Famagusta New Museum: συμφιλίωση με το παρελθόν
Ο Γιάννης Τουμάζης γεννήθηκε στην Αμμόχωστο. Με σπουδές στο Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μεταπτυχιακό στην σκηνογραφία και διδακτορικό στην αισθητική και φιλοσοφία της τέχνης δεν είναι παράξενο που διετέλεσε υφυπουργός πολιτισμού της κυβέρνησης Αναστασιάδη. Αμμόχωστος και τέχνη ως γέφυρα ανάμεσα στις δύο κοινότητες της Κύπρου, τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους, αγαπημένα θέματά του. Δική του πρωτοβουλία, λοιπόν, το Famagusta New Museum, μια πρωτοβουλία από το 2016.
Το Famagusta New Museum είναι μια ενεργή πλατφόρμα που φέρνει μια πρόταση: μια ολική επανεκκίνηση της Αμμοχώστου, της πόλης-φάντασμα στο βόρειο τμήμα της Κύπρου που τελεί υπό τουρκική κατοχή. Με το σύνθημα «Κατανοώ και συγχωρώ το παρελθόν, αγαπώ και δημιουργώ το μέλλον» το FNM επιθυμεί έναν επαναπροσδιορισμό του παραδοσιακού μουσείου, μια εξωστρέφεια, ανοίγοντας ενeργητικό διάλογο με τους πολίτες. Μα πάνω από όλα το Famagusta New Museum θέτει ως προτεραιότητα την ενεργό συμμετοχή των δύο κοινοτήτων της Μεγαλόνησου, των Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων.
Το FNM είναι ένα πρόγραμμα 20 μηνών που καλεί σε μια νέα ανακάλυψη του κοινού παρελθόντος Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων. Αρωγός σε αυτή την εκ νέου ανακάλυψη είναι ένα ψηφιακό αποθετήριο, όπου ο επισκέπτης έχει την ευκαιρία να διαβάσει προσωπικές ιστορίες, να δει τόπους και αντικείμενα. Η Αμμόχωστος ζωντανεύει ξανά και περπατιέται, συνδέοντας το παρόν με το παρελθόν με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Οι νέοι, τέλος, έχουν την ευκαιρία να αναθεωρήσουν την πρόσφατη ιστορία του νησιού σε μια κατασκήνωση για νέους στο Ριζοκάρπασο.
Οι στόχοι αυτοί προσεγγίζονται μέσα από τις 4 κύριες δραστηριότητες του μουσείου: ψηφιακό μουσείο και πλατφόρμα «Lost and Found», ψηφιακές περιηγήσεις στην πόλη της Αμμοχώστου, θερινή κατασκήνωση για νέους και το Famagusta New Museum φεστιβάλ. Η πρωτοβουλία χρηματοδοτείται από το ίδρυμα Πιερίδη και την κοινότητα πολιτών ΚΡ10.
Ψηφιακό Μουσείο και πλατφόρμα «Lost and Found»
Ένα μουσείο ψηφιακό και για αυτό ανοιχτό στην παγκόσμια κοινότητα, ενώ η συλλογή του συν-δημιουργείται από τα μέλη του FNM και τους πολίτες. Στην ενότητα αυτή ο επισκέπτης θα βρει πλήθος εικόνων και φωτογραφιών, γνωρίζοντας αρχιτεκτονικά μνημεία και τοπόσημα της πόλης. Δε λείπουν οι πίνακες ζωγραφικής, με έμφαση σε καλλιτέχνες που έζησαν και δημιούργησαν στην Αμμόχωστο, όπως ο Πολ Γεωργίου, το σπίτι του οποίου διατηρούνταν με τα σχέδια ακόμη στους τοίχους πριν λίγα χρόνια. Υπάρχουν, επίσης, πληροφορίες για τα φεστιβάλ της πόλης όπως το Φεστιβάλ Πορτοκαλιού ή η παρέλαση στα πλαίσια του Φεστιβάλ Λουλουδιών.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η πλατφόρμα «Lost and Found». 50 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή απευθύνεται σε όσους έζησαν τις δραματικές αλλαγές που ακολούθησαν τον Ιούλη του 1974. Ανθρώπους και από τις δύο κοινότητες που εγκατάλειψαν τα σπίτια τους, αφήνοντας κομμάτια της ζωής τους πίσω. Ή ανθρώπους που εγκαταστάθηκαν σε αυτά τα βιαστικά εγκαταλελειμμένα σπίτια, με τα σημάδια των προηγούμενων ενοίκων ακόμη παρόντα. Η πλατφόρμα «Lost and Found» προσφέρει ένα ασφαλές περιβάλλον για όποιον επιθυμεί να ανεβάσει μια φωτογραφία με ένα αντικείμενο που βρήκε στο νέο του σπίτι ή που μπορεί να απόκτησε με άλλο τρόπο, αλλά το σημείο εκκίνησής του είναι το Βαρώσι, η Αμμόχωστος. Μια απόπειρα να αναδυθούν από κοινού αναμνήσεις μέσα σε ένα ασφαλές περιβάλλον.
