Είναι περιττό να πω πως λατρεύω να μιλάω για τον κινηματογράφο, είτε με γνώστες της τέχνης, είτε με ανθρώπους που δεν γνωρίζουν πάρα πολλά για αυτή και αποτελούν με λίγα λόγια τον μέσο θεατή. Όταν καμιά φορά η συζήτηση καταλήγει σε ταινίες animation, αυτό που μου ανεβάζει την πίεση είναι όταν οι περισσότεροι αναφέρονται σε αυτές ως “παιδικά” ή ακόμη “Mickey Mouse”, όπως τα αποκαλούσαν οι γονείς μας όταν ήμαστε μικροί. Η πλειοψηφία έχει τη λανθασμένη πεποίθηση πως το animation προορίζεται μόνο για παιδάκια και δεν αρμόζει σε μεγαλύτερους ηλικιακά θεατές, κάτι που τους κάνει να απομακρύνονται από τέτοια φιλμ, ίσως φοβούμενοι πως κάποιος θα τους κοροϊδέψει επειδή βλέπουν “παιδικά”. Στο μόνο που θα συμφωνήσω είναι πως όντως, το κοινό που στοχεύει τις περισσότερες φορές το animation είναι τα παιδιά, αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν μπορεί να απευθυνθεί σε ένα ενήλικο κοινό και να αφηγηθεί ιστορίες με βαθιά νοήματα που ένα παιδί δεν θα μπορούσε να καταλάβει. Για να αποδειχθεί αυτό, αποφάσισα να δημιουργήσω την παρακάτω λίστα όπου περιέχονται μερικές ταινίες animation που μόνο παιδικές δεν τις λες. Ας ξεκινήσουμε!
Watership Down (1978)
Σκηνοθεσία: Martin Rosen, John Humbley
Πρωταγωνιστές: John Hurt, Ralph Richardson, Richard Briers
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=9S26LA8Bk14
Βαθμολογία IMDB: 7.6
Βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Richard Addams, το ‘Watership Down’ είναι από αυτά τα animation που μπορούν να σε κάνουν να δακρύσεις περισσότερο από πολλές άλλες live action ταινίες. Πρόκειται για την αλληγορική ιστορία μίας ομάδας κουνελιών που ψάχνουν να βρουν ένα νέο σπίτι μετά από την καταστροφή του λαγουμιού τους. Μπορεί να φαίνεται πως είναι ένα φιλμ για παιδιά σε πρώτο επίπεδο, έχει όμως μία δυνατή συναισθηματική και πολύ έντονη ιστορία που έχει σαν θέμα τον αγώνα για το τέλος της τυραννίας, την εύρεση της ελευθερίας και τον ηρωισμό, ενώ επίσης περιέχει αρκετούς θρησκευτικούς συμβολισμούς. Προσωπικά πιστεύω πως το ‘Watership Down’ επικεντρώνεται κυρίως σε ενήλικο κοινό λόγω της αιματηρής βίας, του έντονου συναισθήματος και των θεμάτων που θίγει.
Heavy Metal (1981)
Σκηνοθεσία: Gerald Potterton
Πρωταγωνιστές: John Candy, Eugene Levy, Harold Ramis
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=B_MzWF8YLhY
Βαθμολογία IMDB: 6.7
Το ‘Heavy Metal’ είναι πλέον μία κλασική cult animation ταινία που βασίζεται στο ομώνυμο περιοδικό των ’80s. Είναι ακατάλληλο για παιδιά, καθώς περιέχει μεγάλη ποσότητα σεξ, βίας και γυμνού. Επιπροσθέτως έχει ένα απόλυτα rock soundtrack με τραγούδια διάσημων καλλιτεχνών της δεκαετίας όπως οι Black Sabbath, Blue Oyster Cult και Cheap Trick. Το φιλμ είναι μία ανθολογία που αποτελείται από διάφορες fantasy και science fiction ιστορίες που είχαν κυκλοφορήσει στο περιοδικό. Το ‘Heavy Metal’ έγινε επιτυχία όταν προβλήθηκε στις κινηματογραφικές αίθουσες στις μεταμεσονύκτιες προβολές και γέννησε ένα sequel που κυκλοφόρησε το 2000 με τίτλο ‘Heavy Metal 2000’, ενώ υπήρξε έμπνευση για τηλεοπτικές σειρές όπως το ‘South Park’.
