Η ανάγνωση ήταν παλιότερα ένα σπάνιο και πολύτιμο προνόμιο που κατείχαν μόνο οι πλουσιότεροι ή οι ιερείς. Όμως, στην βόρεια Ευρώπη κατά τον 15ο αιώνα θεωρήθηκε τρομερό αδίκημα η αδυναμία ανάγνωσης, οπότε άρχισε να εξαλείφεται μεγάλο ποσοστό αναλφαβητισμού. Στο νότο, υπήρχαν διαφορετικές συνθήκες, δυσκολία δηλαδή επιβίωσης, οπότε ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων, μέχρι τουλάχιστον το δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, δεν μπορούσε να διαβάσει.
Και τώρα, που η τεχνολογία γυρνάει πάνω απ’ το κεφάλι μας όλη μέρα, θα έλεγε κανείς πως οι άνθρωποι αποθαρρύνονται να πιάσουν ένα βιβλίο στα χέρια τους. Είναι αλήθεια πως μέσω της τεχνολογίας έχει κυριαρχήσει ο κόσμος της εικόνας. Ιδιαίτερα τα νεότερα άτομα δυσκολεύονται να συγκεντρώνονται για μεγάλα χρονικά διαστήματα και αποφεύγουν μεγάλα κείμενα, καθώς αποθαρρύνονται και από το σχολείο, πιστεύοντας πως το διάβασμα είναι μια αγγαρεία που πρέπει να γίνει αλλιώς θα μπουν τιμωρία ή θα πάρουν χαμηλό βαθμό. Παρόλο που υπάρχει στο διαδίκτυο μία απεριόριστη ποικιλία από δεδομένα, ιστορίες, άρθρα, βιβλία, πολλές φορές αποφεύγονται, διότι έμαθαν να διαβάζουν λόγω εξαναγκασμού.
Θα ήταν εύκολο να πει κανείς πως έχουμε όλες τις πληροφορίες στα χέρια μας και δεν τις αξιοποιούμε, και ίσως να έχει δίκιο. Ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού μπαίνει σε ιστοσελίδες (ή και βλέπει τηλεόραση) με περιεχόμενο τραγικά ανούσιο. Αν και θέλουν οι άνθρωποι να χαλαρώνουν και να ψυχαγωγούνται μετά από μια σκληρή μέρα δουλειάς, υπάρχουν άλλοι καλύτεροι τρόποι διασκέδασης από το να περιτριγυρίζουν τις ίδιες τρεις εφαρμογές με την ελπίδα ότι θα δουν κάτι καινούριο ή συναρπαστικό, ή να βλέπουν ένα κανάλι που κάθε 10 λεπτά βάζει 10 διαφημίσεις. Ευθύνονται και οι εταιρείες που δημιουργούν τέτοιες εφαρμογές, ώστε να γραπώνουν την προσοχή του κοινού για όσο πιο πολύ γίνεται ή η τηλεόραση που αναζητά την αποχαύνωση του κοινού της, αλλά ας μην ξεχνάμε πως έχουν και οι απλοί πολίτες ένα μερίδιο ευθύνης, αφού επιλέγουν να περπατήσουν στον ήδη στρωμένο, εύκολο δρόμο που δημιούργησαν κάποιοι με κίνητρο την κερδοσκοπία.
Αλλά, ας μην τα ισοπεδώνουμε όλα. Η τεχνολογία έχει την δυνατότητα να ωθήσει τους ανθρώπους στο διάβασμα. Πρώτα απ’ όλα, με την ανάπτυξη της τεχνολογίας αυξάνεται και η τάση για ανάπτυξη κριτικής σκέψης. Έχουμε ακούσει την φράση “μην πιστεύεις ό,τι υπάρχει στο διαδίκτυο” για έναν λόγο: διότι δε πρέπει να πιστεύουμε ό,τι μας λένε. Ένας τρόπος, λοιπόν, για να ξεπεράσουμε την άπωση μας για ανάγνωση, είναι η διασταύρωση πληροφοριών με σκοπό την επιβεβαίωση και την εξακρίβωση δεδομένων από πολλές και διάφορες πηγές. Επιπλέον, υπάρχουν τα λεγόμενα “ακουστικά βιβλία” τα οποία μπορεί κάποιος να πιστεύει πως δεν είναι ισάξια με τα χειροπιαστά, μολονότι ενθαρρύνουν την επαφή των ακροατών με τα βιβλία ή προσφέρουν αρωγή σε όλο και περισσότερα άτομα με διαγνωσμένες διαταραχές συγκέντρωσης προσοχής.
.