Ηχητικοί χάρτες και Φεστιβάλ
Μια συνεργασία παλαιών και τωρινών κατοίκων της Αμμοχώστου φέρνει επισκέπτες από όλο τον κόσμο στην πόλη-φάντασμα. Περιηγούνται ψηφιακά σε διάφορα μέρη της πόλης και μάλιστα ακούγοντας προσωπικές ιστορίες και μαρτυρίες των κατοίκων. Στόχος όχι απλά μια ξενάγηση στην πόλη, αλλά μια περιδιάβαση στις αναμνήσεις των ανθρώπων, στον φυσικό χώρο που τις στέγασε. Μια εμπειρία σίγουρα φορτισμένη συναισθηματικά, μα που σκοπό δεν έχει να σκαλίσει το τραύμα. Όπως λέει και το σύνθημα του μουσείου, το Famagusta New Museum φιλοδοξεί να αναγεννήσει το μέλλον, μέσα από τη διαχείριση του πόνου και θέτοντας ένα καίριο ερώτημα: τι μπορώ να κάνω τώρα με αυτόν τον πόνο, τι μπορώ να δημιουργήσω για το μέλλον;
Οι ηχητικοί αυτοί χάρτες παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ που διοργάνωσε το Famagusta New Museum και έλαβε χώρα στις 13 Απριλίου 2024. Οι ομιλητές προήρθαν και από τις δύο κοινότητες, ενώ τα μέλη του FNM έδωσαν στους συμμετέχοντες μια γεύση από την πλούσια ιστορία και πολιτισμό της πόλης.
Famagusta New Museum: θερινή κατασκήνωση νέων
Όταν ρητός στόχος είναι η αναδημιουργία του μέλλοντος, δε θα μπορούσαν να λείπουν οι νέοι. Έτσι το Famagusta New Museum διοργανώνει μια θερινή κατασκήνωση για νέους 18-25 ετών. Θα πραγματοποιηθεί στις 27 με 29 Ιουλίου στο Kormakitis Centre for Cooperation στην Κύπρο. Μια σειρά από διαδραστικά εργαστήρια, ανοιχτές συζητήσεις και δραστηριότητες ομαδικές που στόχο έχουν την ανάπτυξη ενσυναίσθησης και τον σεβασμό για διαφορετικές οπτικές. Και φυσικά είναι μια ευκαιρία νέοι και από τις δύο κοινότητες του νησιού να έρθουν κοντά και να συζητήσουν για όσα τους ενώνουν -που μάλλον είναι περισσότερα από αυτά που τους χωρίζουν.
Πηγές:
Hekkers, M. (2022). Sharing the secrets and treasures of Famagusta. CyprusMail. Ανακτήθηκε από: cyprus-mail.com (τελευταία πρόσβαση: 18/06/2024)
Πληροφορίες από την ιστοσελίδα του μουσείου: famagustanewmuseum.com (τελευταία πρόσβαση: 18/06/2024)
