
Οι θεοί του σήμερα: Πώς ένας θάνατος ανέδειξε τις ηθικές συνέπειες μιας οικονομικής κρίσης
Από την Ελένη Βασιλοπούλου
Η είδηση για το τραγικό συμβάν στις 21 Σεπτεμβρίου ήρθε σαν ένα ακόμα περιστατικό βίας στο κέντρο
της Αθήνας, το οποίο πληρούσε όλες τις προδιαγραφές για να μπει στην βραχύχρονη μνήμη του κόσμου. Να γίνει ένα ακόμη στατιστικό στοιχείο σε εγκληματολογικές έρευνες. Όσο όμως, περισσότερες πληροφορίες έρχονταν στο φως για τους πρωταγωνιστές του περιστατικού τόσο δυνάμωναν και οι φωνές. Οι φωνές που θεώρησαν ότι είχαν έναν λόγο κι αυτές να κρίνουν,να κατακρίνουν και να επικρίνουν μέσω των πανίσχυρων πλέον social media. Τότε ήταν που αναδύθηκε μέσα από την καρδιά της ελληνικής κοινωνίας όλο το σκοτάδι των τελευταίων χρόνων.
Πρώτοι ήρθαν αυτοί που θεωρούν ότι τα ναρκωτικά και οι χρήστες αυτών είναι η χειρότερη μάστιγα της χώρας, ξοδεύοντας ενέργεια και πείσμα για να πείσουν με τα επιχειρήματα τους μέσα από χυδαιότητες και προσβολές πως έχουν δίκιο. Μετά ήρθαν εκείνοι που βάζουν την υλική αξία των πραγμάτων πάνω από την ανθρώπινη ζωή και επικρότησαν τον ξυλοδαρμό και εν τέλει τον θάνατο ενός ανθρώπου. Τελευταίοι ήρθαν αυτοί που απαξιούν για το καθετί διαφορετικό, οι ηθικολόγοι που έχουν τα πράγματα μέσα σε ένα κουτί και φοβούνται την οποιαδήποτε αλλαγή μήπως και χαλάσει η τέλεια πραγματικότητα τους. Όλοι αυτοί οι σχολιαστές έμειναν στις λεπτομέρειες της υπόθεσης, στα επιμέρους χαρακτηριστικά της και έχασαν την ουσία.
Αρκούσε ένας θάνατος για να βγουν στην επιφάνεια όλες οι παθογένειες μιας προβληματικής κοινωνίας. Η ανάγκη του κόσμου να εκφραστεί ήταν τόσο έντονη που φανέρωσε μια μεγάλη καταπίεση. Όλοι ξαφνικά ενδιαφέρθηκαν να προσθέσουν την δική τους κακόβουλη άποψη κάτω από άρθρα και αφιερώματα χωρίς δεύτερη σκέψη και κανένα ίχνος ψυχραιμίας. Το δε περιεχόμενο αυτών των σχολίων έδειξε πόσο απροετοίμαστη είναι η ελληνική κοινωνία να αποδεχτεί την διαφορετικότητα και να ξεφύγει από τα ηθικά στεγανά μιας ξεπερασμένης εποχής. Η βαρύτητα που δόθηκε στις προσωπικές επιλογές του θύματος και στο τρόπο ζωής του από τους «ηθικολόγους του φραπέ», έδειξε πόσο εύκολα χειραγωγίσιμοι μπορούμε να γίνουμε από μερίδα του ηλεκτρονικού τύπου γεγονός που αναδεικνύει την έλλειψη κριτικής σκέψης και την ημιμάθεια του μέσου Έλληνα!
Το χειρότερο όλων, όμως είναι ο χλευασμός και η πλήρη απαξίωση της ανθρώπινης ζωής, η οποία θυσιάζεται στον βωμό της οικονομικής αγανάκτησης. Αυτή η αυθόρμητη πράξη να λιντσάρουμε κάποιον, να τον χτυπήσουμε τόσο βάναυσα και να τον στοχοποιήσουμε για τις προσωπικές του επιλογές είναι οι πιο τρομακτικές συνέπειες της οικονομικής κρίσης στον ηθικό κόσμο της χώρας.
Από τότε που η εργασία και το εισόδημα έπαψαν να είναι πηγή βελτίωσης των συνθηκών ζωής του μέσου πολίτη και έγιναν απαραίτητο μέσο, αποκλειστικά για την επιβίωση του έχει επέλθει μια σταδιακή υποχώρηση των ηθικών κωλυμάτων και των ανθρώπινων αξιών αφήνοντας χώρο στο πρωτόγονο ένστικτο της επιβίωσης να δράσει ανενόχλητο, αψηφώντας νόμους και λογική.
Η δικαιολόγηση αυτής της πράξης, από μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης, το ″κι εγώ το ίδιο θα έκανα″, φανερώνει πόσο αναξιόπιστες θεωρούνται πλέον οι νόμιμες οδοί επίλυσης προβλημάτων. Πως η αυτοδικία λειτουργεί όχι μόνο ως ο καταλληλότερος τρόπος αντίδρασης, αλλά και ως ο πιο λογικός.
Και φτάνει, λοιπόν, η ώρα της τραγική συνειδητοποίησης πως μόνο μια στιγμή, λίγα λεπτά αρκούν για να βγάλει από μέσα του ο άνθρωπος το τέρας της αγανάκτησης και να ακολουθήσει το νόμο της ζούγκλας. Τόσο διαρκεί το πέρασμα στην πράξη, όσο το άναμμα ενός αναπτήρα.