Σεπτέμβρης…ο πρώτος μήνας του φθινοπώρου. Ο Σεπτέμβρης προμηνύει την σταδιακή αλλαγή της φύσης η οποία αποχαιρέτα το ζεστό καλοκαίρι και οδεύει προς το ψυχρό χειμώνα. Τη μετάβαση δηλαδή από την χαρά και ξεγνοιασιά των διακοπών, στην μελαγχολία και ρουτίνα της καθημερινότητας. Στα αρχαία χρόνια οι άνθρωποι είχαν πολλές γιορτές, με τις οποίες τιμούσαν αυτήν την αλλαγή της φύσης.
Την περίοδο από 15 Σεπτεμβρίου έως 15 Αυγούστου στην Αθήνα γιορτάζονταν τα Μεταγείτνια, η ανάμνηση του μετοικισμού του Θησέα από τη Μελίτη, στην Διόμεια (περιοχές του αττικού δήμου). Με αφορμή λοιπόν το συγκεκριμένο γεγονός, εκείνη την περίοδο στην Αθήνα γίνονταν μετακομίσεις και αλλαγές γειτόνων.
Μήνες του φθινοπώρου γιορτάζονταν και οι Βοηδρομίες, γιορτή αφιερωμένη στον θεό Απόλλωνα. Ονομάστηκαν έτσι διότι υπήρχε η πεποίθηση, ότι ο θεός έτρεχε με βοή βοηθώντας εκείνους που τον είχαν ανάγκη ιδιαίτερα σε συνθήκες πολέμου. Η γιορτή τιμούσε επιπλέον το θεό, διότι χάρη σε εκείνον ο Θησέας νίκησε στη μάχη τις Αμαζόνες.
Την 15η μέρα που τελούνταν οι Βοηδρομίες και για 9 συνεχόμενες μέρες γιορτάζονταν και τα Ελευσίνια Μυστήρια. Ο βασιλιάς που είχε την ανώτερη εποπτεία στα Μυστήρια, καλούσε το δήμο να συγκεντρωθεί στην αγορά, στην οποία ο Ιερός Κύρηκας έκανε έκκληση στο λαό να λάβει μέρος στα μυστήρια όποιος έχει “καθαρή καρδιά και χέρια”.
Στις 22 Σεπτεμβρίου πραγματοποιείται η Φθινοπωρινή Ισημερία, μέρα την οποία τιμούσαν ιδιαίτερα οι Ορφικοί. Η σημασία της ήταν μεγάλη καθώς εκείνη την ημέρα ξεκινούσε το καλωσόρισμα του χειμώνα και μεγάλωνε η νύχτα. Η ημέρα ήταν επίσης αφιερωμένη στο Θεό Ήφαιστο και στη φωτιά, ιδιαίτερα σημαντική για τον χειμώνα που επρόκειτο να ακολουθήσει .Οι Ορφικοί κατά την Φθινοπωρινή Ισημερία γιόρταζαν επίσης την εμφάνιση της ανθρώπινης ψυχής με τελετές. Την ψυχή αυτή την ονόμαζαν Κόρη Πρωτογόνη και συμβόλιζε το νοητικό Ον της φύσεως, δηλαδή τη λογική νόηση. Γονείς της κόρης ήταν ο Ουρανός(αμέριστη ουσία) και η Γη (μεριστή ουσία). Μετά την τελετή ,γιορτάζανε ευγνωμονώντας τη θεία φύση η οποία έφερνε στο “είναι”, το ψυχικό “είναι” κάθε οντότητας.
Επιπλέον κατά τη Φθινοπωρινή Ισημερία μέχρι τη χειμερινή τροπή του ηλίου, οι μέρες ήταν αφιερωμένες στη μητέρα Γη, η οποία αναπαύεται για να δεχτεί τα σπέρματα των καρπών της και να τα γονιμοποιήσει. Την περίοδο αυτή παρθένες έμεναν 6 μήνες στο ναό του Παρθενώνα και ύφαιναν το πέπλο της σοφίας της θεάς Αθηνάς και μαρτυρούσαν τη αγνότητα της ψυχής όπου τους μήνες του φθινοπώρου θα δεχθεί το σπέρμα της θείας ιδεολογίας, ώστε να το καλλιεργήσει και να υφάνει πέπλο με το οποίο θα ονομαστεί θυγατέρα της σοφίας.
Το φθινόπωρο λοιπόν σαν εποχή, είχε ιδιαίτερη σημασία στην ιδεολογία του αρχαίου κόσμου, καθώς με κάθε τρόπο δήλωνε την περίοδο της προετοιμασίας για αναγέννηση της φύσης, της ψυχής, της γνώσης ακόμη και της ανθρώπινης ύπαρξης.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για αυτό το άρθρο:
Θεοδοσίου, Σ., & Δανέζης, M. (1995). Η Οδύσσεια των Ημερολογίων. Εκδόσεις: Δίαυλος, Αθήνα.