Είναι γεγονός ότι οι ευφάνταστες μηχανικές εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων προκαλούν ακόμη θαυμασμό. Είναι κοινά παραδεκτό ότι η τεχνολογία και η τεχνική σκέψη ήταν σημαντικά στοιχεία του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Πιο συγκεκριμένα εκδηλώνονταν κυρίως μέσα από τους μύθους και τη θρησκεία τους. Είναι αλήθεια ότι οι αρχαίοι Έλληνες είχαν έναν εκτεταμένο πολιτισμό. Για την ακρίβεια περιλάμβανε όχι μόνο πολιτική, φιλοσοφία και τέχνη, αλλά και επιστήμη και τεχνολογία.
Γίνεται συχνά στους μύθους, αναφορά σε θεούς όπως ο Ήφαιστος και η Αθηνά. Καθώς σχετίζονταν με τον τομέα της τεχνολογίας και της τέχνης και έπαιξαν σημαντικούς ρόλους. Εξάλλου οι μύθοι αυτοί αντικατοπτρίζουν την αναγνώριση της σημασίας της τεχνολογίας στην καθημερινή ζωή και στην ανάπτυξη του πολιτισμού.
Ευφάνταστες μηχανικές εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων: Μηχανισμός Αντικυθήρων
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων αποτελεί ένα αρχαιοελληνικό ευρηματικό σύστημα. Για την ακρίβεια ανακαλύφθηκε το 1901 στον βυθό κοντά στο νησί των Αντικυθήρων στην Ελλάδα. Αναλυτικότερα αποτελεί μία από τις ευφάνταστες μηχανικές εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων. Πράγματι επρόκειτο για ένα σύνθετο μηχανικό σύστημα με δεκάδες γρανάζια και ατσάλινες πλάκες. Πιο συγκεκριμένα ήταν τοποθετημένο μέσα σε ξύλινο κουτί, και θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα της αρχαίας Ελλάδας.
Κατά κοινή ομολογία ο Μηχανισμός των Αντικυθήρων, όπως περιγράφεται σωστά, θεωρείται ένα είδος υπολογιστικού μηχανισμού. Αρχικά εκτιμάται ότι κατασκευάστηκε γύρω στο 87 π.Χ. και χρησιμοποιούνταν πιθανότατα για αστρονομικούς υπολογισμούς. Ειδικότερα για την προβολή των πλανητών και για την πρόβλεψη ηλιακών και σεληνιακών εκφάνσεων. Αξίζει να επισημανθεί ότι η λειτουργία του Μηχανισμού των Αντικυθήρων παραμένει ακόμα μέρος μυστηρίου. Καθώς οι επιστήμονες σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν τη συγκεκριμένη χρήση και τη λειτουργία του. Εν κατακλείδι, αποτελεί μια σημαντική ένδειξη της προχωρημένης τεχνολογικής γνώσης που είχαν οι αρχαίοι Έλληνες.
Τάλως: Το ρομπότ των αρχαίων Ελλήνων
Είναι γεγονός ότι οι ευφάνταστες μηχανικές εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων εμφανίζονται πρωτίστως στα έργα του Ησιόδου και του Ομήρου. Ειδικότερα ο Ησίοδος κατά το 700 πΧ, προαναφέρεται στον Τάλω, που είναι μια από τις πρώτες εκφράσεις της ιδέας του ρομπότ. Πιο συγκεκριμένα επρόκειτο για έναν πελώριο χάλκινο γίγαντα. Δημιούργημα σύμφωνα με τον μύθο του Ηφαίστου, και δώρο του Δία προς τον Μίνωα. Ειδικότερα προσφέρθηκε για την προστασία της Κρήτης από τους εισβολείς και αποτελεί μια πρώτη μορφή τεχνητής δημιουργίας με αυτοματισμένες λειτουργίες. Αναλυτικότερα στα «Αργοναυτικά», γίνεται αναφορά στο μύθο σύμφωνα με τον οποίο τον νίκησε η Μήδεια. Πράγματι παραπλανώντας τον Τάλω η Μήδεια αφαίρεσε το καρφί στη φτέρνα που κρατούσε μέσα στη μία του φλέβα το «ιχώρ». Το μυστηριώδες αιθέριο χρυσό υγρό γνωστό και ως «αίμα των θεών» από το οποίο αντλούσε την δύναμη του. Γίνεται επομένως εύκολα αντιληπτό ότι ο Τάλως αποτελεί μια αρχαία μυθική παράσταση ενός ρομπότ ή αυτοματοποιημένου όντος. Καθώς η επική ιστορία με τη Μήδεια αποτελεί πιθανά μια από τις πρώτες αναφορές «τεχνητής νοημοσύνης» και εκμετάλλευσης της τεχνολογίας από τον άνθρωπο.
