Λίγο πιο πέρα από την οδό Σοφούλη στην ανατολική Θεσσαλονίκη, βρίσκεται η συνοικία Ουζιέλ. Μια γειτονιά ξεχωριστή που σε ταξιδεύει σε άλλη εποχή και σε πολλούς θυμίζει την «Πλάκα» της Αθήνας. 28 αρχοντικές μονοκατοικίες, σχεδόν ίδιες, με ξύλινα παραθυρόφυλλα και κεραμοσκεπές. Σπίτια βαμμένα σε γήινα αλλά ζωηρά χρώματα και αυλές γεμάτες με λουλούδια. Μπαίνοντας στα πλακόστρωτα στενά της συνοικίας μεταφέρεσαι στον χρόνο, στο παρόν και το παρελθόν.
Συνοικία Ουζιέλ: Το ιστορικό
Το 1893 εγκαινιάστηκε επίσημα το τραμ της Θεσσαλονίκης. Την πρωτοβουλία για την κατασκευή και λειτουργία του τραμ είχε ο Αχμέτ Χαμντί Μπέης, γαιοκτήμονας και επιχειρηματίας, που διετέλεσε και δήμαρχος της πόλης για περισσότερα από 10 χρόνια. Αρχικά, υπήρχε η κύρια γραμμή του τραμ 5,5 χιλιομέτρων και άλλες δυο διακλαδώσεις. Το 1895 το τραμ έφτασε μέχρι και το Ντεπώ κι εκεί δίπλα μεταφέρθηκαν οι εγκαταστάσεις, η αποθήκη των οχημάτων και τα γραφεία της εταιρείας, που σχεδιάστηκαν από τον Ιταλό αρχιτέκτονα Πιέτρο Αρριγκόνι. Η ονομασία της περιοχής Ντεπώ (depot= αποθήκη), δόθηκε εκείνο το διάστημα λόγω του συγκεκριμένου έργου.
Η συνοικία Ουζιέλ
Ήταν το 1925 όταν ο εργολάβος Δαβίδ Ουζιέλ, με τη βοήθεια των σχεδίων του αρχιτέκτονα Ζακ Μοσέ, χτίζει τη συνοικία. Ο Ουζιέλ ήταν ένας από τους βασικούς μετόχους της Εταιρείας Τροχιοδρόμων Θεσσαλονίκης (τραμ). Η αποθήκη οχημάτων του τραμ, βρισκόταν στο ακριβώς επόμενο τετράγωνο. Φημολογείται λοιπόν, ότι η συνοικία προοριζόταν αρχικά ως στέγαση για τους υπαλλήλους της εταιρείας. Εν τέλει, δεν έμειναν ποτέ, τ’ αρχοντικά πουλήθηκαν σε ιδιώτες και κατοικήθηκαν κυρίως από Εβραίους υπηκόους.
Τα σπίτια της συνοικίας
Η συνοικία Ουζιέλ αποτελείται από 28 μονοκατοικίες πανομοιότυπης αρχιτεκτονικής, που είναι χτισμένες σε γκρουπ των τεσσάρων. Η κάθε μία έχει έκταση 85-90 τετραγωνικά και διαθέτει υπερυψωμένο υπόγειο και υπερυψωμένο ισόγειο. Χαρακτηριστικό των κτιρίων αποτελούν τα ξύλινα κουφώματα, τα ξύλινα φουρούσια και τα διακοσμητικά κάτω από την κεραμοσκεπή αλλά και γύρω από τα κουφώματα. Ψηλοτάβανα δωμάτια, μεγάλα ξύλινα παραθυρόφυλλα και αυλές γεμάτες δένδρα και λουλούδια.
Από το 1984 έχει χαρακτηριστεί διατηρητέος οικισμός.
Η συνοικία σήμερα
Η πλειονότητα των σπιτιών κατοικείται και οι σημερινοί ιδιοκτήτες τα διατηρούν σε άριστη κατάσταση, προσπαθώντας να κρατήσουν το χαρακτήρα τους παρά τις νέες παρεμβάσεις. Υπάρχουν δυστυχώς και μερικά ακατοίκητα, αφημένα στη φθορά του χρόνου.
Ένα σπίτι έχει αγοραστεί και χρησιμοποιείται σα γραφείο εταιρείας. Το συγκεκριμένο κτίριο, αγοράστηκε το 1985 από τον τωρινό ιδιοκτήτη του και άλλαξε πολλούς ενοικιαστές μες την πορεία των χρόνων. Για ένα διάστημα λειτούργησε ως πιτσαρία και αργότερα ως εστιατόριο. Παρέμεινε κλειστό για 10 χρόνια και ξανάνοιξε το 2018 για να γίνουν ορισμένες επισκευές οι οποίες τελείωσαν ένα χρόνο μετά. Το μεγαλύτερο πρόβλημά του ήταν η παλιά του στέγη που είχε υποστεί φθορά από τα χρόνια. Σε γενικές γραμμές όμως το κτίριο χρειάστηκε εκτεταμένες επισκευές σε ηλεκτρολογικά, υδραυλικά και στα κουφώματα. Κατά τη διάρκεια του Open House, δόθηκε η δυνατότητα επίσκεψής του, κι έτσι έχουμε μια εικόνα πως περίπου είναι μέσα τα αριστοκρατικά αρχοντικά της συνοικίας Ουζιέλ.
Στον ημισόγειο χώρο του κτιρίου υπάρχουν ένα σαλόνι, δύο δωμάτια, η κουζίνα, το μπάνιο, ο ακάλυπτος καθώς και το τζαμλίκι. Το πάτωμα είναι κατά βάση ξύλινο με εξαίρεση της κουζίνας και του τζαμλικίου όπου έχει πλακάκια σε στιλ μπαρόκ που θυμίζουν παρελθόν. Κάτω από τα πλακάκια υπάρχει φυσικό έδαφος καθώς το εμβαδόν του πάνω ορόφου είναι πιο μεγάλο . Το κάτω επίπεδο είναι 53 τμ. ενώ το πάνω 98 τμ.
Αν και για χρόνια λέγανε πως όλα τα σπίτια χρησιμοποιούνταν μόνο ως κατοικίες, αυτό πια δεν ισχύει. Ένα από αυτά στεγάζει παιδικό σταθμό, ενώ κάποιο άλλο επί της Γεωργίου Παπανδρέου είναι airbnb.
Παρόλα αυτά, αρκεί μια βόλτα στα στενά πλακόστρωτα χαζεύοντας τις αυλές και το εξωτερικό αυτών των σπιτιών, για να ταξιδέψεις στο χωροχρόνο. Εκεί μπορείς να περπατήσεις μακριά από τη φασαρία της πόλης αν και βρίσκεσαι ανάμεσα σε δυο από τους πιο πολυσύχναστους δρόμους της. Τέλειο;
πηγή: skai.gr
Πηγές άρθρου:
Thessaloniki Arts and Culture: «Η συνοικία Ουζιέλ: μια γειτονιά μιας άλλης εποχής». Ανακτήθηκε από thessalonikiartsandculture.gr (Τελευταία πρόσβαση 16/07/2025)
YMCA Θεσσαλονίκης (ΧΑΝΘ): Ξεναγήσεις και πολιτιστικά δρώμενα. Ανακτήθηκε από ymca.gr (Τελευταία πρόσβαση 16/07/2025)
