Ανατρέχοντας στα μαθητικά μας χρόνια, όλοι θυμόμαστε εκείνη την ημέρα. Την ημέρα που θα παίρναμε στα χέρια μας τα διορθωμένα κριτήρια αξιολόγησης. Το άγχος για τον βαθμό που θα αντικρίσουμε να αναγράφεται πάνω στο χαρτί. 12, 15, 17, 19. Ό,τι και να έγραφε για εμάς σήμαινε κάτι. Εάν μας φαινόταν λίγο, κυριαρχούσε περαιτέρω άγχος στις ψυχές μας, εάν μας αρκούσε ή μας ευχαριστούσε, επαναπαυόμασταν πιστεύοντας πως όλα πάνε καλά. Τελικά, όμως, πήγαν;
Η αξιολόγηση αποτελεί ένα ζήτημα που απασχολεί την εκπαίδευση. Η ύπαρξή της προσδιορίζεται από όταν άρχισε να συντελείται η εκπαίδευση. Ωστόσο, το ζητούμενο είναι τί είδους αξιολόγηση είναι αυτή που επιφέρει τα θετικότερα αποτελέσματα τόσο στον μαθητή/-τρια όσο και στον εκπαιδευτικό; Η κοινωνία εξελίσσεται, το ίδιο οφείλει να κάνει και το σχολείο. Οι πανάρχαιες μέθοδοι δεν χωρούν, πια, στη σύγχρονη πραγματικότητα. Ο βαθμός σε ένα διαγώνισμα δεν καθορίζει το σύνολο της προσπάθειας του μαθητικού πληθυσμού.
Τί είναι, λοιπόν, η Διαμορφωτική Αξιολόγηση;
Αρχικά, πρέπει να εξηγηθεί η έννοια της αξιολόγησης. Μέσω αυτής ο εκπαιδευτικός μπορεί να οργανώσει καλύτερα τη διδασκαλία, ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των μαθητών. Επιπλέον, κατανοεί τις γνώσεις που έχουν κατακτήσει οι μαθητές, το επίπεδο κατανόησής τους και το τί δύναται να υλοποιήσουν με αυτές. Η Διαμορφωτική Αξιολόγηση αφορά εκείνη την αξιολόγηση που επιτρέπει στον εκπαιδευτικό και τον μαθητή να προσδιορίζουν από κοινού τις ενδεχόμενες αδυναμίες και τον τρόπο ενδυνάμωσης του μαθητή. Επίσης, προσφέρει στον εκπαιδευτικό στοιχεία που αναδεικνύουν τους τομείς της εκπαιδευτικής διαδικασίας που χρειάζονται βελτίωση. Γενικότερα, η Διαμορφωτική Αξιολόγηση αντιμετωπίζει όλους τους μαθητές ως εν δυνάμει επιτυχόντες. Συχνά, μάλιστα, η Διαμορφωτική Αξιολόγηση ταυτίζεται με τη Διαφοροποιημένη Διδασκαλία. Παρ’όλα αυτά η μία έννοια δεν συνεπάγεται της άλλης.
Χαρακτηριστικά της Διαμορφωτικής Αξιολόγησης
Η Διαμορφωτική Αξιολόγηση χαρακτηρίζεται από ορισμένα στοιχεία, τα οποία τη διαφοροποιούν από τις «παραδοσιακές» μεθόδους. Έτσι, αυτά είναι τα εξής:
- συμβαίνει κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας,
- δεν χρησιμοποιείται η μέθοδος του βαθμού, καθώς η Διαμορφωτική Αξιολόγηση θεωρείται μέσο εκμάθησης,
- παρέχει τη δυνατότητα ανατροφοδότησης,
- υλοποιείται αξιολόγηση για τη μάθηση και ΟΧΙ αξιολόγηση της μάθησης.
Σύμφωνα, λοιπόν, με όλα αυτά φαίνεται πως τελικά τίποτα δεν πήγε καλά. Ο λόγος είναι απλός. Ως μαθητές και μαθήτριες αγχωνόμασταν, αδίκως, για τον βαθμό ενός διαγωνίσματος. Για εμάς ήταν λες και θα σημάνει το τέλος του κόσμου. Και τελικά τί μάθαμε;
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν:
Βάλλας, Γεώργιος (2018). Η Εφαρμογή της Διαμορφωτικής Αξιολόγησης στο Μάθημα της Χημείας στην Α ΄ Λυκείου, Αθήνα: ΕΚΠΑ, Ανακτήθηκε από: https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/file/lib/default/data/2812670/theFile
Παντελιάδου, Σ. & Φιλιπάτου, Δ. (2013). Διαφοροποιημένη Διδασκαλία: Θεωρητικές προσεγγίσεις & εκπαιδευτικές πρακτικές, Αθήνα: Πεδίο.