Οι χρυσές θεραπαινίδες του Ήφαιστου: Οι ευφάνταστες μηχανικές εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων
Κατά κοινή ομολογία οι χρυσές θεραπαινίδες είναι οι ευφάνταστες μηχανικές εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων με την ονομασία “Κρείτες” ή “Χρυσαύγεις Κορασίδες”. Πιο συγκεκριμένα οι χρυσές θεραπαινίδες του Ηφαίστου ήταν οι βοηθοί του στο εργαστήριο του. Πράγματι επρόκειτο για πλάσματα που δημιούργησε ο Ήφαιστος κατά την ελληνική μυθολογία. Καθώς η αναφορά σε αυτά τα όμορφα και πνευματικά οντά προέρχεται από το έργο “Οδύσσεια” του Ομήρου. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ήφαιστος τις δημιούργησε για να τον υπηρετούν κυρίως στο εργαστήριό του. Καθώς και για να του κρατούν συντροφιά για να έχει κάποιον να μιλάει όταν αισθανόταν μοναξιά.
Είναι αλήθεια ότι και η Οδύσσεια τις αναφέρει ως ανθρωπόμορφες υπηρέτριες. Καθώς αναλάμβαναν να εκτελούν καθήκοντα που κανένας άνθρωπος δεν θα μπορούσε να εκτελέσει. Πιο συγκεκριμένα ήταν κατασκευασμένες από χρυσό. Ενώ ταυτόχρονα διέθεταν απαράμιλλη ομορφιά αλλά και το χάρισμα του λόγου και της σκέψης. Αποδεικνύεται ότι οι χρυσές θεραπαινίδες αποτελούν ένα ακόμη παράδειγμα των μυθικών μηχανικών δημιουργημάτων των αρχαίων Ελλήνων. Καθώς αντιπροσωπεύουν τον εκτοπισμό των ανθρώπινων ικανοτήτων στον χώρο της τεχνολογίας.
Η αυτόματη υπηρέτρια του Φίλωνος
Είναι ευρύτατα διαδεδομένη η άποψη ότι η αυτόματη υπηρέτρια του Φίλωνος είναι το πρώτο ανθρωποειδές ρομπότ της ανθρωπότητας. Αναλυτικότερα επρόκειτο για το πρώτο λειτουργικό ρομπότ σε πραγματικό μέγεθος, που χρονολογείται από τον 3ο αιώνα π.Χ.
Κατά κοινή ομολογία, οι ευφάνταστες μηχανικές εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων είχαν ποικίλες χρήσεις. Αναλυτικότερα η αυτόματη Θεραπαινίς λειτουργούσε με έναν περίπλοκο μηχανισμό που συνδυάζει την αυτοματοποιημένη ροή υγρών. Πιο συγκεκριμένα μέσω σωλήνων που ξεκινούσαν από το σώμα της χρυσής υπηρέτριας γινόταν μεταφορά κρασιού και νερού. Αρχικά ο επισκέπτης τοποθετούσε ένα κύπελλο στην παλάμη του αριστερού χεριού της. Έπειτα εκείνη έριχνε μέσα οίνο και στη συνέχεια νερό, ανάλογα με τη δοσολογία που επιθυμούσε ο χρήστης.
Συμπέρασμα
Είναι ευρύτατα διαδεδομένη η άποψη που θέλει τις πρώτες αναφορές στα ρομπότ και σε αυτοκινούμενα αντικείμενα στην αρχαία Ελλάδα. Ενώ υπάρχουν μύθοι και ιστορίες που μπορεί να ερμηνευθούν σαν πρόδρομοι ιδεών που αφορούν τη δημιουργία τεχνητών οντοτήτων. Οι ευφάνταστες μηχανικές εφευρέσεις των αρχαίων Ελλήνων προβάλλουν πτυχές της ανθρώπινης εμπειρίας. Ταυτόχρονα αντικατοπτρίζουν τις σχέσεις τους με την τεχνολογία παρά τον χρόνο που τους χωρίζει από τη σύγχρονη εποχή.
Πηγές:
- Τα τεχνολογικά επιτεύγματα των αρχαίων Ελλήνων. Διαθέσιμο στο: https://www.protothema.gr/stories/article/1314340/ta-tehnologika-epiteugmata-ton-arhaion-ellinon/
- Αυτές ήταν οι αυτόματες μηχανές στην Αρχαία Ελλάδα! (2018). Διαθέσιμο στο: https://www.iellada.gr/istoria/aytes-itan-oi-aytomates-mihanes-stin-arhaia-ellada
- Παράδοξα γεγονότα της Αρχαίας Ελλάδας που δεν αποδέχτηκε ποτέ η Ιστορία, (2018). Διαθέσιμο στο: https://www.olympia.gr/901253/ellada/paradoxa-gegonota-tis-archaias-ellada/
- Τα ρομπότ της αρχαίας Ελλάδας! (2015). Διαθέσιμο στο: https://www.dimokratia.gr/ellada/295305/ta-rompot-tis-archaias-elladas/
