Εικονικό περιβάλλον μάθησης ή αλλιώς Live virtual classroom: μια αποτελεσματική καινοτομία στην εκπαιδευτική διαδικασία και μια αναγκαιότητα λόγω των καταιγιστικών εξελίξεων στις νέες τεχνολογίες στην εποχή μας. Ως εικονικό περιβάλλον μάθησης ορίζουμε «οποιονδήποτε συνδυασμό προσωπικής και εξ αποστάσεως αλληλεπίδρασης στο πλαίσιο του οποίου η εικονική διάσταση του χώρου και του χρόνου είναι παρούσα» (Barajas, Owen, 2000). Η εισαγωγή των εικονικών περιβαλλόντων μάθησης στα πανεπιστήμια καλύπτει την ανάγκη του εκπαιδευτικού συστήματος να αντιμετωπίσει τα ζητήματα της κοινωνίας της πληροφόρησης. Η παραδοσιακή εκπαίδευση, όπως την γνωρίζουμε, προϋποθέτει την φυσική παρουσία των εκπαιδευομένων στην αίθουσα διδασκαλίας. Αυτό, όμως, στις μέρες μας αποτρέπει την συμμετοχή πολλών ανθρώπων στα μαθήματα για οικονομικούς, επαγγελματικούς λόγους ή ακόμα και για λόγους υγείας. Στερούνται, όμως, έτσι οι άνθρωποι την ανανέωση των γνώσεών τους προκειμένου να ανταποκριθούν επαρκώς στις νέες ανάγκες που διαμορφώνονται. Η εξ αποστάσεως διδασκαλία καταργεί αυτό το είδος των προβλημάτων.
Αρχικά, υπάρχει γεωγραφική και χρονική ευελιξία, δηλαδή η δυνατότητα εκμάθησης χωρίς την ανάγκη μετακίνησης του εκπαιδευόμενου σε ορισμένο χρόνο. Σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, όπως ήταν για παράδειγμα η πρόσφατη πανδημία, μετριάζονται με ασφάλεια οι συνέπειες στον μαθητικό πληθυσμό, αφού η εκπαιδευτική διαδικασία γίνεται απρόσκοπτα από τον χώρο του σπιτιού. Αποτελεί, επίσης, μια εκπαιδευτική διαδικασία που στηρίζεται στη διαδραστικότητα. Υπάρχει, δηλαδή, η δυνατότητα να υποβάλλονται ερωτήσεις και να δίνονται απαντήσεις μεταξύ των συμμετεχόντων ή να γίνεται ένα παραγωγικό brainstorming (καταιγισμός ιδεών για συζήτηση). Προβάλλονται video, αξιοποιούνται δημιουργικά ο ήχος, τα κείμενα, οι εικόνες, η ομιλία, οι παραστάσεις. Δημιουργούνται και διαμοιράζονται έγγραφα και φάκελοι και ανατροφοδοτείται η εργασία των εκπαιδευομένων. Υπάρχει συνεργασία, πρόσβαση σε προηγούμενες πληροφορίες μέσω κοινόχρηστων φακέλων, πρόσβαση σε ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, σε σχέδια μαθημάτων, γίνονται αξιολογήσεις και κουίζ. Με το συγκεκριμένο μοντέλο εικονικού περιβάλλοντος μάθησης επιτυγχάνεται αρχικά η αυξημένη αλληλεπίδραση συγκριτικά με ένα παραδοσιακό εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Επιπλέον, η πρόσβαση στα πολυμέσα βελτιώνει την εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς το περιεχόμενο είναι πλούσιο, περιεκτικό και ενεργοποιεί το ενδιαφέρον των εκπαιδευομένων. Επίσης, δίνεται η δυνατότητα επικοινωνίας διαφόρων πολιτισμών, εφόσον σε μία διαδικτυακή αίθουσα μπορεί να υπάρχουν εκπαιδευόμενοι από διάφορα μέρη του πλανήτη. Τέλος, με τις τεχνολογικές δυνατότητες που υπάρχουν, η εξ αποστάσεως διδασκαλία αποτελεί έναν πιο φιλικό τρόπο διδασκαλίας για άτομα με προβλήματα όρασης ή ακοής.
Μέσα, λοιπόν, στο πλαίσιο αυτό επιβάλλεται να αναδιαμορφωθεί και ο ρόλος του εκπαιδευτικού. Ο εκπαιδευτικός πρέπει να υποστηρίξει την συγκεκριμένη καινοτομία και μέσω της διαρκούς επιμόρφωσης να αποκτήσει νέες δεξιότητες, ώστε να αναλάβει και να διεκπεραιώσει αποτελεσματικά τον σχεδιασμό ενός επίσης μεταβαλλόμενου εκπαιδευτικού υλικού.
Μιλάμε, συνεπώς, για μια επιταχυνόμενη μάθηση, που ξεφεύγει από την περιχαρακωμένη μορφωτική διαδικασία του τυπικού εκπαιδευτικού προγράμματος όπως το γνωρίζαμε.
Πηγές:
http://users.uoa.gr
evdokimos.edu.g