Akira (1988)
Σκηνοθεσία: Katsuhiro Otomo
Πρωταγωνιστές: Mitsuo Iwata, Nosomu Sasaki, Mami Koyama
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=ooKBenGK3R4
Βαθμολογία IMDB: 8.0
Βασισμένο στο ομώνυμο manga του Katsuhiro Otomo το ‘Akira’ διαδραματίζεται σε ένα δυστοπικό Tokyo το έτος 2019. Ο Tetsuo Shima είναι ένας νεαρός μοτοσυκλετιστής με παραψυχικές δυνάμεις και αρχηγός μίας συμμορίας. Αποστολή του, είναι να ελευθερώσει τον αιχμαλωτισμένο Akira, που κατέχει επίσης παραψυχικές δυνάμεις, πολλοί όμως σκοπεύουν να του σταθούν εμπόδιο. Το ‘Akira’ είναι ένα από τα πιο αριστουργηματικά anime που έχουν κυκλοφορήσει ποτέ, καθώς το διακατέχει ένα τρομερό στυλ το οποίο είναι βγαλμένο από τις σελίδες του manga. Αναμφίβολα, δεν προορίζεται για μικρούς θεατές, λόγω του πολύ βίαιου και ανατριχιαστικού θα έλεγα περιεχομένου που θα μπορούσε να σημαδέψει ένα παιδί.
Waking Life (2001)
Σκηνοθεσία: Richard Linklater
Πρωταγωνιστές: Wiley Wiggins, Ethan Hawke, Julie Delpy
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=SbPgprcMtjo
Βαθμολογία IMDB: 7.8
Το ‘Waking Life’ είναι η πρώτη προσπάθεια του Richard Linklater στον κόσμο του animation. Γυρισμένο με την τεχνική rotoscope, το φιλμ ακολουθεί έναν ονειροπόλο νέο άνδρα που μπαίνει σε ένα τραίνο και συμμετέχει σε φιλοσοφικές συζητήσεις με διάφορους ανθρώπους, έχοντας στην πορεία την μία εμπειρία μετά την άλλη. Η ταινία εξερευνά αρκετά φιλοσοφικά θέματα όπως τα όνειρα, τη συνείδηση, την ελεύθερη βούληση, την ανθρώπινη ύπαρξη και το νόημα της ζωής γενικότερα. Αφηγηματικά ο Linklater επιστρέφει στη δομή που είχε εφαρμόσει στο ‘Slacker’, όπου ακολουθούμε έναν χαρακτήρα για λίγο, ώστε να τον αφήσουμε και να ασχοληθούμε με έναν άλλο, κάτι που σχηματίζει μία τελείως ελεύθερη, αφαιρετική αφήγηση. Το στυλ του animation είναι πολύ όμορφο και οι ερμηνείες του cast εξαιρετικές. Το ‘Waking Life’ είναι ένα κομμάτι τέχνης που θα μπορούσαν τα παιδιά να δουν αφού δεν περιέχει ακατάλληλο περιεχόμενο, απλά δεν είναι ο τύπος του animation που έχουν συνηθίσει οπότε σίγουρα θα το βαρεθούν και κυρίως δεν θα το καταλάβουν.
Persepolis (2007)
Σκηνοθεσία: Vincent Parronaud, Marjane Satrapi
Πρωταγωνιστές: Chiara Mastroianni, Sean Penn, Gena Rowlands
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=NZ22VyjJ6n8
Βαθμολογία IMDB: 8.0
Στο ‘Persepolis’ ακολουθούμε τη Marjane, ένα νεαρό κορίτσι που βιώνει τις δικές της δυσκολίες και τη φρίκη του πολέμου κατά την ενηλικίωσή της, στη διάρκεια της Ιρανικής Επανάστασης. Το φιλμ είναι βασισμένο στο αυτοβιογραφικό graphic novel της Marjane Satrapi, γνώρισε μεγάλη κριτική επιτυχία και αναγνωρίστηκε από την Ακαδημία, καθώς ήταν προτεινόμενο για Όσκαρ Καλύτερης Animation Ταινίας στις απονομές του 2008. Το θέμα του ‘Persepolis’ είναι αρκετά ώριμο και ενισχύεται κατά πολύ από το ασπρόμαυρο animation. Είναι μία δυνατή ιστορία ενηλικίωσης που απευθύνεται κυρίως στο ενήλικο κοινό, μία ταινία που προκάλεσε τις αντιδράσεις της Ιρανικής κυβέρνησης, ενώ παράλληλα απέδειξε ότι το animation μπορεί να εξυψώσει το συναίσθημα και επίσης να ασχοληθεί με σοβαρές θεματολογίες.
