Όπως είναι αναμενόμενο για την Ε.Σ.Α.με.Α. η προστασία και προώθηση του δικαιώματος των μαθητών με αναπηρία σε μια αξιοπρεπή και ισότιμη εκπαίδευση είναι ύψιστης σημασίας. Το δικαίωμα της εκπαίδευσης στα σχολεία δεν θα πρέπει να γνωρίζει στεγανά και όρια, ούτε και να εναποθέτει ταμπέλες πάνω στους ανθρώπους. Το δικαίωμα της εκπαίδευσης και η πρόσβαση σε αυτήν συνδέεται άρρηκτα με την εύρεση εργασίας, την γενικότερη πνευματική καλλιέργεια και την συμμετοχή στη κοινωνική και πολιτισμική ζωή εν γένει. Για τα άτομα με αναπηρία η σημασία της εκπαίδευσης είναι ακόμη μεγαλύτερη δεδομένου ότι θα αποτελέσει σημαντική βοήθεια για να ανεξαρτητοποιηθούν και να αυτονομηθούν στο μέλλον μέσα από την εύρεση εργασίας.
Για πρώτη φορά παρουσιάζονται στο ευρύ κοινό από το Παρατηρητήριο Θεμάτων Αναπηρίας στοιχεία που αφορούν το μαθητικό δυναμικό με αναπηρία ή/ και Ε.Ε.Α., καθώς μόλις το 2018 υπήρξαν δεδομένα για αυτούς τους μαθητές που φοιτούν στα γενικά σχολεία. Το 57.3% των μαθητών με αναπηρία στα γενικά σχολεία δεν λαμβάνουν εξειδικευμένη υποστήριξη, παρά υποστηρίζονται μόνο από τον εκπαιδευτικό της γενικής τάξης. Στη δευτεροβάθμια δε μόνο 1 στους 10 λαμβάνει εξειδικευμένη υποστήριξη. Μόλις το 7% των μαθητών με αναπηρία ή/και Ε.Ε.Α. υποστηρίχθηκε με παράλληλη στήριξη, από τους οποίους 8 στους 10 για λιγότερο από 20 ώρες την εβδομάδα.
Τα στοιχεία αυτά μας οδηγούν εύλογα στο συμπέρασμα πως οι μαθητές με αναπηρία αποτελούν το 6,3% του συνολικού μαθητικού πληθυσμού της χώρας, με τη μεγάλη πλειονότητα αυτών των μαθητών να φοιτούν σε γενικά σχολεία. Χωρίς όμως αυτό να εγγυάται την ένταξή τους σε ένα συμπεριληπτικό εκπαιδευτικό σύστημα. Είναι ανησυχητικό το γεγονός πως οι μαθητές με αναπηρία που φοιτούν στα γενικά σχολεία δεν λαμβάνουν καμία εξειδικευμένη υποστήριξη, είτε λαμβάνουν μόνο μερικώς εξατομικευμένη, η οποία δεν καλύπτει τις πραγματικές ανάγκες τους. Τα στοιχεία επίσης δείχνουν πως τα περισσότερα μέτρα που λαμβάνονται, περιορίζονται στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση με αποτέλεσμα να καθίσταται δύσκολη η ανέλιξη των μαθητών με αναπηρία στις ανώτερες εκπαιδευτικές βαθμίδες.
Οι βασικές προτεραιότητες ενός σχεδίου δράσης για την εκπαίδευση των μαθητών με αναπηρία έχουν ήδη καθοριστεί από την μεριά της Ε.Σ.Α.με.Α. Οι προτεραιότητες αυτές θα λέγαμε είναι οι εξής:
- Να εξασφαλιστεί μια ποιοτική και αξιοπρεπή πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια όπως και τριτοβάθμια εκπαίδευση για τους μαθητές με αναπηρίες, με ρητή την απαγόρευση αποκλεισμού των παιδιών αυτών από το δικαίωμα της εκπαίδευσης.
- Να υπάρξει φροντίδα για την εξατομικευμένη διδασκαλία των μαθητών αυτών όπως και για τη μεταφορά τους.
- Να επιμορφωθούν οι εκπαιδευτικοί ώστε να ανταποκρίνονται στην κάλυψη των αναγκών των παιδιών με ειδικές ανάγκες.
- Να διασφαλιστεί η πρόσβαση στη γενική τριτοβάθμια εκπαίδευση, στην τεχνική επαγγελματική εκπαίδευση, στην εκπαίδευση ενηλίκων όπως και στη δια βίου μάθηση.
Τα παιδιά με ειδικές ανάγκες έχουν το δικαίωμα να εκπαιδεύονται σε όλες τις βαθμίδες και στα εκπαιδευτήρια σαν όλα τα υγιή παιδιά με γενικές εκπαιδευτικές ανάγκες, και να δικαιούνται τους ίδιους τίτλους σπουδών, όπως όλοι οι υπόλοιποι. Για να καταφέρουν τα παιδιά με ειδικές ανάγκες να ενταχθούν κοινωνικά και εκπαιδευτικά, τα κανονικά και τα ειδικά σχολεία πρέπει να συνεργαστούν σε όλα τα εκπαιδευτικά επίπεδα.
