Όλο και περισσότεροι χρήστες του διαδικτύου, δημιουργούν λογαριασμούς στις πιο δημοφιλείς πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, Instagram, Twitter, κ.ά.). Αρκετοί από αυτούς, αναρτούν, σχεδόν σε καθημερινή βάση, πολυποίκιλο υλικό (από ένα απλό καθημερινό story στο instagram, μέχρι ένα βιντεάκι στο tik tok). Κάποιοι αρκούνται στο λεγόμενο «σκρολάρισμα». Κάποιοι άλλοι, πάλι, αντιδρούν σε μια δημοσίευση, ή ακόμα αφήνουν και το σχόλιό τους σ’ αυτήν.
Εμείς, όμως, θα εστιάσουμε μόνο στις δύο τελευταίες κατηγορίες. Ο λόγος είναι, ότι, κυρίως μέσω αυτών, εκδηλώνεται τον τελευταίο καιρό στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και κυρίως στο Facebook, το φαινόμενο της λεκτικής επιθετικότητας πολλών χρηστών εναντίον κάποιων άλλων. Σε ποιους παράγοντες οφείλεται, όμως, αυτή η τάση και πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί;
1. Παράγοντες ενίσχυσης του προβλήματος
Οι αιτίες του ζητήματος που οδηγούν στις λεκτικές επιθέσεις, εντοπίζονται, κυρίως, σε κοινωνικούς, ψυχολογικούς και πολιτισμικούς παράγοντες και ερμηνεύονται σύμφωνα με τη σκοπιά από την οποία κάθε φορά προσεγγίζονται. Εμείς όμως στο άρθρο μας, δε θα σταθούμε στις αιτίες που οδηγούν στην εκδήλωση του προβλήματος στις πιο δημοφιλείς πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, αλλά στους παράγοντες που το ενισχύουν και που δεν είναι άλλες, από την προστασία της οθόνης και την ανωνυμία.
2. Η προστασία της οθόνης
Λέγοντας «προστασία της οθόνης», εννοούμε πως η οθόνη του υπολογιστή εξασφαλίζει στον χρήστη που ασκεί λεκτική επίθεση σε άλλους χρήστες, μια απόσταση ασφαλείας από αυτούς. Είναι περισσότερο από προφανές, ότι αν η ίδια συζήτηση διεξαγόταν με τη φυσική παρουσία των συνομιλητών, η εξέλιξή της θα ήταν εντελώς διαφορετική. Ο φόβος των συνεπειών από τις ακραίες λεκτικές επιθέσεις θα ενεργούσε αποτρεπτικά για τον επίδοξο χρήστη.
3. Η ανωνυμία
Η ανωνυμία από την άλλη, σε συνδυασμό με την προστασία της οθόνης, ενισχύει ακόμα περισσότερο τη θωράκιση τους τείχους προστασίας ενός χρήστη στις δημοφιλείς πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης. Ένα κενό avatar κι ένα ψευδώνυμο, εξασφαλίζουν στον χρήστη την ανωνυμία- εισιτήριο, που του επιτρέπει να επιτίθεται λεκτικά εναντίον των υπόλοιπων χρηστών.
4. Τα αποτελέσματα
Οι δύο αυτοί παράγοντες, συνδυαστικά, αποτελούν γόνιμο έδαφος έντονων αντιπαραθέσεων, ακραίων λογομαχιών, προσβολών και ασέβειας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης χάνουν, έτσι, τον σκοπό τους και παύουν να αποτελούν χώρους ελεύθερης έκφρασης ιδεών και γόνιμων αντιπαραθέσεων. Εκχυδαΐζονται και μετατρέπονται σε αρένες μάχης. Φαίνεται ακόμα, πως ούτε και οι κανόνες των διαχειριστών των ομάδων δεν εμποδίζουν κάποιους, από το να καταστρέψουν μια όμορφη συζήτηση και να σπείρουν τον εκνευρισμό στα υπόλοιπα μέλη της ομάδας.
5. Τρόποι αντιμετώπισης
Είτε υποκινείται από κάποια σκοπιμότητα είτε όχι, ο εκάστοτε χρήστης που παραβιάζει τα όρια της ευπρέπειας και του σεβασμού και δε συμμορφώνεται με τους κανόνες, καλό θα ήταν να απομακρύνεται από το μέσο δικτύωσης που χρησιμοποιεί. Ίσως και να έπρεπε να αυστηροποιηθούν οι κανόνες συμμετοχής των χρηστών σε αυτά. Τελικά, όλοι οι συμμετέχοντες, θα πρέπει να συμπεριφερθούμε στον κυβερνοχώρο, όπως ακριβώς θα συμπεριφερόμασταν και στην πραγματική μας ζωή. Μόνο έτσι θα απολαύσουμε μια πιο υγιή και αναβαθμισμένη διαδικτυακή επικοινωνία.
ΠΗΓΕΣ:
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης. (2020). Ανακτήθηκε από el.wikipedia.org/wiki/ (Τελευταία πρόσβαση 4/5/2021).
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η επίδρασή τους στις διαπροσωπικές σχέσεις. (2017). Ανακτήθηκε από https://www.cultmagz.com/l/ta-mesa-koinonikis-diktyosis-kai-i-epidrasi-toys-stis-diaprosopikes-scheseis/ (Τελευταία πρόσβαση 4/5/2021).
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης: Μια νέα εικονική κοινωνία. (2021). Ανακτήθηκε από https://www.tovima.gr/2021/02/05/opinions/mesa-koinonikis-diktyosis-mia-nea-eikoniki-koinonia/ (Τελευταία πρόσβαση 4/5/2021).
Η ανωνυμία στο διαδίκτυο. (2018). Ανακτήθηκε από https://www.pemptousia.gr/2018/02/i-anonimia-sto-diadiktio/ (Τελευταία πρόσβαση 4/5/2021).