Beowulf (2007)
Σκηνοθεσία: Robert Zemeckis
Πρωταγωνιστές: Ray Winstone, Anthony Hopkins, Brendan Gleeson
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=6LETvY2mdls
Βαθμολογία IMDB: 6.2
Το ‘Beowulf’ του Robert Zemeckis βασίζεται στο ομώνυμο επικό ποίημα και διηγείται την ιστορία ενός πολεμιστή που μάχεται μυθικά πλάσματα επί πληρωμή. Ο Beowulf οδεύει προς τη Δανία ώστε να σκοτώσει τον Grendel για λογαριασμό του βασιλιά Hrothgar. Όταν γίνεται αυτό, η οργή της μητέρας του Grendel, της βασίλισσας των τεράτων ξεσπά σε όλο το βασίλειο. Μπορεί το ‘Beowulf’ να γυρίστηκε με motion capture αλλά μην γελιόμαστε, animation είναι. Η δεύτερη motion capture προσπάθεια του Zemeckis μετά το ‘Polar Express’, είναι ένα έπος που περιέχει πολλές δόσεις αίματος και σεξ, ενώ ταυτόχρονα θίγει θέματα όπως οι αμαρτίες γονέων, η υστεροφημία και ο πειρασμός. Αν και ταινία δεκατριών ετών, οπτικά κρατιέται καλά κατά τη γνώμη μου. Οι ερμηνείες που δίνει το cast είναι σαιξπηρικές, η σκηνοθεσία είναι άρτια και η μουσική του Alan Silverstri φανταστική. Πρόκειται για μία ταινία που εκτός από θέαμα προσφέρει αρκετή τροφή για σκέψη και θα σας διασκεδάσει σε όλη τη διάρκειά της.
Mary and Max (2009)
Σκηνοθεσία: Adam Elliot
Πρωταγωνιστές: Philip Seymour Hoffman, Toni Collete
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=p1W_mpSydYI
Βαθμολογία IMDB: 8.1
Σε αυτή την ταινία, η Mary είναι ένα ένα μοναχικό παιδί από την Αυστραλία που δημιουργεί μία φιλία δια αλληλογραφίας με τον Max, έναν μεσήλικα που ζει στη Νέα Υόρκη, ο οποίος είναι ένας άνθρωπος κοινωνικά ευάλωτος και πολύ απομονωμένος. Το φιλμ δεν είναι εντελώς για παιδιά, αφού περιέχει αρκετά σεξουαλικά υπονοούμενα και κακή χρήση της γλώσσας, θεματικά όμως είναι πολύ πλούσιο, καθώς ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης της ταινίας Adam Elliot, χειρίζεται τις ζωές αυτών των κοινωνικά απόβλητων χαρακτήρων με τρυφερότητα και ρεαλισμό, με το αποτέλεσμα να ολοκληρώνεται με τις φανταστικές ερμηνείες από τους Philip Seymour Hoffman και Toni Collete, κάνοντας έτσι το ‘Mary and Max’ μία κλασική stop motion ταινία.
Anomalisa (2015)
Σκηνοθεσία: Charlie Kaufman, Duke Johnson
Πρωταγωνιστές: David Thewlis, Jennifer Jason Leigh, Tom Noonan
Trailer: https://www.youtube.com/watch?v=WQkHA3fHk_0
Βαθμολογία IMDB: 7.3
Ο Charlie Kaufman, o σεναριογράφος των ‘Being John Malkovich’ και ‘Adaptation’, έκανε το σκηνοθετικό του ντεμπούτο με το αριστουργηματικό ‘Synechoche, New York’. Για τη δεύτερη σκηνοθετική του προσπάθεια, επέλεξε να κινηθεί στο κόσμο του animation με το ‘Anomalisa’. Σε αυτήν την ταινία, ο Michael Stone είναι ένας συγγραφέας συγγραμμάτων εξυπηρέτησης πελατών. Έχει αποστασιοποιηθεί από την ανθρωπότητα αφού είναι ανίκανος πλέον να χτίσει βαθιές σχέσεις και να έχει την παραμικρή επικοινωνία με τους ανθρώπους γενικότερα. Σε ένα επαγγελματικό ταξίδι, γνωρίζει τη Lisa, μία γυναίκα τραυματισμένη από το παρελθόν που σιγά σιγά του αλλάζει την αρνητική γνώμη που έχει για τη ζωή. Όπως καταλάβατε από την πλοκή, το ‘Anomalisa’ δεν στοχεύει σε παιδικό κοινό, καθώς έχει ένα βαθιά υπαρξιστικό νόημα και γενικά τα θέματα με τα οποία ασχολείται δεν μπορούν να τα κατανοηθούν από ένα παιδί. Το φιλμ είναι γυρισμένο σε στυλ stop motion, με το οπτικό κομμάτι να είναι εξαιρετικό και τις ερμηνείες των David Thewlis, Jennifer Jason Leigh και Tom Noonan να προσδίδουν μία παραπάνω βαρύτητα στο φιλμ.
