Πηγή: en.wikipedia.org
Ο μύθος του Φαέθων, ή αλλιώς μύθος του Φαέθοντα, αφορά έναν όμορφο και τολμηρό νέο, γιο της Νύμφης Κλυμένης και του θεού Ήλιου. Ζούσε με τη μητέρα του στη Γη και θαύμαζε τον πατέρα του, ενώ πάντα ονειρευόταν να μπορέσει να πετάξει ψηλά με το άρμα του πατέρα του, που ήταν ολόχρυσο.
Στην ουσία, για τους αρχαίους Έλληνες, ο Ήλιος αποτελούσε μια προσωποποιημένη θεότητα, όσον αφορά τη μυθολογία τους, ενώ ο Όμηρος πίστευε πως επρόκειτο στην πραγματικότητα για τον Τιτάνα Υπερίωνα.
Το όνομα Φαέθων αποτελεί τη μετοχή της λέξης «φαέθω», που σημαίνει λάμπω, φωτίζω στα αρχαία ελληνικά. Ο μύθος αυτός έχει πολλές εκδοχές και παραλλαγές, άλλες εκτενέστερες και άλλες πιο αναφορικές. Ο Φαέθων, αρχικά, κατά μία εκδοχή, είχε άγνοια για τον πατέρα του, μέχρι που έφτασε στην εφηβεία, ενώ όταν έμαθε την αλήθεια, ζήτησε από τον πατέρα του να του δώσει ένα σημάδι που να επιβεβαιώνει την καταγωγή του, ζητώντας του να οδηγήσει το άρμα του. Παρά τους δισταγμούς του, ο Ήλιος έδωσε, τελικά, τη συγκατάθεσή του, κάνοντάς του παράλληλα πολλές συστάσεις. Ξεκινώντας, ο Φαέθων ακολούθησε την πορεία που ήταν χαραγμένη πάνω στον ουράνιο θόλο. Ωστόσο, υπερεκτίμησε τις δυνατότητές του, καθώς δε μπορούσε να χαλιναγωγήσει το άρμα και παρακούοντας τις συμβουλές του πατέρα του, έκανε την πλάση μία κόλαση. Τα λευκά φτερωτά άλογα του θεού Ήλιου πήγαιναν όπου ήθελαν, φέρνοντας την καταστροφή, τόσο στη Γη όσο και στον ουρανό.
Σύμφωνα με τις περισσότερες εκδοχές, ο Δίας σκότωσε τον Φαέθων, ρίχνοντάς τον στον Ηριδανό ποταμό, με τη βοήθεια ενός κεραυνού. Οι κόρες του Ήλιου και αδερφές του, οι Ηλιάδες, θρήνησαν τον θάνατο του αδερφού τους τόσο πολύ, που μεταμορφώθηκαν σε λεύκες από τους θεούς, ενώ σύμφωνα με το μύθο, από τα δάκρυά τους προήλθε το κεχριμπάρι.
Γιατί, όμως, ο μύθος αυτός θεωρείται διαχρονικός; Πέρα από το γεγονός, ότι είναι πιθανό οι άνθρωποι της εποχής να προσπαθούσαν να εξηγήσουν ακόμα και γεωλογικά φαινόμενα μέσα από τους μύθους, ο αποσυμβολισμός του μύθου του Φαέθων παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Θα μπορούσε να θεωρηθεί, πως συμβολίζει τα αποτελέσματα της αλαζονείας και της υπεροψίας, όταν ο άνθρωπος υπερεκτιμά τις δυνάμεις του και ξεφεύγει από τα όριά του. Τα αποτελέσματα αυτά, θα μπορούσαν να είναι καταστροφικά, τόσο για τον ίδιο, όσο και για τους ανθρώπους γύρω του. Από την άλλη, ιδιαίτερα κατά το Μεσαίωνα, η ερμηνεία του μύθου ήταν εστιασμένη στην τιμωρία του Δία ως θεία δικαιοσύνη απέναντι στην ασέβεια που είχε δείξει ο Φαέθων, παρακούοντας τις συμβουλες του πατέρα του.
Ωστόσο, το πιο σημαντικό νόημα της ιστορίας, θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι το «γνώθι σαυτόν». Όταν δηλαδή γνωρίζει κανείς τον εαυτό του, όχι μόνο δεν πέφτει σε τόσο τραγικά, καταστροφικά και μοιραία λάθη, αλλά μπορεί να βοηθήσει και τους ανθρώπους που είναι γύρω του σε μεγάλο βαθμό.
Πηγές:
iRun (2021). Ο μύθος του Φαέθωνα, του τολμηρού γιου του Ήλιου, που έπαιξε με τη φωτιά και χάθηκε…iRun. Ανακτήθηκε από: https://irunmag.gr/must-read/o-mythos-tou-faethona-tou-tolmirou-giou-tou-iliou-pou-epaixe-me-ti-fotia-kai-xathike/ (τελευταία πρόσβαση: 10/1/2025).
Μανούτσογλου, Μ. (2021). Ο μύθος του Φαέθοντα και η αλλαγή του κλίματος. Χανιώτικα Νέα. Ανακτήθηκε από: https://www.haniotika-nea.gr/o-mythos-toy-faethonta-kai-i-allagi-toy-klimatos/ (τελευταία πρόσβαση: 10/1/2025)
