Προωρότητα και Δείκτης Νοημοσύνης

Προωρότητα και Δείκτης Νοημοσύνης

Το χαμηλό βάρος γέννησης προκαλείται από καθυστέρηση ενδομήτριας ανάπτυξης, προωρότητα ή και από τα δύο. Το χαμηλό βάρος γέννησης συνδέεται στενά με την εμβρυϊκή και νεογνική θνησιμότητα και νοσηρότητα, την καθυστέρηση της σωματικής και γνωστικής ανάπτυξης, καθώς και με μη μεταδοτικά νοσήματα αργότερα στη ζωή.

Τα βρέφη με χαμηλό βάρος γέννησης έχουν περίπου 20 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από τα βρέφη με μεγαλύτερο βάρος. Το χαμηλό βάρος γέννησης είναι πιο συχνό στις αναπτυσσόμενες παρά στις ανεπτυγμένες χώρες. Ωστόσο, τα δεδομένα για το χαμηλό βάρος γέννησης στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι συχνά περιορισμένα, επειδή ένα σημαντικό μέρος των τοκετών συμβαίνει σε σπίτια, όπου οι περιπτώσεις βρεφών με χαμηλό βάρος γέννησης συχνά δεν αναφέρονται.

Η έρευνα

Τα ευρήματα της συστηματικής ανασκόπησης και μετα-ανάλυσης όλων των μελετών οι οποίες δημοσιεύθηκαν έως τον Ιούνιο του 2024 και οι οποίες συνέκριναν το IQ των παιδιών που γεννήθηκαν πολύ πρόωρα ή λιποβαρή με τα τελειόμηνα παιδιά, έδειξαν ότι τα παιδιά που γεννήθηκαν πολύ πρόωρα είχαν σημαντικά χαμηλότερες βαθμολογίες IQ, χωρίς αλλαγή με την πάροδο του χρόνου.

Ο Behboodi και οι συνεργάτες του (2025) συμπεριέλαβαν, στη μετα-αναλυτική τους έρευνα, μελέτες με βαθμολογίες του δείκτη νοημοσύνης παιδιών ηλικίας μικρότερης των 18 ετών. Αυτά τα παιδιά γεννήθηκαν πολύ πρόωρα ή/και λιποβαρή. Συγκεκριμένα, στην έρευνα συμπεριλήφθηκαν παιδιά τα οποία είτε γεννήθηκαν λιποβαρή (βάρος γέννησης <1500 g) είτε γεννήθηκαν πολύ πρόωρα (ηλικία κύησης <32 εβδομάδες) είτε γεννήθηκαν πολύ πρόωρα και λιποβαρή. Τα λιποβαρή και πολύ πρόωρα παιδιά συγκρίθηκαν με μια ομάδα ελέγχου, δηλαδή μια ομάδα τελειόμηνων παιδιών.

Ο δείκτης νοημοσύνης των παιδιών αξιολογήθηκε στην ηλικία των 4 και 7 ετών.  

Ευρήματα

  • Οι ερευνητές συμπεριέλβαν 257 μελέτες οι οποίες ανάφεραν δεδομένα από 25,746 ατόμων, γεννημένα από το 1977 έως το 2016, εκ των οποίων 15,548 παιδιά γεννήθηκαν πολύ πρόωρα ή λιποβαρή και 10,198, τελειόμηνα.
  • Βρέθηκε ότι τα παιδιά τα οποία αξιολογήθηκαν για τον δείκτη νοημοσύνης τους από την ηλικία των 4 ετών έως την ηλικία των 7 ετών τα οποία γεννήθηκαν πολύ πρόωρα ή λιποβαρή, είχαν χαμηλότερο δείκτη νοημοσύνης, ~13 μονάδες χαμηλότερο, σε σύγκριση με τα τελειόμηνα παιδιά.
  • Αυτή η διαφορά στον δείκτη νοημοσύνης μεταξύ των πολύ πρόωρων ή/και λιποβαρών παιδιών και των τελιεόμηνων παιδιών δεν άλλαξε με την πάροδο του χρόνου όταν αναλύθηκε ένα ευρύτερο ηλικιακό εύρος παιδιών ηλικίας 2-17 ετών.

