Πρέπει σαφώς, να κάνουμε μια διάκριση εδώ ανάμεσα στις έννοιες του ατόμου και του προσώπου στις σύγχρονες κοινωνίες. Η διάκριση αυτή νομίζω πρέπει να περιέχει τα εξής ουσιώδη γνωρίσματα και όχι μόνο :
Α) Η έννοια άτομο, αναφέρεται συνήθως ως μια εσωτερικευμένη, ενδοψυχική δομή του Εγώ, ενώ το πρόσωπο, είναι κάτι το ανοιχτό προς τους άλλους και την κοινωνία .
Β) Η εποχή μας στρέφεται πιο πολύ στην έννοια της ατομικότητας και όχι της προσωπικότητας, η δεύτερη ενδιαφέρει πιο πολύ την ψυχολογία. Λέμε ατομικά δικαιώματα ή υποχρεώσεις και όχι προσωπικά. Γιατί καλλιεργείται τόσο πολύ η πρώτη και όχι η δεύτερη έννοια αφού αυτή, δηλαδή η έννοια του προσώπου είναι αυτή που συμπεριλαμβάνει τους άλλους, τον άλλο. Νομίζω εδώ ότι έχουμε να κάνουμε πιο πολύ με την έννοια της ιδιωτικότητας και προσωπικής ασφάλειας που παρέχουν όλα αυτά σήμερα που οδηγούν σε μια, ας πούμε αυτοαπομόνωση ή εγκλεισμό της έννοιας του προσώπου στην έννοια του ατόμου.
Γ) Είναι γνωστή η τριαδολογική διαίρεση του προσώπου σε αντιστοιχία με την Α.Τριάδα σε Σώμα-Ψυχή-Πνεύμα, όπου Πνεύμα νοείται εδώ το Άγιο Πνεύμα. Στις μέρες μας, όλο και περισσότερο εκλείπει το τελευταίο, ο Άνθρωπος σαν Πρόσωπο είναι επόμενο να υποβιβάζεται σε απλό άτομο.
Τώρα η σχέση των ατόμων μεταξύ τους που εκφράζεται μέσα από την κοινωνία λέγεται ότι είναι ανταγωνιστική καθόσον η κοινωνία στην οποία ζούμε είναι το ίδιο ανταγωνιστική, ταξική. Άραγε θα μπορούσε μια μελλοντική κοινωνία να έλυνε το πρόβλημα του ανταγωνισμού, ας την πούμε ταξική, χωρίς κάστες, χωρίς στρώματα, χωρίς διαστρωματώσεις και έτσι να αρθούν τα εμπόδια στις σχέσεις μεταξύ των προσώπων;
Όσο το άτομο, όχι το πρόσωπο, φέρεται με εγωισμό και φιλαυτία, κουβαλά στην πλάτη του όλα τα πάθη που αλλοιώνουν την προσωπικότητα του και επομένως δεν μπορούμε να έχουμε άρση της ανταγωνιστικής φύσης-σχέσης της κοινωνίας. Αυτό μαρτυρούν και έργα λογοτεχνικά όπως του Haxley και άλλων.
Θα πετύχουμε άραγε και πότε αυτή την περίφημη άρση των ανταγωνισμών στις μεταξύ μας σχέσεις ώστε η συμβίωση μας να γίνει αρμονική μέσα στην κοινωνία;
Μόνο εν Χριστώ μπορεί να βιωθεί μια ενοποιητική και όχι χωριστική σχέση των προσώπων όπως δείχνει και η ιστορία. Δηλαδή μόνο ο Κύριος εν Αγίω Πνεύματι που είναι ενοποιητική δύναμη, όλη δηλαδή η Α.Τριάδα συνεργούσα μέσω των Μυστηρίων στην Εκκλησία μπορούν «κατά μίαν την γνώμη άγουσα τους πάντες προς τον ένα λόγον της φύσεως» (1), δηλαδή προς το ομοούσιο. Αυτό αναφέρεται και αναλύεται παραδειγματικά στο βιβλίο του Πατρός Ν.Λουδοβίκου « Η ΚΛΕΙΣΤΗ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΟΥ ΕΑΥΤΟΥ» ΕΤΟΣ ΕΚΔ 1999 .
Βέβαια, αυτά δεν σημαίνουν ότι δεν πρέπει να εκλείψουν οι κοινωνικές αδικίες εν γένει και να εξελιχθεί ιστορικά η κοινωνία σε πιο δίκαιες μορφές διαχείρισης και διακυβέρνησης των ατόμων, προσώπων και πολιτών.
Εδώ να πω λίγα λόγια για την κοινωνία εστιάζοντας το ενδιαφέρον στην σύγχρονη εξάπλωση της τεχνικής και επιστήμης που είναι όπως όλοι ξέρουμε τεράστιο.
Συγκεκριμένα, η τεχνική από εφαλτήριο και δύναμη προόδου στην κοινωνία, έφτασε σήμερα να γίνει εφιάλτης αν την δούμε υπό το πρίσμα διάφορων ταινιών επιστημονικής φαντασίας όπως το MATRIX και άλλες.
Αυτό δεν είναι τίποτε άλλο παρά το αποτέλεσμα της παρά φύση χρήσης της τεχνολογίας από τον άνθρωπο που από εργαλείο-μέσο παραγωγής, κοντεύει να γίνει μέσο το οποίο θα καταδυναστεύει αυτό το ίδιο τον άνθρωπο-βλέπε ταινία Εξολοθρευτής.
Όλοι λένε ότι το υβρίδιο άνθρωπος + μηχανή είναι κοντά. Πώς φτάσαμε εδώ;
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι κοινωνικές επιστήμες όλο και πιο πολύ χαρακτηρίζονται αντιπαραγωγικες. Τι να περιμένουμε; Άραγε υπάρχει ελπίδα να βρεθεί εκείνη η Φωτισμένη Ηγεσία που εμπνεόμενη από τον Κύριο μας Ιησού Χριστό και το πνεύμα του Ευαγγελίου Του θα σώσουν την κατάσταση ή η πορεία είναι προδιαγραμμένη;
