Μερικές φορές μπορεί να φαίνεται αδύνατο να ανταπεξέλθουμε στα εμπόδια που βάζει η ζωή στο δρόμο μας, γι’ αυτό αναζητούμε παρηγοριά και συμβουλές από τους άλλους. Το θέμα είναι, ότι είναι πάντα πιο εύκολο να δίνεις συμβουλές παρά να τις παίρνεις. Ποτέ δεν ξέρεις μέχρι να βρεθείς σε αυτήν την κατάσταση, και ακόμη και τότε, μπορεί να μην είναι ακριβώς το ίδιο. Δεν υπάρχει τίποτα πιο τρομακτικό από το να αισθάνεσαι αβοήθητος σε μια αβοήθητη κατάσταση. Ευτυχώς, γι’ αυτό είναι οι φίλοι και η οικογένεια ή οι ψυχολόγοι.
Η συμπόνια ρέει σαν ποτάμι όταν πρόκειται να στηρίξουμε τους ανθρώπους που αγαπάμε, αλλά όταν είμαστε μόνοι στην ερημιά του μυαλού μας, τότε όλα σταματούν αμέσως. Δεν δεχόμαστε τις συμβουλές που δίνουμε με αγάπη στους άλλους, ακόμα κι όταν μπορεί να μας βοηθήσουν. Ακόμα κι όταν αυτές είναι οι λέξεις που λαχταρούσαμε να ακούσουμε όλη μας τη ζωή.
Παρατηρητές των καταστάσεων
Ως τρίτοι και ως παρατηρητές των καταστάσεων, έχουμε γενικά μια αξιοπρεπή προοπτική από την οποία μπορούμε να εκφράσουμε τις σκέψεις μας. Σε κάθε περίπτωση όμως, όσο εύκολο φαίνεται να συμβουλεύουμε τους δικούς μας ανθρώπους, τόσο πιο δύσκολο φαντάζει να δίνουμε καλές συμβουλές στον εαυτό μας. Είναι πολύ πιο δύσκολο να κάνουμε αυτό που ξέρουμε ότι πρέπει. Γιατί αυτό; Γιατί είμαστε σε θέση να δίνουμε λογικές συμβουλές στους άλλους, αλλά αγωνιζόμαστε να τις εφαρμόσουμε στη ζωή μας;
Και για να προσδιορίσω ακόμη περισσότερο την αντίφαση ανάμεσα στο να σκεφτόμαστε με σύνεση τα προβλήματα των άλλων, αλλά να δυσκολευόμαστε να λύσουμε τα δικά μας, θα σας υπενθυμίσω το παράδοξο στην ιστορία του βασιλιά Σολομώντα. Πιο συγκεκριμένα, ο Βιβλικός Βασιλιάς Σολομών, γνωστός για την έντονη διάνοιά του και την απαράμιλλη σοφία του στην καθοδήγηση των άλλων, απέτυχε να εφαρμόσει τη σοφία στη ζωή του, κάτι που τελικά οδήγησε στον θάνατο του βασιλείου του. Υπάρχουν όμως και αρκετές μελέτες που αναφέρουν ότι πολλοί άνθρωποι δείχνουν κάποια σοφία όταν εξετάζουν τα προβλήματα άλλων ανθρώπων, αλλά όταν έρχεται η ώρα να αξιοποιήσουν αυτή τη σοφία, αποτυγχάνουν να ενεργήσουν για τους ίδιους.
Η ικανότητα κάποιου να συλλογίζεται με σύνεση για τα προσωπικά προβλήματα δεν είναι σταθερό χαρακτηριστικό. Είναι η κατάσταση και η προοπτική που υιοθετούμε, που επηρεάζει δραματικά τον τρόπο με τον οποίο συλλογιζόμαστε τα προβλήματα στη ζωή μας. Επομένως, προτού αφήσετε τα συναισθήματά να σας κατακλείσουν, σκεφτείτε αν ήταν κάποιος άλλος στη θέση σας, σκεφτείτε πώς θα τον συμβουλεύατε να χειριστεί την ίδια κατάσταση. Θα σας βοηθήσει να δώσετε στον εαυτό σας τις ίδιες καλές συμβουλές που θα δίνατε σε κάποιον άλλο.
Για να λύσουμε τα δικά μας προβλήματα, πρέπει να πάμε τα πράγματα ένα βήμα παραπέρα. Πρέπει να αναλάβουμε δράση. Αυτό είναι κάτι που όλοι δυσκολευόμαστε να το εφαρμόσουμε. Χρειάζεται ένα επιπλέον βήμα. Ένα βήμα που μπορεί να είναι αρκετά συντριπτικό στην εκτέλεση, εκτός και αν φτάσουμε σε ένα σημείο όπου είμαστε κουρασμένοι. Τότε, και μόνο τότε, η ανάληψη δράσης φαίνεται να είναι λιγότερο επώδυνη από το να κολλάμε εκεί που βρισκόμαστε.
Δύσκολο να δίνεις συμβουλές στον εαυτό σου
Πραγματικά, είναι απλά θέμα οπτικής γωνίας. Είναι δύσκολο να είσαι σύμβουλος του εαυτού σου. Γιατί είσαι πολύ κοντά στα δικά σου προβλήματα και έτσι τα συναισθήματά σου είναι πιο πιθανό να θολώσουν την κρίση σου. Είναι πολύ πιο εύκολο να προσδιορίσεις την πιο λογική επιλογή, από την άλλη πλευρά, όταν έχεις το πλεονέκτημα ενός ξένου. «Όταν σκεφτόμαστε άλλους ανθρώπους και τι μπορεί να είναι σωστό για αυτούς, είναι πολύ πιο εύκολο να τους δούμε ως τη μεγάλη εικόνα», εξήγησε ο Hal Hershfield, ψυχολόγος στο UCLA. «Είναι πολύ πιο δύσκολο να εφαρμόσουμε αυτή την οπτική της μεγάλης εικόνας στον εαυτό μας». Είναι κάτι που οι ψυχολόγοι αποκαλούν θεμελιώδες σφάλμα απόδοσης, την ιδέα ότι οι άνθρωποι εξηγούν τις πράξεις τους με βάση τις περιστάσεις, αλλά κρίνουν τη συμπεριφορά των άλλων ως ξεκάθαρα σημάδια των κραυγαλέων ελαττωμάτων του χαρακτήρα τους.
Την επόμενη φορά που θα συμβουλεύσετε κάποιον για κάποιο θέμα, δώστε μεγαλύτερη προσοχή στα δικά σας λόγια. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να λέτε κάτι που πρέπει επίσης να ακούσετε. Μπορούμε να μάθουμε να δίνουμε καλές συμβουλές στον εαυτό μας και να τις λαμβάνουμε και ως αποτέλεσμα να γίνουμε πολύ πιο ευτυχισμένοι.
«Οι συμβουλές είναι σαν τα φιλιά: δεν κοστίζουν τίποτε και προκαλούν ευχαρίστηση όταν τις δίνεις» ~ George Bernard Shaw