς αύριο. Ο πλανήτης θα βρει τρόπο να επιβιώσει με ή χωρίς εμάς· γιατί λοιπόν να επιλέξουμε το δεύτερο;