Κατά μέσο όρο, τα παιδιά τα οποία γεννήθηκαν πολύ πρόωρα ή λιποβαρή είχαν σημαντικά χαμηλότερο δείκτη νοημοσύνης σε σύγκριση με τα τα παιδιά τα οποία γεννήθηκαν τελειόμηνα, και αυτό το γνωστικό έλλειμμα δεν μειώθηκε σε μελέτες που διεξήχθησαν σε διάστημα 4 δεκαετιών.

Βιβλιογραφία

Behboodi SChaimani ABenhammou V, et al. Trends Over Time in Cognitive Outcomes of Children Born Very PretermA Systematic Review and Meta-AnalysisJAMA Pediatr. Published online July 28, 2025. doi:10.1001/jamapediatrics.2025.2221

UNICEF-WHO Joint Database on Low birth weight. (http://data.unicef.org/nutrition/low-birthweight; https://www.who.int/nutgrowthdb/lbw-estimates).

Advertising

Advertisements
Ad 14

WHO. Global Health Observatory (GHO) data repository. Low birth weight, prevalence (%) (Child malnutrition) (http://apps.who.int/gho/data/view.main.LBWCOUNTRYv).

Σπούδασα Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (2008) και ολοκλήρωσα μεταπτυχιακό πρόγραμμα ειδίκευσης στην Ανάπτυξη του Παιδιού στο Τμήμα Ψυχολογίας και Ανθρώπινης Ανάπτυξης του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (2012). Το 2014, ξεκίνησα διδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου. Τον Δεκέμβριο του 2018, υπερασπίστηκα επιτυχώς τη διατριβή μου με τίτλο (στην ελληνική γλώσσα): Η διερεύνηση της οργάνωσης του λεξιλογίου σε παιδιά που μιλούν Ελληνικά με δυσκολίες στη γλώσσα και τον αλφαβητισμό. Η διδακτορική διατριβή μπορεί να βρεθεί εδώ: https://discovery-pp.ucl.ac.uk/id/eprint/10077333/

Περισσότερα από τη στήλη: Ειδική Αγωγή

Ειδική Αγωγή

ΔΑΦ: 11 τρόποι για να καλλιεργήσουμε μια θετική αλλαγή

Το παρόν άρθρο, με τίτλο ΔΑΦ: 11 τρόποι για να καλλιεργήσουμε μια θετική αλλαγή, θα…

Ειδική Αγωγή

Γιατί πολλά παιδιά με ΔΕΠΥ λαμβάνουν λανθασμένη διάγνωση;

Το παρόν άρθρο, με τίτλο Γιατί πολλά παιδιά με ΔΕΠΥ λαμβάνουν λανθασμένη διάγνωση; θα παρουσιάσει…

Ειδική Αγωγή

Σχολική Μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο και το Λύκειο: Άγχος, Ψυχική Υγεία και Οδηγός Στήριξης για Γονείς και Εκπαιδευτικούς

Η μετάβαση από το Δημοτικό στο Γυμνάσιο – και αργότερα από το Γυμνάσιο στο Λύκειο…

Ειδική Αγωγή

Αυτισμός και ανθρώπινη νοημοσύνη: Τίμημα ή ευκαιρία;

Σε αυτό το άρθρο, θα ασχοληθούμε με τη σχέση ανάμεσα στον αυτισμό και την ανθρώπινη…

Ειδική Αγωγή

Ιδανικός Αριθμός Μαθητών σε μια Σχολική Τάξη

Πηγή εικόνας: Ιδανικός αριθμός μαθητών σε μια σχολική τάξη Ιδανικός αριθμός μαθητών σε μια σχολική…

Ειδική Αγωγή

Η ένταξη παιδιών με αναπτυξιακές διαταραχές στο γενικό σχολείο

Η εκπαίδευση αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα όλων των παιδιών, ανεξαρτήτως των ικανοτήτων και των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών…

Ειδική Αγωγή

Τι είναι ΔΕΠΥ (και τι δεν είναι) στην τάξη

Πολλά παιδιά με ΔΕΠΥ εμφανίζουν ενδείξεις της διαταραχής πριν φτάσουν στη σχολική ηλικία. Αλλά, είναι…