«Τι φορούσες εκείνη τη στιγμή;». Πρόκειται για την πλέον συνηθισμένη ερώτηση που κάνει ο κόσμος σε άτομα που έχουν επιζήσει σεξουαλικής επίθεσης. Μια ερώτηση γεμάτη από στοιχεία κατηγορίας απέναντι στο θύμα και την υπόνοια πως, ίσως, το θύμα να είχε αποτρέψει την επίθεση αν είχε επιλέξει να φορέσει ρούχα λιγότερο αποκαλυπτικά, λιγότερο σέξι. Εκείνη τη «στιγμή», μια στιγμή που θα μείνει για πάντα μια ανοιχτή πληγή.
Στην έκθεση περιλαμβάνονται 18 σύνολα, που δημιουργήθηκαν με βάση τις περιγραφές που έδωσαν άτομα τα οποία επέζησαν από σεξουαλικές επιθέσεις στο Kansas University. Ανάμεσα στα ρούχα υπάρχουν πυτζάμες, φόρμες, t-shirt, τζιν παντελόνια και μερικά φορέματα και όλα συνοδεύονται από ένα σημείωμα του θύματος της επίθεσης. «Θέλουμε να καταστρέψουμε τα στερεότυπα σχετικά με τον βιασμό.
Όλοι έχουμε τζιν και t-shirt στη ντουλάπα μας και το σημαντικότερο είναι πως είμαστε ελεύθεροι να φορέσουμε ό,τι θέλουμε», εξηγεί η Yasmina El Moutouk. «Η ερώτηση “τι φορούσες;” είναι μια παγκόσμια ερώτηση, όπου κι αν κατοικείς. Είναι σημαντικό να υπενθυμίσουμε στον κόσμο πως πρόκειται για μια άχρηστη ερώτηση που κάνει κακό στα θύματα», προσθέτει.
Είναι σημαντική η καταπολέμηση του μύθου ότι η σεξουαλική επίθεση θα μπορούσε να αποφευχθεί από το θύμα μόνο. Γι’ αυτό το λόγο δημιουργήθηκε μια έκθεση τέχνης που δείχνει τι φορούσαν τα θύματα κατά τη διάρκεια της επίθεσης. Με αυτόν τον τρόπο αποδεικνύεται ότι δεν είναι ευθύνη του θύματος, ο ρουχισμός δεν είναι αιτία βιασμού.
Η αρχική ιδέα δημιουργίας της έκθεσης
Η ιδέα ήρθε όταν η Dr. Wyandt-Hiebert και Ms. Brockman παρακολούθησαν ένα συνέδριο. Εκεί ακούστηκε το ποίημα «Τι φορούσα» της Dr. Mary Simmerling. Οι δύο γυναίκες είναι και οι ίδιες θύματα σεξουαλικής βίας και τις άγγιξε βαθιά. Aποφάσισαν να δημιουργήσουν την οπτική αναπαράσταση του ποιήματος. Έτσι δημιουργήθηκε η έκθεση “What Were You Wearing?” («Τι φορούσες;) στο Arkansas το 2014.
«Η πρόθεση της έκθεσης ήταν να δείξουμε στους ανθρώπους ότι η αλλαγή των ρούχων δεν θα σταματήσει τη σεξουαλική βία.»
Δείτε παρακάτω μερικά από τα συγκλονιστικά εκθέματα. Είναι όλα αληθινά, όπως και η σύντομη περιγραφή των θυμάτων που τα συνοδεύει αναφέροντας τι ρούχα φορούσαν.
«Ένα αμάνικο παιδικό φόρεμα. Μερικούς μήνες αργότερα η μαμά μου καθόταν μπροστά στη ντουλάπα μου και παραπονιόταν γιατί δε φοράω πια φορέματα. Ήμουν μόλις 6 ετών…»
«Στρατιωτική στολή και κουβαλούσα και όπλο. Δεν κατάφερα να αποτρέψω τίποτα.»
«Το αγαπημένο μου κίτρινο μπλουζάκι, αλλά δεν θυμάμαι τι παντελόνι φορούσα. Θυμάμαι ότι ήμουν μπερδεμένος και απλά ήθελα να φύγω από το δωμάτιο του αδελφού μου και να πάω να δω κινούμενα σχέδια.»
«Μαγιό. Κάναμε κανό στο ποτάμι όλη μέρα. Διασκεδάσαμε πολύ. Τότε μπήκαν στη σκηνή μου όταν προσπαθούσα να αλλάξω ρούχα.»
«Μπλουζάκι και τζιν. Αυτό συνέβη τρεις φορές στη ζωή μου, από τρεις διαφορετικούς ανθρώπους. Κάθε φορά φορούσα ένα μπλουζάκι και τζιν».
«Δεν πήγα δουλειά μετά από αυτό. Όταν είπα στην αφεντικίνα μου, μου έκανε αυτήν την ερώτηση. Της είπα: «Ένα μπλουζάκι και τζιν σκύλα, εσύ τι θα φορούσες για να παίξεις μπάσκετ;» Έφυγα και δεν επέστρεψα ποτέ.»
«Φορούσα ένα αποκριάτικο φόρεμα. Ήμουν μόλις 5. Από τον πατέρα της ξαδέρφης μου.»
«Ένα t-shirt και ένα παντελόνι. Είναι αστείο γιατί επειδή είμαι άντρας δε με ρώτησε κανείς τι φορούσα. Με ρώτησαν όμως αν τώρα είμαι πια ομοφυλόφιλος. Ή αν… αντιστάθηκα καθόλου για να μη γίνει. Ή πως επέτρεψα να μου συμβεί κάτι τέτοιο. Αλλά ποτέ για τα ρούχα μου.»
«Ένα t-shirt και ένα τζιν. Όλοι με κοιτούν απορημένοι όταν τους απαντάω σε αυτή την ερώτηση. Μοιάζουν σαν να μην αντιλαμβάνονται τι τους λέω. Είναι σχεδόν αστείο. Σχεδόν…»
«Φορούσα ένα σάρι. Αυτό που φορούσα πάντα. Με έκανε να νιώθω άνετα μου θύμιζε το σπίτι, την οικογένειά μου, την ταυτότητά μου. Τώρα μου θυμίζει εκείνον.»
«Μια νυχτικιά t-shirt. Εκείνο το βράδυ είχα σηκωθεί να πιω νερό ενώ στον καναπέ κοιμόταν ένας φιλοξενούμενος μας. Το σκέφτομαι συνέχεια. Αν δεν έπινα νερό, αν έπινα από το μπάνιο, αν δεν τον ξυπνούσα καταλάθος δε θα συνέβαινε.»
Αυτό φορούσα όταν με βίασαν λοιπόν. Μη με ξαναρωτήσεις…
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για αυτό το άρθρο:
«Τι φορούσες όταν σε βίασαν;»: Έκθεση με ρούχα θυμάτων βιασμού θέλει να καταρρίψει ένα τρομερό στερεότυπο. Αντλήθηκε από https://www.google.com/amp/s/www.lifo.gr/now/world/ti-foroyses-otan-se-biasan-ekthesi-me-royha-thymaton-biasmoy-thelei-na-katarripsei-ena%3Famp (τελευταία πρόσβαση 26.3.21)
Αυτό φορούσα όταν με βίασαν – Η έκθεση με τα ρούχα θυμάτων βιασμού. Αντλήθηκε από https://www.google.com/amp/s/www.e-mama.gr/auta-forousa-otan-me-viasan-ekthesi-me-rouxa/amp/ (τελευταία πρόσβαση 26.3.21)
